Quantcast
Channel: Απόψεις για τη Μονή Βατοπαιδίου (και όχι μόνο)
Viewing all 34873 articles
Browse latest View live

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

$
0
0
Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Εορτάζει στις 4 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.

 

Ουκ εκ πέτρας νυν, ουδ᾿ οπισθίων μέρει,
Μωσή θεωρείς, αλλ᾿ όλον Θεὸν βλέπεις.

Βιογραφία
Ο Προφήτης και Θεόπτης Μωυσής, υπολογίζεται ότι γεννήθηκε στην Αίγυπτο το 1569 π.χ. Ο πατέρας του ήταν Εβραίος, ονομαζόταν Άβραμ (ή Αμράμ) και καταγόταν από τη φυλή του Λευί και η μητέρα του Ιωχαβέδ. Όταν ο Φαραώ διέταξε να σφάξουν τα νήπια των Εβραίων η μητέρα του τον έβαλε σ’ ένα κιβώτιο και τον άφησε στις όχθες του Νείλου εγκαταλείποντας το στην θεία πρόνοια. Το βρέφος το βρήκε η κόρη του Φαραώ Θέρμουθιν (ή Mέρις ή Mέρρινα), η οποία το υιοθέτησε και του έδωσε το όνομα Μωυσής, που σημαίνει «σεσωσμένος από τα ύδατα». Ανατράφηκε ως γνήσιος υιός της πριγκίπισσας και έμαθε όλη την σοφία και την γνώσι των Αιγυπτίων, χωρίς εν τούτοις να αποξενωθεί από την πίστη των πατέρων του και την αγάπη προς το έθνος του.

Όταν ήταν σαράντα χρονών σκότωσε κάποιον Αιγύπτιο, που είχε επιτεθεί εναντίον ενός Ισραηλίτη και για να σωθεί κατέφυγε στη γη Μαδιάμ, όπου έγινε βοσκός. Εκεί παντρεύτηκε την Σαπφώρα, θυγατέρα του Iοθόρ, και απέκτησε δύο γιους, τον Γηρσάμ, που σημαίνει «είμαι πάροικος σε ξένη γη», και τον Ελιέζερ, που σημαίνει «ο Θεός βοηθός». Κατά την πολυχρόνιο εξορία του μακριά από τον λαό του ο Μωυσής, ενώ έβοσκε τα πρόβατα του πεθερού του στην ησυχία των βουνών και της ερήμου, καταρτιζόταν στην αποστολή για την οποία τον προόριζε ο Θεός, να ποιμάνει το λογικό Του ποίμνιο. Συγχρόνως καθάριζε την καρδιά και τον νου του με την προσευχή και την συνεχή αδολεσχία του Θεού.

Μια ήμερα, ύστερα από σαράντα χρόνια ξενιτιάς στην Μαδιάμ, όπως έβοσκε τα πρόβατα στο όρος Χωρήβ, του φανερώθηκε ο Θεός υπό μορφήν πυρός, εξερχόμενου μέσα από μία βάτο, η οποία φλεγόταν αλλά δεν καιγόταν. Με την θεοφάνεια αύτη, η οποία προεικόνιζε το μέγα μυστήριο του παρθενικού τοκετού και της εν σαρκί ελεύσεως του Σωτήρος, ο Θεός κάλεσε τον Μωυσή να επιστρέψει στην Αίγυπτο, για να ελευθέρωση τον λαό του από την πικρή δουλεία και να τον επαναφέρει στην γη των πατέρων του. Επειδή αυτός ήταν βραδύγλωσσος και δίσταζε να αναλάβει το έργο, του έδωσε ως βοηθό και διερμηνέα τον αδελφό του Ααρών . Παρουσιάσθηκαν λοιπόν μαζί στον Φαραώ και του ζήτησαν να επιτρέψει στους Ισραηλίτες να λατρεύσουν τον θεό τους στην έρημο. Κατά θεία παραχώρηση η υπερήφανη καρδιά του Φαραώ σκληρύνθηκε και δεν τους άφηνε να φύγουν. Τους κράτησε να εργάζονται ως δούλοι στις μεγάλες οικοδομικές εργασίες, πού είχε επιχειρήσει η ματαιοδοξία του.

Τότε ο Κύριος διά μέσου του Μωυσή κτύπησε την Αίγυπτο με δέκα φοβερές πληγές. Ταπεινωμένος από την δύναμη του θεού του Ισραήλ ο Φαραώ εξαναγκάσθηκε να τους αφήσει να φύγουν. Μαζί τους πήραν τα οστά του Ιωσήφ και πολλά χρυσά και αργυρά σκεύη, που τους έδωσαν οι Αιγύπτιοι. Στην πορεία τους ο θεός τους οδηγούσε την μεν ήμερα με στύλο νεφέλης την δε νύκτα με στύλο πυρός. Μετά την αναχώρηση τους ο Φαραώ άλλαξε πάλι γνώμη και στράφηκε με όλα του τα άρματα προς καταδίωξη τους. Το αιγυπτιακό ιππικό βρήκε τους Ισραηλίτες στρατοπεδευμένους στην ακτή της Ερυθράς θαλάσσης. Ο Μωυσής κατ’ εντολή του θεού χτύπησε τα νερά της με το ραβδί του και τα διαχώρισε στα δύο. Έτσι, οι Ισραηλίτες διέβησαν «διά ξηράς εν μέσω της θαλάσσης». Όταν εξήλθαν όλοι στην στεριά, σήκωσε το ραβδί του πάνω από τα ύδατα και τα επανέφερε στην φυσική τους θέση, καταποντίζοντας όλα τα άρματα του Φαραώ που τους ακολουθούσαν.

Αμέσως μετά την θαυμαστή σωτηρία τους ο Μωυσής συνέθεσε την ευχαριστήριο προς τον θεό ωδή, «ᾄσωμεν τῷ Κυρίῳ, ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται· ἵππον καὶ ἀναβάτην ἔρριψεν εἰς θάλασσαν, βοηθὸς καὶ σκεπαστὴς ἐγένετό μοι εἰς σωτηρίαν· οὗτός μου Θεός, καὶ δοξάσω αὐτόν, Θεὸς τοῦ πατρός μου, καὶ ὑψώσω αὐτόν» (Έξ. 15, 1-2), που έψαλε όλος ο λαός στην παραλία με τύμπανα, χωρισμένος σε δύο χορούς, ένα των ανδρών με επί κεφαλής τον Μωυσή και ένα των γυναικών με επί κεφαλής την αδελφή του Μαριάμ.

Στην έρημο από την Ερυθρά θάλασσα ως το Σινά, παρά τους συνεχείς γογγυσμούς τους, ο Θεός με έκτακτες θαυματουργίες τους έδειχνε την παρουσία του και την στοργική του προστασία μέσω του δούλου του Μωυσέως. Στην Μερρά γλύκανε τα πικρά νερά, για να ανακούφιση την δίψα τους. Στην έρημο Σίν χάρις στην προσευχή του Μωυσέως έστειλε το μάννα, που ποίκιλλε στην γεύση ανάλογα με την επιθυμία του καθενός. Τέλος, στην βραχώδη Ραφιδείν, κοντά στο Σινά, όταν ο γογγυστής λαός εξ αιτίας της δίψας παρά λίγο θα λιθοβολούσε τον Μωυσή, ο Θεός του έδωσε εντολή να κτυπήσει με το ραβδί του ένα βράχο, από όπου ανέβλυσε άφθονο νερό. Εκεί τους επετέθησαν και οι αλλόφυλοι Αμαληκίτες, τους οποίους κατατρόπωσε ο Ιησούς του Ναυή ( 1 Σεπτεμβρίου).

Στην αρχή του τρίτου μηνός από την έξοδο τους, έφθασαν και στρατοπέδευσαν στο Σινά. Ο Κύριος κάλεσε τον Μωυσή να ανέβει μόνος στην κορυφή του όρους. Εκεί του αποκαλύφθηκε υπό μορφή πυρός μέσα σε γνοφώδη νεφέλη με βροντές, αστραπές και ήχο σαλπίγγων. Όλο το όρος καπνιζόταν. Ο Μωυσής μιλούσε στον Θεό με πολλή οικειότητα, όπως ομιλεί κάποιος προς τον φίλο του. Ο Θεός του απαντούσε με βροντές. Κατά την φοβερή αυτή αποκάλυψη της δόξης του ο Κύριος του παρέδωσε τις εντολές του Νόμου γραμμένες σε δύο πέτρινες πλάκες. Κατά τις σαράντα ήμερες και νύκτες που παρέμεινε επάνω στο όρος, διδάχθηκε από τον Θεό ό, τι ήταν αναγκαίο, για να αποκτήσει ο λαός την θεογνωσία. Στο διάστημα αυτό έλαβε και τις ακριβείς διατάξεις για την κατασκευή του επιγείου θυσιαστηρίου και την οργάνωση της λατρείας, την οποία έπρεπε να προσφέρει ο περιούσιος λαός στον Δημιουργό του σύμπαντος.

Ενώ ο Μωυσής κατέβαινε κρατώντας τις πλάκες του Δεκάλογου, άκουσε τις φωνές των μεθυσμένων Ισραηλιτών και είδε τους χορούς τους γύρω από το χρυσό μοσχάρι, που κατά την απουσία του είχαν κατασκευάσει. Πλήρης θυμού πέταξε από τα χέρια του τις πλάκες και τις συνέτριψε στους πρόποδες του βουνού. Ο Θεός αγανακτισμένος για την ειδωλομανία του σκληροτράχηλου λαού θα τον εξολόθρευε, αν δεν μεσολαβούσε ο Μωυσής με την θερμή του ικεσία: «καὶ νῦν εἰ μὲν ἀφεῖς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν, ἄφες· εἰ δὲ μή, ἐξάλειψόν με ἐκ τῆς βίβλου σου, ἧς ἔγραψας.» (Έξ. 32, 32).

Ο προφήτης ανέβηκε πάλι στο όρος και έγραψε, ο ίδιος αυτήν την φορά, σε δύο νέες πλάκες τις δέκα εντολές καθ’ υπαγόρευση του θεού. Εισερχόμενος στην νεφέλη έγινε μέτοχος της θεϊκής δόξης. Έτσι, όταν επέστρεψε στο στρατόπεδο, το θείο φώς, λαμπρότερο από κάθε αισθητό φώς, είχε διαπεράσει τόσο βαθιά την καρδιά του, ώστε εκχυνόταν σε όλο του το σώμα. Το πρόσωπο του ακτινοβολούσε από υπερφυσική λάμψη. Αμύητοι οι Ισραηλίτες στα μυστήρια του θεού δεν μπορούσαν να τον ατενίσουν, και ο προφήτης κάλυψε το πρόσωπο του με κάλυμμα, που αφαιρούσε μόνον όταν εισερχόταν στην σκηνή του μαρτυρίου, για να μιλήσει με τον Θεό.

Αφού έμειναν ένα χρόνο στο Σινά, στην αρχή του δευτέρου έτους ο Μωυσής αρίθμησε τον λαό και συνέχισαν την πορεία στην έρημο, ώσπου έφθασαν στην έρημο Κάδης, στα σύνορα της γης της Επαγγελίας. Ο λαός, επηρεασμένος από τους κατασκόπους που έστειλε ο Μωυσής στην Χαναάν, αποθαρρύνθηκε για την κατάληψη της χώρας, στασίασε εναντίον του και ζήτησε νέους αρχηγούς για να επιστρέψει στην Αίγυπτο. Ο θεός ήταν έτοιμος για μία ακόμη φορά να τους αφανίσει τελείως, αλλά ο Μωυσής με την θερμή του προσευχή άλλαξε την θεία βουλή και καταδικάσθηκαν σε τριάντα οκτώ χρόνια περιπλάνηση, αφ’ ενός μεν για να παιδαγωγηθούν, αφ’ έτερου δε για να πεθάνουν στην έρημο και να μην εισέλθουν στην γη της Επαγγελίας όλοι οι γογγυσταί ηλικίας είκοσι ετών και άνω.

Κατά την μακροχρόνια αυτή περιπλάνηση έξω από την γη Χαναάν, ο Μωυσής με θαυμαστή πραότητα και σύνεση αντιμετώπιζε τις συνεχείς μεμψιμοιρίες, τις αντιζηλίες και τις ανταρσίες του δυσκυβέρνητου λαού.

Στην αρχή του τεσσαρακοστού από τη έξοδο τους έτους έφθασαν πάλι στην έρημο Κάδης. Οι επιλήσμονες «υιοί του Ισραήλ» δυσφόρησαν και πάλι από την έλλειψη νερού και ξέσπασαν σε νέους γογγυσμούς κατά του ηγέτη τους. Ο θεός είπε στον Μωυσή να τους δώσει νερό από τον βράχο, αλλά αυτός, κυριευμένος από αθυμία για την νέα τους απείθεια, δίστασε προς στιγμήν και τους είπε: «ἀκούσατέ μου, οἱ ἀπειθεῖς· μὴ ἐκ τῆς πέτρας ταύτης ἐξάξομεν ὑμῖν ὕδωρ;» (Άρ. 20, 10). Το νερό ανέβλυσε άφθονο από τον βράχο, όταν τον κτύπησε με το ραβδί του ο Μωυσής· ο ίδιος όμως εξ’ αιτίας της «αντιλογίας» του τιμωρήθηκε από τον θεό να μην εισέλθει στην γη της Επαγγελίας.

Ύστερα από πολλούς αγώνες πού διεξήγαγε με την βοήθεια του Ιησού του Ναυή εναντίον των Αμορραίων, των Μαδιανιτών και των Μωαβιτών, κατέλαβε την χώρα ανατολικά του Ιορδανού, απέναντι από την Χαναάν.

Εκεί, στις στέπες της Μωάβ, υπενθύμισε στον λαό τις ευεργεσίες του θεού και τις αποκαλύψεις κατά την τεσσαρακονταετή πορεία τους στην έρημο, τους τόνισε τις υποχρεώσεις τους έναντι της Διαθήκης του Κυρίου και τους έδωσε τις τελευταίες οδηγίες. Έπειτα έχρισε ως διάδοχο του τον Ιησού του Ναυή, έψαλε προς τον θεό την ωδή, «Πρόσεχε οὐρανέ, καὶ λαλήσω, καὶ ἀκουέτω ἡ γῆ ρήματα ἐκ στόματός μου….» (Δευτ. 32, 1-43) και ευλόγησε για τελευταία φορά τις δώδεκα φυλές. Πέθανε σε ηλικία εκατόν είκοσι ετών στην κορυφή Φασγά του όρους Ναβαύ (ή Νεβώ), όπου είχε ανεβεί για να του δείξη ο Κύριος την επηγγελμένη γη. Εκεί ετάφη, χωρίς ποτέ να μάθη κανείς τον ακριβή τόπο της ταφής του.

Να σημειώσουμε τέλος, ότι στους χρόνους του Μεγάλου Κωνσταντίνου εφέρθη η θαυματουργός ράβδος του προφήτη Μωυσή στην Κωνσταντινούπολη, και βγήκε ο αυτοκράτωρ πεζός και την προϋπάντησε. Έκτισε δε Ναό της Θεοτόκου και έβαλε τη ράβδο μέσα σ’ αυτόν. Έπειτα την μετέφερε στο παλάτι, όπως γράφει ο Γεώργιος ο Κωδινός.

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Γνόφον ἄυλον, τεθεαμένος, νόμον ἔνθεον, πλαξὶν ἐδέξω, ὡς θεάμων μυστηρίων τοῦ Πνεύματος καὶ καταπλήξας τὴν Αἴγυπτον θαύμασι, δημαγωγὸς Ἰσραὴλ ἐχρημάτισας. Μωυσῆ ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμιν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Τοῦ Προφήτου σου Μωϋσέως τὴν μνήμην, Κύριε, ἑορτάζοντες, δι᾽αὐτοῦ σε δυσωποῦμεν· Σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Οπτικοακουστικό Υλικό

Ακούστε το απολυτίκιο!

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης - Καζακίδου Μαρία© (byzantineartkazakidou. blogspot.com)

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης – Καζακίδου Μαρία© (byzantineartkazakidou. blogspot.com)

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Προφήτης Μωυσής ο Θεόπτης

Πηγή:  saint.gr


Μνήμη Μητροπολίτη πρώην Παραμυθίας Τίτου (4 Σεπτεμβρίου 1991)

$
0
0

TITOS 001 Ο αείμνηστος Μητροπολίτης πρ.Παραμυθίας,Φιλιατών και Γηρομερίου ΤΙΤΟΣ Α ο Ματθαιάκης, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14 Σεπτεμβρίου 1914 υπό γονέων ευσεβών τον Εμμανουήλ και την Αικατερίνη. Το κατά κόσμον αυτού όνομα ήταν Κωνσταντίνος.
Η οικογένεια του προσέφερε εις την Εκκλησίαν άλλους δυο Αρχιερείς,τον αδελφόν του,Μητροπολίτη Ν. Ιωνίας , μακαριστό,Τιμόθεο και τον ανιψιό του , Μητροπολίτη Τριφυλίας ,μακαριστό Στέφανο.
Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Τίτος σπούδασε εις το τότε Ιεροδιδασκαλειο Κορίνθου και στην συνέχεια στην Θεολογική Σχολή Αθηνών, ενώ συγχρόνως εργαζόταν ως Διδάσκαλος σε διάφορα σχολεία των Αθηνών και ως αντιγραφεύς των συγγραμμάτων του μακαριστού Αρχιεπισκοπου Αθηνών και Ακαδημαϊκού Χρυσοστόμου Α’ του Παπαδόπουλου.
Το έτος 1935 χειροτονήθηκε Διάκονος,τη εντολή του τότε Αρχιεπισκοπου Αθηνών Χρυσοστόμου,υπό του Επισκόπου Ταλαντίου Παντελεήμονος Παπαγεωργίου ,του μετέπειτα Εδέσσης καί μετά Θεσσαλονίκης.
Το 1937 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος και Αρχιμανδρίτης υπό του Αθηνών Χρυσοστόμου Α και διορίσθηκε Εφημέριος,Ιεροκήρυκας και Ι. Προϊστάμενος διαδοχικώς εις τους Ι. Ναούς, Αγίας Φωτεινής Ν. Σμύρνης, Αγίου Γεωργίου Καρύτση και Αγίου Παντελεημονος Αχαρνών εργασθείς σύντονος για την αποπεράτωση αυτού.
Κατά το Ελληνοιταλικό πόλεμο(1940-41) προσέφερε τις Στρατιωτικές του υπηρεσίες ως Στρατιωτικός Ιερεύς εις το Αλβανικό μέτωπο,καθώς επίσης και μετά την απελευθερωση της Πατρίδος μας εκ των στρατευμάτων κατοχής.
Την 11ην Δεκεμβρίου 1957 η Εκκλησία, αμείβουσα την εν γένει προσφοράν αυτού, τον ανέδειξε Μητροπολίτην Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομεριου.
Η χειροτονία του έγινε στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο.
Κατά την Ποιμαντορία του εις την ακριτική Μητρόπολη Παραμυθίας, επέδειξε απαράμιλλο δραστηριότητα εις όλους τους τομείς του Ποιμαντορικού έργου,κατέβαλε δε συντόνους προσπαθείας δια την επισκευή των, κατά την διάρκειαν του εμφυλίου (1946-49) καταστραφέντων Ι. Ναών,ως και δια την ανέγερσιν νέων.
Εις την Ι. Μητρόπολιν Παραμυθίας ο μακαριστός Τίτος παρέμεινε μόνον επί μιαν 10ετιαν, ήτοι μέχρι του Δεκεμβρίου του έτους 1967, οπότε εξαναγκάσθη εις παραίτησιν εκ της ενεργού υπηρεσίας, ασκηθείσης προς αυτόν πολλής πιέσεως και καταθλιπτικής βίας υπό του τότε αντικανονικού εκκλησιαστικού καθεστώτος.
Μετά την παραίτηση του ο αείμνηστος Ιεράρχης ασχολήθηκε με την συγγραφή Θεολογικών έργων με κορυφαία την»Εξομολογητική» καθώς και τα περί Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως ,συγγράμματα του.Επίσης υπήρξε ο πρώτος βιογράφος των αγίων Νεκταρίου και Νικολάου του Πλανά του οποίου διετέλεσε πνευματικό τέκνο.
Στις 4 Σεπτεμβρίου 1991,όλως αιφνιδίως, εξ ανακοπής της καρδίας, εξεδήμησε εις Κύριον, αφήνοντας την τελευταία του πνοή στα χέρια του αυταδέλφου του, Μητροπολίτου Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας Τιμοθέου.
Η εξόδιος ακολουθία εψάλλει στον Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Αναργυρων Ν.Ιωνίας,χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Σεραφείμ, παρουσία του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Παρθενίου και πλειάδος Αρχιερέων και Κληρικών.Η ταφή έγινε στο Κοιμητήριο της Ν.Φιλαδέλφειας σε τάφο που παραχώρησε ο Δήμος.
Κατά την νεκρώσιμη ακολουθία ομίλησαν ο πρώτος Γραμματεύς της Ιεράς Συνόδου και νυν Μητροπολίτης Λαρίσης κ.Ιγνάτιος,ο τότε Πρωτοσύγκελλος και νυν Μητροπολίτης πρ.Νέας Ιωνίας κ.Κωνσταντίνος και εκ μέρους των Πνευματικών παιδιών του μεταστάντος ο π. Τιμόθεος Ηλιάκης ο οποίος είπε τα εξής :

» Δίκαιοι δε εις τον αιώνα ζώσι,και εν Υψίστω ο μισθός αυτών..» (Σοφ.Σολομ. 5,15 )
Μακαριώτατε Πατριάρχα Αλεξανδρείας κ.κ.Παρθένιε,
Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών κ.κ.Σεραφείμ,
Σεβασμία των Αρχιερέων χορεία,Τίμιον Πρεσβυτέριον,Ευλαβές και πενθούν Εκκλησίασμα ,
Οι θεόπνευστοι λόγοι της Σοφίας του Σολομώντος ευρίσκουν πλήρη την εφαρμογήν αυτών επί του δικαίου τούτου Ιεράρχου της Αγιωτάτης Ορθοδόξου Εκκλησίας,του μακαριστού Μητροπολίτου Παραμυθίας,Φιλιατών και Γηρομερίου κυρού Τίτου Α του Ματθαιάκη .
Ο μακαριστός υπήρξε δίκαιος σε όλη την διάρκεια της πολυκύμαντης ζωής του και σήμερα ο Δικαιοκρίτης Κύριος,ο Βασιλεύς της Δόξης,τον δικαιώνει πλήρως. Εκείνο που δεν έπραξαν οι άνθρωποι,οι ταγμένοι εις την υπηρεσίαν της Δικαιοσύνης του Θεού,το πράττει σήμερον ο ΄Ιδιος ο Θεός, δικαιώνοντας ενώπιον του Ουρανίου Θυσιαστηρίου,τον Ιεράρχην εκείνον,ο οποίος Τόν υπηρέτησε πιστώς και ευσηνειδήτως καθ όλην την μακράν αυτού Διακονίαν.

Πολυσέβαστε Πνευματικέ μου Πατέρα,
καθήκον υπακοής πρός τον πενθοφορούντα σεπτόν ημών Ποιμενάρχην και αυταδελφόν σου,οδήγησαν τα βηματά μου «εν μεσω εκκλησίας»,προκειμένου εκ μέρους των πνευματικών σου τέκνων,σου απευθύνω τον ύστατον χαιρετισμόν.» Μικρός (εγώ) εν τοις Αδελφοίς μου και νεώτερος εν τω οίκω του πατρός μου » ( Δαυίδ) , αδυνατώ εγκώμιον των αρετών σου να πλέξω, άλλοι ικανότεροι εμού το έπραξαν ήδη,εκείνο που μπορώ αυτήν την ώρα του πρόσκαιρου αποχωρισμού μας είναι να σε διαβεβαιώσω,ότι οδηγός και φάρος φωτεινός στην πορεία μας θα είναι πάντα το φωτεινό σου παράδειγμα.Εσύ μας έμαθες να αγαπάμε τον Θεό,διότι και εσύ Τον αγάπησες πολύ.Μας δίδαξες την αφοσίωση,την υποταγή και την υπακοή εις τα κελεύσματα της Εκκλησίας.Και το κυριότερο,μας δίδαξες πως κάνουν υπομονή, με τήν ζωντανή σου μαρτυρία.
Μας εμφύσησες το γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα.Και όλα αυτά όχι μόνο τα εδίδαξες,αλλά και,όπως προείπα, και τα εποίησες.
Εζήσαμε κοντά σου όλη την πίκρα της μεγάλης σου δοκιμασίας.
Σε ενθυμούμεθα χωρίς Θυσιαστήριο,εσένα πού έστησες πάνω από διακόσια Θυσιαστήρια στην ακριτική σου Μητρόπολη,να αντλείς δύναμη από την Θεία Λειτουργία,που τελούσες μόνος στην τραπεζαρία της οικίας σου,αφού οι άνθρωποι της Εκκλησίας,την Οποία τόσο πιστά υπηρέτησες,σε είχαν απομονώσει κατά την μαύρη περίοδο της εκκλησιαστικής δικτατορίας.
Έχουν πει πως οι μικροί φοβούνται τους μεγάλους!
Κι εσύ Γέροντα υπήρξες Μεγάλος!
Με θαυμαστή αξιοπρέπεια και Πατερική σοφία αντιμετώπισες και τις δοκιμασίες και τις θλίψεις και τις αδικίες και τις συκοφαντίες.
Όταν οι νάνοι αντιμετωπίζουν γίγαντες καταφεύγουν στην λάσπη και από τον κανόνα αυτόν δεν εξαιρέθηκες.
Αλλά όση κι αν έριχναν λάσπη οι νάνοι στην ψυχή,αλλά,υψηλοί στην υποκρισία,στην ψευτοευσέβεια και στην μηχανορραφία άνθρωποι ,δήθεν του Θεού,τόσο εσύ έλαμπες και ακτινοβολούσες.
Σε ενθυμούμεθα να δακρύζεις από αγάπη για την Αλήθεια και το Δίκαιο.
Και, όταν ο νεανικός των πνευματικών παιδιών σου,μας οδηγούσε στην σκέψη μιας κάποιας δυναμικής αντιδράσεως,μας ανακαλούσες με αγάπη στην τάξη,λέγοντας την λέξη που χαράχθηκε βαθειά στην καρδιά μας «Υπομονή».
Και όταν ακόμα η αδικία εις βάρος σου επαναλήφθηκε για δεύτερη φορά και μάλιστα από ευεργετηθέντες απο την πολυεύσπλαχνο καριά σου ανθρώπους,και τότε η αντίδρασή σου ήταν μία και μοναδική Υπομονή!
Πατέρα,μου είχες πεί κάποτε,ύστερα από επίσκεψη σε εορτάζοντα Μητροπολίτη,μια σκέψη σου που χαράχθηκε στην ψυχή μου, «Ο Αρχιερεύς δύο χαρές έχει εις την ζωήν του.Την χειροτονία του και την κηδεία του»! Σήμερα,λοιπόν,στην κηδεία σου η χαρμολύπη κυριαρχεί.Σε βλέπουμε δικαιωμένο ενώπιον του Θεού και χαιρόμαστε. Σε βλέπουμε νεκρό και θρηνούμε.
Ο χωρισμός μας είναι προσωρινός,η πίστη εις την αιώνιο ζωή μας δίδει κουράγιο,οι συμβουλές και η σοφία σου,τα αναρίθμητα συγγράμματά σου γίνονται για μας βακτηρία.Καταθέτουμε προ της σεπτής σου σορού τον ύστατο ασπασμό και σου υποσχόμεθα πως ότι είχες ζητήσει θα γίνει.
Πως θα κρατήσουμε ψηλά το όνομά σου,υπηρετώντας όπως εσύ την Εκκλησία του Χριστού,εις την Οποία εσύ μας οδήγησες.
Μόνο κάνε μας κι εσύ μια τελευταία χάρη.
Προσεύχου εις τον Θεόν,ως έχων παρρησίαν προς Αυτόν,δια την Εκκλησίαν Του,το Έθνός μας,την Ήπειρο που τόσο αγάπησες,την μαρτυρική Βόρειο Ήπειρο που είχες στην καρδία σου,προσεύχου δια τον πολυσέβαστο αυταδελφό σου και σεπτό μας Ποιμενάρχη κ.Τιμόθεο και τέλος για όλα τα Πνευματικά σου παιδιά.
Καλό ταξίδι, Γέροντα.40 001

40

77

263506_239180032760667_7856691_n

293520_3628666170358_1606375856_n

407824_3608489025942_1421272463_n

1604374_10200486152031396_274271652_n

1970441_746904441988221_748451842_n

AGIAZONI 007

ασ2 (2)

ττ
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !
π. Τιμόθεος Ηλιάκης

Ιεροδιάκονος Αρκάδιος Βατοπεδινός (1865 – 4 Σεπτεμβρίου 1934)

$
0
0
Ιεροδιάκονος Αρκάδιος Βατοπεδινός σε νεαρά ηλικία

Ιεροδιάκονος Αρκάδιος Βατοπεδινός σε νεαρά ηλικία

Ο κατά κόσμον Αστέριος Θεοδώρου γεννήθηκε στο χωριό Σκουπιά της Αλώνης των Πριγκιπονήσων το 1865. Στη μονή Βατοπεδίου προσήλθε το 1882 και το επόμενο έτος εκάρη μοναχός. Το 1887 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1899 προήχθη σε προϊστάμενο της μονής. Στη μονή μόναζε ο κατά σάρκα αδελφός του ιερομόναχος Γερμανός († 1932) και οι ανεψιοί του Παντελεήμων και Νικόδημος.

Ήτο απόφοιτος της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής και της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Κατά τα έτη της φοιτήσεως του στη Ριζάρειο συνεδέθη πνευματικώς μετά του αγίου Νεκταρίου. Τούτο συνέτεινε ώστε η μονή να συνδράμει τις εκδόσεις του άγιου. Με εισήγηση του η μονή ανέλαβε την έκδοση του σπουδαίου βιβλίου του αγίου Χρηστοήθεια. Στη μονή σώζεται το πτυχίο του Αρκαδίου ως αποφοίτου της Ριζαρείου, όπου το 1905 ο άγιος Νεκτάριος υπογράφει ως σχολάρχης.

Λόγω της μορφώσεώς του, του πρότειναν πολλές φορές ανώτατα εκκλησιαστικά αξιώματα, αλλά πάντοτε τα απέρριπτε λέγοντας ταπεινά: «Εγώ δεν είμαι για τον κόσμο και αν βγω στον κόσμο, όχι μόνο δεν θα βοηθήσω, αλλά θα χάσω και την ψυχή μου». Όταν κάποτε η αδελφή του τον παρότρυνε να δεχθεί να μείνει μόνιμα στον κόσμο, γιατί θεωρούσε την παραμονή του στη μονή μείωση και ζωντανό θάψιμο, ταπεινά της είπε: «Εγώ γι’ αυτό πήγα στη μονή, για να ταπεινωθώ, γιατί μόνο έτσι θα σωθώ».

Διετέλεσε δάσκαλος στο σχολείο της μονής, έφορος της Αθωνιάδος Σχολής, αντιπρόσωπος στην Ιερά Κοινότητα, μέλος της επιτροπής για τον καταρτισμό του Καταστατικού Χάρτου του Άγιου Όρους και για μία τριακονταετία βιβλιοθηκάριος και αρχειοφύλακας της μονής του. Παντού και πάντοτε ήταν προσηνής, γλυκομίλητος, ευγενής και ταπεινός. Αν και λόγω της μορφώσεώς του και των ερευνών του στα αρχεία της μονής, είχε γράψει αρκετές μελέτες, κυρίως Ιστορικού περιεχομένου, ποτέ δεν τις δημοσίευσε με το όνομά του, αλλά τις έδινε προς έκδοση στον φίλο του μητροπολίτη πρώην Λεοντουπόλεως Σωφρόνιο Ευστρατιάδη. Έργο δικό του είναι και ο κατάλογος των χειρογράφων της μονής Βατοπεδίου, καθώς και μία χειρόγραφη ιστορία της μονής.

Ιεροδιάκονος Αρκάδιος Βατοπεδινός σεμνός και ταπεινός πάντοτε

Ιεροδιάκονος Αρκάδιος Βατοπεδινός σεμνός και ταπεινός πάντοτε

Όταν το 1917 η Γεροντική Σύναξη της μονής, για κάποιο σοβαρό θέμα, διχάσθηκε κι επήλθε μεγάλη αναστάτωση, ο Γέροντας Αρκάδιος προσπάθησε να κατευνάσει τα πνεύματα και να ενώσει τις δύο μερίδες. Όταν είδε ότι δεν τα καταφέρνει, προτίμησε ν’ αποσυρθεί στο μετόχι της μονής, τον Άγιο Μάμα Χαλκιδικής, επί μία τετραετία, ώστε να περάσει ο πειρασμός και να έλθει η ειρήνη. Όταν το 1922 ήλθαν οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα, ο Γέροντας Αρκάδιος μερίμνησε να συγκεντρώσει τους πρόσφυγες της ιδιαίτερης πατρίδος του και να τους εγκαταστήσει στο Βατοπεδινό Μετόχι στον Πρόβλακα, ιδρύοντας το χωριό Νέα Ρόδα. Αρκετές φορές τους επισκεπτόταν, στηρίζοντάς τους υλικά και πνευματικά, ώστε να μείνουν πιστοί στις ελληνορθόδοξες αρχές μας. Η καρδιά του Γέροντος Αρκαδίου ήταν γεμάτη από ταπείνωση και αγάπη. Αν και του προτάθηκε από την αδελφότητα να χειροτονηθεί ιερεύς και αρχιμανδρίτης και να ηγηθεί της μονής, προτίμησε να πεθάνει ως απλός ιεροδιάκονος, δίχως τιμές κι εξουσίες.

Ανεπαύθη εν Κυρίω στις 4.9.1934 κι ετάφη στο κοιμητήρι της μονής. Το 1937 έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του, τα οποία, σύμφωνα με μαρτυρίες πατέρων και συγγενών του, ευωδίαζαν. Δυστυχώς όμως δεν προνόησαν να τα φυλάξουν κάπου ξεχωριστά και τα έθεσαν με το πλήθος των άλλων οστών του κοιμητηρίου. ‘Ίσως και με τον τρόπο αυτό να εκπληρώθηκε η επιθυμία του σεμνού Γέροντος, ώστε και μετά θάνατο να βιώνει την αφάνεια και ταπείνωση, που τόσο αγάπησε, για να δοξασθεί στους ουρανούς.

 

Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Α΄ – 1900-1955, σελ. 283-285, Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011.

Ημερολόγιο και Παράδοση (Σοφία Καυκοπούλου, υπ. δρ Θεολογίας-Μουσικός)

$
0
0

«Εί τις πάσαν παράδοσιν Εκκλησιαστικήν, έγγραφόν τε ή άγγραφον αθετεί, ανάθεμα»

Β’ ΜΕΡΟΣ: Ημερολόγιο και Παράδοση

Πολλοί χριστιανοί, προσπαθώντας να βρουν τη «ρίζα» τής Ορθοδοξίας, συχνά καταλήγουν να δημιουργούν ή να εντάσσονται σε θρησκευτικές ομάδες, εκτός τής Μίας Μητρός Εκκλησίας. Καταλήγουν να δρουν σαν ζηλωτές, αλλά ουσιαστικά απομακρυνόμενοι από την υγιή θρησκευτικότητα. Όπως φαίνεται, δίνουν υπερβολική βαρύτητα στην παράδοση, ενώ ουσιαστικά δεν έχουν Δογματικές διαφορές με την Εκκλησία. Τρανταχτό παράδειγμα είναι οι γνωστοί μας παλαιοημερολογίτες.

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, δημιουργήθηκαν οι πρώτοι τριγμοί που είχαν ως αποτέλεσμα τη διάσπαση στην Εκκλησία. Η αλλαγή του ημερολογίου στην Εκκλησία τής Ελλάδος ώστε να συμπορεύεται με το ελληνικό κράτος, έφερε διχασμό που δυστυχώς κρατά ως σήμερα. Ας δούμε όμως πώς προήλθε η ημερολογιακή αλλαγή.

Κατ’ αρχήν, κάθε πολιτισμός έχει δικό του τρόπο υπολογισμού τού χρόνου. Γνωρίζουμε για το ημερολόγιο των αρχαίων Ελλήνων, των Κινέζων, των Ίνκας κ. ά. Στη λεκάνη τής Μεσογείου, όταν κυριάρχησαν οι Ρωμαίοι, επικράτησε το ρωμαϊκό σεληνιακό ημερολόγιο, που αποτελείτο από δώδεκα μήνες, με συνολική διάρκεια 354 ημέρες. Εξ αιτίας τού κενού που προέκυπτε για να συμπληρωθεί το έτος, ανά διετία προστίθετο στο ημερολόγιο ένας ακόμη μήνας, που διαρκούσε 22 ή 23 ημέρες και ερχόταν σε σειρά μετά τον Φεβρουάριο.

Ο Ιούλιος Καίσαρας, προσπαθώντας να βρει λύση στα προβλήματα που ανέκυπταν από το κενό στο έτος, ανέθεσε στον Αλεξανδρινό αστρονόμο Σωσιγένη, το 46 π. Χ., να βρει έναν ασφαλέστερο τρόπο υπολογισμού. Το νέο Ιουλιανό Ημερολόγιο ήταν ηλιακό και η διάρκεια τού έτους προσδιορίστηκε σε 365 ημέρες και ένα τέταρτο τής ημέρας. Η μικρή διαφορά καλυπτόταν από μία επιπλέον ημέρα που προστίθετο κάθε τέσσερα χρόνια, μετά την «έκτη προ των καλένδων του Μαρτίου», που ονομαζόταν «bis sextus». Έτσι, η ημέρα αυτή, επειδή τη μετρούσαν δυο φορές, ονομάζεται ακόμα και σήμερα «δις έκτη» και το έτος που την περιέχει, δίσεκτο.

Στο σημείο αυτό, να εξηγήσουμε ότι «καλένδες» ονόμαζαν οι Ρωμαίοι τις πρώτες ημέρες εκάστου μηνός, αυτές που σήμερα λέμε πρωτομηνιές. Επειδή μάλιστα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να τακτοποιούν τις οφειλές τους κατά την πρωτομηνιά, ενώ οι Έλληνες δεν τηρούσαν κάτι τέτοιο, φθάσαμε στην παροιμία «παραπέμπειν εις ελληνικάς καλένδας», για να δηλώσουμε κάθε ζήτημα που διαρκώς αναβάλλεται! Αργότερα καλενδάριον ονομάστηκε το ημερολόγιο με την ευρεία έννοια.

Μέχρις εδώ, διαπιστώνουμε ότι το ημερολόγιο είναι ένα βοήθημα των ανθρώπων που μεταβάλλεται προς την καλύτερη για εκείνους εξυπηρέτηση. Εάν το ημερολόγιο που προκύπτει από την αρχαιότητα και συνεπώς από τον ειδωλολατρικό κόσμο, γίνεται αποδεκτό εν συνεχεία από την Εκκλησία, αυτό σημαίνει ότι δεν τίθεται ζήτημα αλλοίωσης των Δογμάτων. Και για τού λόγου το αληθές, ας δούμε τα ονόματα των μηνών, που προέρχονται καθαρά από την αρχαιότητα:

Ο Ιανουάριος οφείλει την ονομασία του στο θεό Ιανό

Ο Φεβρουάριος έχει πάρει την ονομασία του από το λατινικό ρήμα februare(= εξαγνίζω) λόγω θρησκευτικών εορτών εξαγνισμού που γίνονταν αυτό το μήνα

Ο Μάρτιος ήταν αφιερωμένος στον Θεό του πολέμου Mars

Ο Απρίλιος προέρχεται από το λατινικό ρήμα aperire (= ανοίγω) και σχετίζεται με την ανθοφορία

Ο Μάιος έχει πάρει το όνομα του από την λέξη maja που σημαίνει τροφός (ενν. τροφός τού θεού Ερμή)

Ο Ιούνιος οφείλει το όνομα του στην θεά Ήρα (Juno) στην οποία και ήταν αφιερωμένος
Ο Ιούλιος προς τιμήν τού Ιούλιου Καίσαρα

Ο Αύγουστος προς τιμήν τού Οκταβιανού Αύγουστου

Ο Σεπτέμβριος προέρχεται από το λατινικό septem (= επτά) καθώς ήταν αρχικά ο έβδομος από τους δέκα μήνες τού παλαιού ρωμαϊκού ημερολογίου

Ο Οκτώβριος προέρχεται από την λατινική λέξη octo (= οχτώ) ως ο όγδοος μήνας του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου

Ο Νοέμβριος προέρχεται από το λατινικό novem(= εννιά) διότι ήταν ο ένατος μήνας του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου

Ο Δεκέμβριος προέρχεται από το λατινικό decem(= δέκα) διότι ήταν ο δέκατος μήνας του αρχαίου ρωμαϊκού ημερολογίου

Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος (325), ανέθεσε στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας να μελετήσει και να παρουσιάσει έναν κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο όλες οι Χριστιανικές Εκκλησίες θα συνεόρταζαν το Πάσχα. Τότε θεσπίστηκε ο Πασχάλιος Κανών, που προέβλεπε το Χριστιανικό Πάσχα να τελείται κάθε χρόνο, την Κυριακή μετά από την πρώτη πανσέληνο, που έπεται της εαρινής ισημερίας. Εάν συνέπιπτε με το Εβραϊκό Πάσχα τότε το Χριστιανικό Πάσχα μετατίθετο την επόμενη Κυριακή.

Όμως και από το Ιουλιανό Ημερολόγιο, προέκυπτε σφάλμα λίγων λεπτών, με αποτέλεσμα τον 16ο αι. η εαρινή ισημερία να έχει μετατοπιστεί σημαντικά. Ο πάπας Γρηγόριος θέσπισε τότε ένα πιο σωστά επεξεργασμένο ημερολογιακό σύστημα, το Γρηγοριανό Ημερολόγιο (1582). Στην Ελλάδα έγινε δεκτό μόλις το 1923 από την Πολιτεία και το 1924 από την Εκκλησία, η οποία ακολουθεί πλέον το Αναθεωρημένο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που δεν είναι ακριβώς ίδιο με το Γρηγοριανό, αλλά ακόμη πιο άρτιο.

Όπως κατανοούμε εκ των παραπάνω, η Εκκλησία, προσπαθώντας να είναι δίπλα στον άνθρωπο, κάνει κάποια βήματα εξέλιξης σε ό,τι αφορά τον σύγχρονο κόσμο. Δεν θέλει να αποκοπεί και να δημιουργήσει σύγχυση στο ποίμνιο, με το να εμμένει σε ένα ημερολόγιο διαφορετικό από αυτό που έχει θεσπίσει η Πολιτεία. Αυτά όσον αφορά στο ζήτημα τού ημερολογίου, ένα ζήτημα παράδοσης.

Δείτε το πρώτο μέρος εδώ

Ο ρόλος της Μετάνοιας (Χριστόφορος Παπαδόπουλος, Θεολόγος)

$
0
0

Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτή η μετάβαση είναι η μετάνοια. Η μετάνοια είναι μία συνεχής κατάσταση της ψυχής, κατά την οποία γίνεται η επάνοδος από το παρά φύση στο κατα φύση. Πράξεις όπως η νηστεία, η συστηματική προσευχή, η ελεημοσύνη, η εξομολόγηση και η υπακοή στον πνευματικό πατέρα και η προσπάθεια τήρησης του Ευαγγελίου, βιώνωνται με τρόπο ανάλογο προς την πνευματική ωρίμανση. Στα πρώτα δύο στάδια βιώνωνται ως ετερόνομα στοιχεία, ενώ στο τρίτο ως αγαπητά μέσα για την παραμονή στην εν χάριτι ελευθερία. Η μετάνοια δεν είναι απλά και μόνο ηθική στάση ζωής, αλλά αναφέρεται σε υπαρξιακό επίπεδο και πραγματοποιείται στην ουσία για να αποκηρυχτεί η αμαρτία και το κακό και να γίνει η προσήλωση στην αρετή και το αγαθό [246].

Τα πρώτα δύο στάδια υπάρχουν εξαιτίας της ανθρώπινης αδυναμίας να αναγνωρίσει τα όρια της εκπεσμένης ανθρώπινης φύσης και να διακρίνει το κακό από το αγαθό. Δεν απορρίπτονται όμως εντελώς απ’ την χριστιανική ηθική, διότι έχουν πολύ σημαντική παιδαγωγική αξία. Αν, για παράδειγμα, το μικρό παιδί δεν καταλαβαίνει ότι δεν πρέπει να κάνει αταξίες, τότε η μητέρα του το προειδοποιεί ότι αν κάνει θα υπάρξει τιμωρία, ή ότι θα ανταμοιφθεί αν είναι υπάκουο αντίστοιχα. Κατά τον ίδιο τρόπο για να γίνει κατανοητό, ο άνθρωπος της πτώσης είναι ένα ανώριμο νήπιο που πρέπει να ακούει τον Ουράνιο Πατέρα του για να επανέλθει στην κατά φύση κατάστασή του, έτσι ώστε να μπορεί να διακρίνει από μόνο του το κακό απ’ το αγαθό. Τα πρώτα δύο στάδια έχουν την αξία τους στην πνευματική τελείωση του ανθρώπου, αρκεί να νοούνται πάντα δυναμικά κι όχι στατικά. Δεν είναι το ιδανικό για τη χριστιανική ηθική, ωστόσο κρίνονται απαραίτητα τα δύο αυτά κίνητρα για να οδηγήσουν τους αρχαρίους στην πνευματική ζωή στην μετάνοια.

Ο άνθρωπος λόγω της πτώσης κατέληξε να μην μπορεί να αγαπήσει σωστά, όπως αρμόζει στην φύση του. Έγινε ιδιοτελής και επειδή, οτιδήποτε έξω του το θεωρεί εχθρικό που θα του καταπατήσει τα δικαιώματα και την ελευθερία του, στην προσπάθειά του να υπερασπιστεί τον εαυτό του, «θωρακίζεται στην εύθραστη ατομικότητά του και αδυνατεί να βρει την ενότητα και την πληρότητα» [247]. Aκόμη όμως και σ’ αυτήν την κατάσταση κινείται από αγάπη [248], αλλά αγαπάει μόνο τον εαυτό του, με τρόπο όμως διεστραμμένο, κάτι το οποίο είναι καταστροφικό για την φύση του. Ως εκ τούτου, πρέπει να μάθει να αγαπάει τον Θεό και τον πλησίον μέσω της μετανοίας, αυτό είναι που θα πραγματώσει και την σωστή αγάπη του εαυτού. Τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτό, μας τον εξηγεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «πως εκ της προς την οικείαν εκάστω ψυχήν αγάπης η προς Θεόν αγάπη φύεται; Απειλείται γέεννα πυρός ασβέστου, και βασίλεια του Θεού αιώνιος επαγγέλλεται…Οι γούν ως αληθώς πιστοί, και αγαπώντες τας εαυτών ψυχάς, και έπιθυμούντες εις ζωήν αιώνιον φυλάξαι αυτάς, ακούοντες τούτων των απειλών και των επαγγελιών, πόθον ευθύς εν εαυτοίς συλλαμβάνουσι και φόβον· φόβον μεν της κατά την ηπειλημένην του πυρός γέενναν ατελευτήτου οδύνης· πόθον δε της κατ’ επαγγελίαν του Θεού βασιλείας, και της εν αυτή διαιωνιζούσης ευφροσύνης» [249]. Και συνεχίζει λέγοντας ότι έτσι ο άνθρωπος ελευθερώνεται από τα πάθη και προσκολλάται στον Θεό, διότι είναι ο μόνος που έχει την δύναμη και την εξουσία να απαλλάσσει από την οδύνη της γέεννας και να προσφέρει την αιώνια χαρά. Έτσι αποκτάται η αγάπη προς τον Θεό και επιτυγχάνεται πάσα αρετή [250]. Αυτά τα δύο μέσα δηλαδή χρησιμοποιούνται απ’ τον άνθρωπο για να μετανοήσει. Η μετάνοια θα επιτελέσει τον σκοπό για την απομάκρυνση των παθών, τα οποία εμποδίζουν την έλευση της θείας Χάρης. Σημειώνει επίσης κι ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ότι αν δεν υπήρχαν αυτά τα δύο μέσα, θα αμαρτάναμε συνεχώς και δεν θα κάναμε τίποτα καλό: «Νυν δε ούτως αθλίως διακείμεθα, ως ει μη γεένης φόβος ην, μη

Σ’ αυτά τα πρώτα ατελή στάδια, ο άνθρωπος κινείται στο ψυχολογικό ή ηθικό επίπεδο και αναγκαστικά ετερονομείται, λόγω της δικής του αδυναμίας όπως ήδη αναφέραμε. Το πρόβλημα είναι ότι για να συνειδητοποιήσει κάποιος την αληθινή διάσταση της Χριστιανικής Ηθικής, που είναι δυναμική και οδηγεί στην αυτονομία, πρέπει να την βιώσει εμπειρικά μέσα στην Εκκλησία και τα μυστήριά της. Μέσα στους κόλπους του ανθρωπισμού επικρατεί η νοησιαρχία, η οποία θέτει την ανθρώπινη λογική ως τη μόνη δυνατότητα ερμηνείας και εξερεύνησης της συμπαντικής πραγματικότητας, απορρίπτοντας την γνώση που προέρχεται από την εμπειρία και την αίσθηση [252]. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι σημαντικά επηρεασμένος απ’ το πνεύμα της νοησιαρχίας που έλαβε αρχή κατά τον Διαφωτισμό. Ο Θεός όμως προσεγγίζεται περισσότερο με την εμπειρία που πηγάζει απ’ την πίστη, παρά με τη λογική. Επομένως η απόρριψη αυτής της γνωσιολογικής μεθόδου καθιστά αδύνατη την πλήρη κατανόηση της χριστιανικής ηθικής.

Μόνο στο τρίτο στάδιο, των υιών ή ελευθέρων, η ηθική παρουσιάζεται αυτόνομη. Εδώ ο άνθρωπος κινείται στο οντολογικό επίπεδο κι από αγάπη. Ο άνθρωπος πρώτα τηρεί τις εντολές του Θεού από φόβο μήπως τιμωρηθεί ή επειδή ελπίζει σε κάποια ανταμοιβή, μέχρι να αποκτήσει την έξη των αγαθών πράξεων και, επανερχόμενος με τη Χάρη του Θεού από το παρά φύση στο κατά φύση, αισθανθεί ότι τελικά οι εντολές του Θεού οδηγούν στην αυτονομία. Βλέπει τον εαυτό του στη φυσική του κατάσταση, με αποτέλεσμα να μη θέλει πλέον να γυρίσει στην προηγούμενη. Δηλαδή ετερονομείται, όχι για να μην κάνει χρήση της ελευθερίας του, αλλά για να μάθει να την χρησιμοποιει σωστά. Σ’ αυτό το στάδιο ανήκουν οι άγιοι που κινούνται πλέον στο οντολογικό επίπεδο και ζουν την εν Χριστώ ελευθερία ως υιοί ή ελεύθεροι [253]. Τελειοποιημένοι πλέον στην μετάνοια με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, τούς παρέχεται η υιοθεσία και κάνουν, θα λέγαμε, κατά φύση χρήση της ελευθερίας τους. Δεν χρειάζονται πλέον τον φόβο για να τηρούν το θέλημα του Θεού. Ο φόβος γίνεται αγάπη και τηρούν τις εντολές επειδή απλά τις αγαπούν και τις νιώθουν θεμελιώδες στοιχείο του είναι τους. Αναφορικά με αυτό, ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας σημειώνει ότι αυτοί που λαμβάνουν τα μυστήρια του Χριστού παίρνουν την εξουσία να γίνουν παιδιά του Θεού [254]: «των τέκνων δε η τελεία αγάπη, ης άπας απελλήλαται φόβος. Ούτε γαρ μισθών αποτυχίαν, ούτε πληγάς έστι δεδιέναι των εκείνως ερώντα· το μεν γαρ δούλων, εκείνο δε μισθωτών· το δ’ ούτω καθαρώς φιλείν μόνων γίνεται των υιών» [255]. Με τη Χάρη του Θεού δηλαδή δεν υπάρχει πλέον φόβος στους υιούς, αλλά μόνο αγάπη. Παρά ταύτα όμως, παρατηρείται ακόμη και σ’ αυτό το στάδιο ένα είδος φόβου, είναι ο φόβος μήπως χάσει ο άνθρωπος την κοινωνία με τον Θεό. Αυτός ο φόβος ανήκει στο οντολογικό επίπεδο και διώχνει κάθε άλλη μορφή γήινου φόβου. Ενώ στα πρώτα δύο στάδια ο φόβος αποτελεί ετερόνομο στοιχείο, στο τρίτο στάδιο απελευθερώνει, τελειοποιεί και αυτονομεί τον άνθρωπο [256].

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

Παραπομπές:

246. Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ηθική ΙΙ, σ. 127
247. Του ίδιου, Χριστιανική Ηθική Ι,σ. 74.
248. Ο Μ. Βασίλειος αναφέρει: «σπερματικός τις λόγος ημίν εγκαταβέβληται, οίκοθεν έχων τας αφορμάς της προς το αγαπάν οικειώσεως», Όροι κατά πλάτος 2,1, PG 31,908C.
249. Γρηγορίου Παλαμά, Ομιλία 33, PG 151, 416C.
250. Βλ. Ο.π., 416D.
251. Ιωάννου Χρυσοστόμου, Ομιλία εις την προς Ρωμαίους, PG 60, 430.
252. Νικολάου Κόιου, Ο.π., σ. 125.
253. Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ηθική ΙΙ, σ. 217.
254. «όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι» Ιω. 1,12.
255. Νικολάου Καβάσιλα, Περί της εν Χριστώ ζωής 7, PG 150, 720D.
256. Νικολάου Κόιου, Ο.π., σ. 102.

Ο ελεύθερος δεν μεριμνά ούτε αγωνιά για τα πράγματα του κόσμου (Γεώργιος Ι. Μαντζαρίδης, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)

$
0
0

Ο Χριστιανός απαλλασσόμενος από την δουλεία του πλούτου γίνεται πραγματικά πλούσιος. Η αύξηση του υλικού πλούτου αυξάνει τo πνευματικό κενό. Πλούσιος δεν είναι όποιος συγκεντρώνει χρήματα η ικανοποιεί απεριόριστα τις επιθυμίες του, αλλά όποιος ικανοποιείται με όσα έχει και δεν επιθυμεί περισσότερα. Όπως και από την άλλη πλευρά φτωχός δεν είναι όποιος δεν συγκεντρώνει χρήματα η δεν ικανοποιεί τις επιθυμίες του, αλλά όποιος δεν ικανοποιείται με όσα έχει και εμφορείται διαρκώς από ανικανοποίητες επιθυμίες. Αυτό που καθηλώνει τον άνθρωπο στην φτώχεια, είναι η ακόρεστη επιθυμία [39]. Άλλωστε φτωχός, όπως δηλώνει και η ετυμολογία της λέξεως, είναι όποιος συρρικνώνεται μη μπορώντας να ικανοποιηθεί. Όσο περισσότερες ανικανοποίητες επιθυμίες έχει ο άνθρωπος, τόσο πιο φτωχός είναι. Και όσο λιγότερες ανικανοποίητες επιθυμίες έχει, τόσο πιο πλούσιος είναι. Υπάρχουν βέβαια και οι βασικές ανθρώπινες ανάγκες, που είναι όμως περιορισμένες.

Σε τελική δηλαδή ανάλυση η φτώχεια και ο πλούτος δεν είναι τόσο αντικειμενικές, όσο υποκειμενικές καταστάσεις [40]. Συμβαίνει μάλιστα συχνά οι υποκειμενικές καταστάσεις να είναι αντίθετες προς τις αντικειμενικές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο αντικειμενικά φτωχός είναι υποκειμενικά πλούσιος, όταν βασικές ανάγκες του παραμένουν ανικανοποίητες, όπως συνέβαινε πάντοτε αλλά και σήμερα σε μεγάλη έκταση. Ο αληθινός όμως πλούτος συνήθως κρύβεται και καλλιεργείται μέσα σε υλική φτώχεια. Και ο αληθινός Χριστιανός μπορεί να είναι φτωχός, αλλά πλουτίζει πολλούς· μπορεί να μην έχει τίποτε, αλλά κατέχει τα πάντα [41]. Η αλήθεια αυτή είναι βασική και πρέπει να μαρτυρείται έμπρακτα από τους πιστούς προσωπικά και την Εκκλησία συλλογικά ιδίως σήμερα. Αντίθετα, όποιος στηρίζεται σε υλικά αγαθά και νομίζει ότι είναι πλούσιος και αυτάρκης, είναι στην πραγματικότητα φτωχός και ταλαίπωρος [42]. Ειδικότερα μάλιστα ο ακόρεστος πόθος του πλουτισμού βυθίζει τον άνθρωπο στην απόγνωση και την καταστροφή [43].

Ο άνθρωπο καλείται να ελευθερωθεί από την απάτη και την μέριμνα του κόσμου και να δοθεί με εμπιστοσύνη στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού [44]. Όποιος μεριμνά δεν είναι ελεύθερος. Ο ελεύθερος δεν μεριμνά ούτε αγωνιά για τα πράγματα του κόσμου. Ταυτόχρονα όμως δεν αδιαφορεί για το παραμικρό, ούτε μένει ποτέ αργός. Υπάρχει μέριμνα άπρακτη και πράξη αμέριμνη. Όπως υπάρχει αμεριμνία έμπρακτη και αργία εμμέριμνη. Ο Χριστός ζητεί από τους πιστούς να μην εργάζονται «την βρώσιν την απολλυμένην, αλλά την βρώσιν την μένουσαν εις ζωήν αιώνιον» [45]. Παράλληλα αποτρέπει από κοσμικές μέριμνες που δεσμεύουν τον άνθρωπο. Η προσήλωση στον κόσμο και τις φροντίδες του έρχεται σε αντίθεση προς την εμπιστοσύνη στον Θεό και την πρόνοιά του.

Όποιος έχει την αίσθηση ότι ξενοδοχείται στον κόσμο και ότι η πραγματική του πατρίδα βρίσκεται στον ουρανό, είναι επόμενο να φροντίζει πρωτίστως γι’ αυτήν. Όποιος όμως φροντίζει για κοσμικά πράγματα, είναι φυσικό να λησμονεί την πραγματική του πατρίδα και να μαραίνει τον πόθο του γι’ αυτήν [46]. Η εγκατάλειψη της κοσμικής μέριμνας δεν οφείλεται σε άρνηση της ζωής, αλλά σε πρόγευση της καταξιωμένης μορφής της· οφείλεται στην δυνατότητα μετοχής στους θησαυρούς του μέλλοντος μέσα στην ένδεια του παρόντος. «Όποιος γεύθηκε τα ουράνια, εύκολα καταφρονεί τα επίγεια. Ο άγευστος όμως εκείνων χαίρεται με τα κτήματα» [47]. Αλλά και όποιος δεν είναι πρόθυμος για πλήρη αυταπάρνηση, δεν πρέπει να λησμονεί την εσχατολογική του προοπτική. «Πες πως έχεις δύο θυγατέρες, λέει ο Μ. Βασίλειος, την επίγεια και την ουράνια ζωή. Αν δεν θέλεις να δώσεις τα πάντα στην καλύτερη, μοίρασέ τα τουλάχιστον εξ ίσου στην ασύνετη και την συνετή. Μην παρουσιάσεις υπέρπλουτη την επίγεια διαβίωσή σου και αφήσεις γυμνή και ρακένδυτη την ουράνια» [48]. Η αυταπάρνηση, που συνδέεται άμεσα με την πίστη και την εσχατολογική προσδοκία, αποτελεί προϋπόθεση για την πνευματική προκοπή και τελείωση του Χριστιανού.

Ο,τι όμως αποτελεί μέτρο προσωπικής τελειώσεως, δεν μπορεί να μεταβληθεί σε αντικειμενικό κανόνα κοινωνικής ζωής. Στην κοινωνική ζωή παρεμβάλλεται η αρχή της δικαιοσύνης. Αυτή αποτελεί τον γνώμονα για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων και σε θεσμικό επίπεδο. Στο επίπεδο της προσωπικής ζωής ο πιστός κινούμενος από το πνεύμα της αγάπης και της αυτοθυσίας οφείλει να δέχεται η και να επιδιώκει την φτώχεια για την πνευματική του τελείωση. Στο κοινωνικό όμως επίπεδο καλείται να αγωνίζεται για την άρση της αδικίας, που δημιουργεί τεράστια προβλήματα και εκρηκτικές καταστάσεις στην κοινωνία. Πολύ περισσότερο βέβαια οφείλει να μη αδικεί ο ίδιος.

Σήμερα η ιδιοκτησία δεν παρουσιάζεται τόσο με την μορφή κτημάτων, χρημάτων η υλικών αποθεμάτων που βρίσκονται στην άμεση εξουσία του ανθρώπου, όσο με την μορφή μετοχών σε ευρύτερους οικονομικούς οργανισμούς, δικαιωμάτων σε παραγωγικές επιχειρήσεις, πληροφοριών η και απολαβών από τα κρατικά ταμεία. Το φαινόμενο αυτό δεν αλλάζει ουσιαστικά τα πράγματα, όταν διατηρείται στον άνθρωπο το πνεύμα της φιλαυτίας και της αδιαφορίας για τους άλλους. Άλλωστε ο άδικος και κατακριτέος πλουτισμός, όπως επισημαίνεται στην πατερική παράδοση, μπορεί να πραγματοποιείται και με μη οικονομικά αγαθά, όταν αυτά διατηρούνται εγωιστικά και δεν προσφέρονται σε όσους έχουν ανάγκη [49].

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

Παραπομπές:

39. «Βούλει γενέσθαι πλούσιος συ ο πένης; Καταφρόνησον των του κόσμου χρημάτων· νόμισον είναι μηδέν, ώσπερ ούν ουδέ εστιν· έκβαλε την επιθυμίαν του πλούτου, και επλούτισας». Ιω. Χρυσοστόμου, Ομιλία εις την προς Φιλιππησίους 2,5, PG 62,196.
40. «Εν ψυχή άρα το πλούσιον». Κλήμεντος Αλεξανδρέως, Παιδαγωγός 3,6,36,1.
41. Βλ. Β΄ Κορ. 6,10.
42. Πρβλ. Αποκ. 3,17.
43. Βλ. Α’Τιμ. 6,10.
44. «Μη μεριμνάτε τη ψυχή υμών τι φάγητε και τι πίητε, μηδέ τω σώματι υμών τι ενδύσησθε». Ματθ. 6,25.
45. Ιω. 6,27.
46. «Ει ούν οίδατε, φησίν, την πόλιν υμών εν η μέλλετε κατοικείν, τι ώδε υμείς ετοιμάζετε αγρούς και παρατάξεις πολυτελείς και οικοδομάς και οικήματα μάταια; Ταύτα ούν ο ετοιμάζων εις ταύτην την πόλιν ου προσδοκά επανακάμψαι εις την ιδίαν πόλιν». Ερμά, Ποιμήν, παραβολή α’.
47. Βλ. Ιω. Σιναίτου, Κλίμαξ 17, PG 88,928D.
48. Βλ. Μ. Βασιλείου, Ομιλία εν λιμώ και αυχμώ 8, PG 31,325D.
49. «Δύναται ούν τις και εκτός των χρημάτων πλουτείν, συνέχων εν πλεονεξία, ήτοι λόγον η γνώσιν η οιανδήποτε συμπάθειαν, τα κοινή πάσι κεχαρισμένα. Λαμβάνει γαρ, ίνα μεταδώ τω μη έχοντι». Μάρκου Ερημίτου, Περί μετανοίας 5, PG 65,972D.

Η υψοποιός ταπείνωσις ως γνώρισμα του Ορθοδόξου Μοναχισμού (Ιερομόναχος Σωφρόνιος Γ. Μιχαηλίδης)

$
0
0

Το να ομιλεί κανείς περί Μοναχισμού, ο οποίος αποτελεί «τελειοτάτην οδόν θεώσεως», δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε ακίνδυνο, γιατί ο ομιλητής πρέπει να έχει τα ανάλογα βιώματα και την ανάλογη εμπειρία, σύμφωνα με το «ουδέποτε τινα εδίδαξα όπερ πρότερον ουκ εποίησα» του Γεροντικού [1]. Επειδή εγώ δεν πληρώ την προϋπόθεση αυτή, διευκρινίζω ότι βρίσκομαι στο βήμα αυτό κάνοντας υπακοή στον οικείο Επίσκοπο.  

Πανιερώτατοι, σεβαστοί πατέρες, αγαπητοί σύνεδροι,

Σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη τον Σιναίτη, «Μοναχός εστι τάξις και κατάστασις ασωμάτων, εν σώματι υλικώ και ρυπαρώ εκτελουμένη·…βία φύσεως διηνεκής και φυλακή αισθήσεων ανελλιπής·…ηγνισμένον σώμα, κεκαθαρμένον στόμα και πεφωτισμένος νούς» [2].

Το θέμα της εισήγησής μου είναι, «Η υψοποιός ταπείνωσις ως γνώρισμα του Ορθοδόξου Μοναχισμού». Στα πολύ περιορισμένα πλαίσια μιάς εικοσάλεπτης ομιλίας δεν θα ήταν δυνατό να εξαντληθεί ένα τέτοιο θέμα, παρά μόνο να σκιαγραφηθεί σε πολύ γενικές γραμμές.

Στους τρεις πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, η ύψιστη έκφραση αγάπης προς το Θεό ήταν το μαρτύριο του αίματος το οποίο, μετά την παύση των διωγμών παρεχώρησε τη θέση του στο εξ ίσου επώδυνο «μαρτύριο της συνειδήσεως», δηλαδή τον αγώνα τήρησης των εντολών του Χριστού με αφοσίωση ολοκληρωτική, ώστε να αποβούν για τον πιστό και ιδιαίτερα για τον μοναχό «ο μοναδικός και αιώνιος νόμος ολοκλήρου του είναι ημών» [3].

Η ζωή μας, ως χριστιανών, κινείται μεταξύ δύο οριακών καταστάσεων: του μεγαλείου του εν Χριστώ προορισμού μας από τη μια, και της αβύσσου της πτώσεώς μας από την άλλη, στην οποία (πτώση) οφείλεται και το «επώδυνο» του αναφερθέντος «μαρτυρίου της συνειδήσεως». Για να γίνει κατανοητή σ’ όλη την τραγικότητά της η πτώση αυτή, θα πρέπει να είμαστε γνώστες του μεγαλείου του εν Θεώ προορισμού μας.

Πράγματι, ο άνθρωπος δεν είναι απλώς κτίσμα του Θεού, αλλ’ αυτός που δημιουργήθηκε για να γίνει κοινωνός του Θείου είναι, αυτός που δημιουργήθηκε για τη θέωση, η οποία «έγκειται εις το ότι η λογική [ανθρωπίνη] φύσις μετέχει της ανάρχου ζωής του Ιδίου του Θεού κατά τρόπον ενεργόν και αναφαίρετον εις τους αιώνας», κατά τη διατύπωση σύγχρονου αγίου Γέροντος, ο οποίος συνεχίζοντας τονίζει ότι στο πρόσωπο του σαρκωθέντος Υιού του Θεού «θεωρούμεν την προαιώνιον ιδέαν του Θεού περί του ανθρώπου» [4].

Την μεγαλειώδη αυτή πορεία του θεοειδούς αυτού κτίσματος που λέγεται άνθρωπος προς το πλήρωμα της τελειότητος ανέκοψε η επελθούσα πτώσις, με αποτέλεσμα τη διαστροφή της ανθρώπινης φύσης και τον σκοτασμό του νού, την αμαύρωση της εν ημίν θείας εικόνος, και την υπαγωγή μας στο νόμο της αμαρτίας και του θανάτου.

Ένεκεν τούτου, η πορεία του ανθρώπου προς την ολοκλήρωσή του ως όντος δημιουργημένου κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού, δεν είναι πλέον ούτε απλή ούτε εύκολη. Δεν είναι απλή διότι ο άνθρωπος έρχεται στον κόσμο φέροντας όλες τις τραγικές συνέπειες της πτώσεως. Δεν είναι ούτε εύκολη γιατί έχει να παλαίσει εναντίον μυρίων εχθρών, οι οποίοι επιβουλεύονται τη σωτηρία του. Η μόνη οδός γι’ αυτόν είναι η ανάληψη πνευματικού, ασκητικού αγώνα μέχρις εσχάτων.

Στον αγώνα αυτό, η θετική πλευρά, δηλαδή η αύξηση στον αγιασμό και στην αγάπη του Θεού, είναι, λόγω της πτώσεως, αναπόφευκτα συνδεδεμένη στη ζωή αυτή με την άσκηση στην αρνητική της όψη, δηλαδή στην αντίσταση στον «νόμο της αμαρτίας» [5] στον οποίο είμαστε υποδουλωμένοι. Η πιο δυναμική έκφραση αυτής της αντίστασης είναι ασφαλώς η μοναχική «αποταγή», η άρνηση δηλαδή της εν τω κόσμω ζωής και η απόσυρση στο μοναστήρι ή στην έρημο για πιο έντονη άσκηση και αφοσίωση στο Θεό.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

Παραπομπές:

1. Το Μέγα Γεροντικόν (Έκδοση Ι. Ησυχ. «Το Γενέσιον της Θεοτόκου»), τομ. Α΄, Πανόραμα Θεσσαλονίκης 1994, κεφ Α42, σ. 80. Επίσης, Το Γεροντικόν (Έκδοση «Αστέρος») Αθήναι 1960, σ. 59.
2. Ιωάννου του Σιναίτου, Κλίμαξ (Εκδ. Ι. Μονής Παρακλήτου) Ωροπός Αττικής 1978, Λόγος Α΄, σ.39.
3. Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, Άσκησις και Θεωρία, Ι. Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Άγγλίας 1996, σ. 18.
4. Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί, Έσσεξ Αγγλίας 1996, σσ. 190, 176, 298.
5. Ρωμ. ζ’,23.

Τον έβγαλε από τα συντρίμια χωρίς να έχει περάσει ποτέ από εκεί!

$
0
0

Άγιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης (1906-1992).

Το παρακάτω μου το διηγήθηκε ένας καθηγητής πανεπιστημίου που το άκουσε ο ίδιος από τον παθόντα. [Μαρτυρία του Ι.Μ.]
Ένα βράδυ, σε κάποια στροφή, ένα ταξί έπεσε σε μια χαράδρα και έγινε μια μάζα σίδερα. Ο οδηγός ήταν μόνος του στο ταξί εγκλωβισμένος, οπότε βλέπει έναν γέροντα ιερέα να βγάζει τα σίδερα και να τον ελευθερώνει. Δεν είχε πάθει τίποτε.
Ο ταξιτζής τον ρώτησε:
– Πώς με βρήκατε, πού με είδατε;
Του λέει (ο γέροντας του ταξιτζή):
– Περνούσα και σε είδα.
Ενώ δε ο ταξιτζής κοίταζε το ταξί του, αυτός εξαφανίστηκε. Έψαξε αλλά μάταια. Την άλλη μέρα ρωτούσε όποιον έβλεπε για τον Γέροντα περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά του, γύρισε όλα τα μοναστήρια, αλλά τίποτε.
Οπότε κάποιος του είπε για τον Γέροντα Πορφύριο. Πήγε, τον βρήκε, τον ανεγνώρισε και του ανέφερε το γεγονός.
Ο Γέροντας Πορφύριος του λέει:
– Εγώ δεν έχω περάσει από εκεί ποτέ. Τι ώρα έγινε;
Του απάντησε:
– Στις 10 το βράδυ.
Κι ο γέροντας του απήντησε ότι εκείνην την ώρα πάντοτε προσεύχεται και για όλους τους οδηγούς.

Από το βιβλίο “Μαθητεύοντας στον Γέροντα Πορφύριο”, μαρτυρία Α’ του Ι.Μ., των εκδόσεων η “Μεταμόρφωσις του Σωτήρος”, Μήλεσι.


«Άνωθεν οι Προφήται», ήχ. Βαρύς-Χορός Αγιορειτών

$
0
0

«Άνωθεν οι Προφήται». Το θέμα οφείλει την ονομασία του στις πρώτες λέξεις τροπαρίου, πού μελοποιήθηκε τον 12ο αιώνα και ψάλλεται ακόμη και σήμερα κατά τις πανηγύρεις του Αγίου Όρους, όταν ενδύεται ο Αρχιερεύς, και κατά τις θεομητορικές εορτές. Ως εικονογραφικό θέμα είναι γνωστό στην Ερμηνεία τής ζωγραφικής του Διονυσίου του εκ Φουρνά και απαντά σε φορητές εικόνες, παναγιάρια, τοιχογραφίες και
εκκλησιαστικά κεντήματα από τον 11ο αι. την εποχή των Κομνηνών προφανώς υπό την επίδραση των θεολογικών συζητήσεων για το Χριστολογικό δόγμα.

Το τροπάριον έχει ως εξής:  «Άνωθεν οι Προφήται σε προκατήγγειλαν, στάμνον, ράβδον, πλάκα, κιβωτόν, λνχνίαν, τράπεζαν, ορός αλατόμητον, χρυσούν θυμιατήριον και σκηνήν, πύλην αδιόδευτον, παλάτιον και κλίμακα και θρόνον τον βασιλέως».

Χορός Αγιορειτών πατέρων ψάλει ον περίφημο ύμνο σε αγρυπνία προς τιμήν της Αγίας Ζώνης στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.

Ο καθρέφτης μας (Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)

$
0
0

20150904-1Ο λόγος του Θεού είναι ένας καθρέφτης, όπου καθρεφτίζεται η ψυχή μας. Όπως ο άνθρωπος όταν κοιτάζεται σε ένα καθρέφτη, βλέπει κάθε ελάττωμα ή κηλίδα στο πρόσωπο ή τα ρούχα του, έτσι και η ψυχή, όταν διαβάζει το λόγο του Θεού και διερευνά τις εντολές του, βλέπει αν είναι καθαρή ή ακάθαρτη.

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Η Θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας Γοργοϋπηκόου στην πανηγυρίζουσα Ι. Μ. Παναγίας Θεοσκεπάστου Σοχού

$
0
0

Πανηγυρίζει στὶς 8 Σεπτεμβρίου τὸ Μετόχι τῆς Ι. Μ.Δοχειαρίου Ἁγίου Ὄρους, ἡ Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Θεοσκεπάστου Σοχοῦ, ποὺ εἶναι ἀφιερωμένη στὴν Γέννηση τῆς Θεοτόκου.

Την Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου, στὶς 5.30 τὸ ἀπόγευμα, στὴν κεντρικὴ πλατεῖα τοῦ Σοχοῦ θὰ γίνη ἐπίσημη ὑποδοχὴ τῆς Θαυματουργῆς Εἰκόνος τῆς Παναγίας Γοργοϋπηκόου, τῆς Ι.Μ. Δοχειαρίου, Ἁγίου Ὄρους, ἀπὸ τὸν Δῆμο Λαγκαδᾶ.

Θὰ ἀκολουθήση λιτάνευση τῆς Θαυματουργῆς Εἰκόνος ἀπὸ τὸν Σοχὸ πρὸς τὴν Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Θεοσκεπάστου, ὅπου καὶ θὰ γίνη ἐπίσημη ὑποδοχὴ ἀπὸ τὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαγκαδᾶ, Λητῆς καὶ Ρεντίνης κ.κ. Ἰωάννη καὶ τὴν Ἀδελφότητα τῆς Μονῆς, καὶ θὰ τελεσθῆ Μικρὸς Ἁγιασμός.

 

 

 

 

Τὴν Παρασκευὴ 7 Σεπτεμβρίου, στὶς 8.00 τὸ βράδυ, θὰ τελεσθῆ ἡ ἱερὴ ἀγρυπνία τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου, κατὰ τὸ ἁγιορείτικο τυπικὸ καὶ τὸ Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου, κυριώνυμο ἡμέρα τῆς ἑορτῆς, στὶς 7.30 τὸ πρωί, πανηγυρικὴ ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαγκαδᾶ, Λητῆς καὶ Ρεντίνης κ.κ. Ἰωάννου.

Μετὰ τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας θὰ ἀκολουθήση λιτάνευση τῆς Θαυματουργῆς Εἰκόνος στὰ πέριξ τῆς Μονῆς.

Τὸ Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου καὶ τὴν Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου στὶς 8.00 μ. μ. θὰ τελεσθῆ ἱερὴ ἀγρυπνία κατὰ τὸ ἁγιορείτικο τυπικό.

Ἡ Θαυματουργή Εἰκόνα θὰ παραμείνη γιὰ προσκύνηση στὸ Μετόχι τοῦ Σοχοῦ μέχρι καὶ τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ (14 Σεπτεμβρίου, καὶ ὥρα 2.00 τὸ μεσημέρι).

Οι ακολουθίες

 

 

 

 

 

 

 

Κάθε μέρα, στὶς 6.00 π.μ. θὰ τελῆται ὁ Ὄρθρος καὶ ἡ Θεία Λειτουργία, καὶ στὶς 5.00 μ.μ. ὁ Ἑσπερινός.

Μετὰ τὴν Θεία Λειτουργία τὸ πρωί, καὶ μετὰ τὸν Ἑσπερινὸ τὸ ἀπόγευμα, θὰ ψάλλεται ἡ Παράκληση τῆς Θαυματουργῆς Εἰκόνος τῆς Παναγίας Γοργοϋπηκόου.

Πατατοκεφτέδες

$
0
0

b_naxos_kampiti_261

Υλικά
1 κιλό πατάτες, καθαρισμένες και βρασμένες αποβραδίς (τις βάζουμε ολόκληρες στο ψυγείο για να κρυώσουν )
4 αυγά, χτυπημένα
200 γρ. τριμμένη γραβιέρα ή αρσενικό Νάξου
1 μέτριο ξερό κρεμμύδι, σε ψιλά καρέ
1/2 ματσάκι μαϊντανός+1/2 ματσάκι δυόσμος, ψιλοκομμένα (χωρίς τα χοντρά κοτσάνια)
αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
1 φλιτζ. τσαγιού αλεύρι
ελαιόλαδο για το τηγάνισμα

Διαδικασία
Σε ένα μπολ βάζουμε τις πατάτες και τις λιώνουμε με ένα πιρούνι. Προσθέτουμε αλατοπίπερο, τα μυρωδικά, το κρεμμύδι, το τυρί και σιγά-σιγά τα αυγά και ανακατεύουμε καλά μέχρι να ενωθούν όλα τα υλικά. Προσθέτουμε σιγά-σιγά το αλεύρι και ανακατεύουμε πολύ καλά μέχρι να φτιάξουμε έναν πυκνό χυλό που να στέκεται στο κουτάλι. Βάζουμε ελαιόλαδο σε ένα βαθύ τηγάνι (2 – 3 εκ. από τον πυθμένα του)και το ζεσταίνουμε πολύ καλά σε μέτρια προς δυνατή φωτιά. Μόλις κάψει το ελαιόλαδο, παίρνουμε κουταλιές από το μείγμα, τις ρίχνουμε προσεκτικά στο λάδι και τηγανίζουμε για περίπου 2 – 3 λεπτά από κάθε πλευρά. Τους βγάζουμε σε ένα πιάτο με απορροφητικό χαρτί για να στραγγίξουν από τα πολλά λάδια και τους σερβίρουμε.

Πηγή: gastronomos.gr

Iron hearts (Saint Paisios the Athonite)

$
0
0

paisios-2

In the old days, people worked with animals.

If the animal was tired, they didn’t overload it, they rested it, watered it and fed it. If it hurt its leg, they felt sorry for the poor beast and tried to make it better.

These things had a good effect on their hearts, made them gentler.

Today? The car’s taken a knock, the tractor’s broken down? Take it the garage, turn on the welding torch, stick the metal together and that’s it done. Nobody’s fazed. That sort of thing makes people’s hearts hard, like iron.

I’m not saying we should go back to oxen! I’m just saying how people’s hearts have become hard today.

» Saint Païsios the Athonite

Το πανηγυράκι της Ιεράς Μονής Αγίου Νεκταρίου Κιλκίς (ΦΩΤΟ)

$
0
0

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα εόρτασε η Ιερά ανδρώα Μονή του Αγίου Νεκταρίου Κιλκίς την εορτή της Ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του σύγχρονου Αγίου της Εκκλησίας μας, Επισκόπου Πενταπόλεως του θαυματουργού.

Στο μικρό Καθολικό της Ιεράς Μονής τελέσθηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία από τον Ηγούμενο της Μονής Παν. Αρχ. π. Επιφάνιο Θεοδωρίδη, με τη συμμετοχή Πατέρων της Ιεράς Μητροπόλεων και των μελών της Αδελφότητας καθώς και των ευλαβών προσκυνητών.

Στο θείο λόγο του ο Ηγούμενος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στο Θεό για τις πλούσιες δωρεές του, τόνισε την ιδιαίτερη δυνατότητα που έχουν οι άνθρωποι να γίνουν κατά χάρη Θεοί και ευχαρίστησε θερμά τον Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη Πολυανής και Κιλκισίου κ. Εμμανουήλ για την ευλογία και την υποστήριξή του και όλους όσοι συμμετείχαν στον φετινό εορτασμό της Ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου, ενός Αγίου που δίδαξε με την υπομονή και την καρτερικότητά του.

Ακολούθησε το λεγόμενο μοναστηριακό κέρασμα σε όλους τους συμμετέχοντες της πανηγύρεως.

Πηγή: romfea.gr

 

Ηλεκτρίζει και μαγνητίζει (Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής)

$
0
0

Αγάπησε τον Ένα για να σε αγαπήσουν όλοι. Θα σε αγαπούν όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά και αυτά τα άλογα ζώα, γιατί η θεία χάρη όταν βγαίνει έξω, ηλεκτρίζει και μαγνητίζει ό,τι βρει μπροστά της. Αλλά όχι μόνο θα σε αγαπούν, αλλά θα εικονίζεται το αγνό παρθενικό πρόσωπο Εκείνου, που θα αγαπάς και θα λατρεύεις.

Γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής


«Προσπαθώ να δείξω την Πάφο όπως δεν την έχει δει και δεν την έχει δείξει ποτέ κανένας»

$
0
0

Μια τυχαία φωτογραφία στα παράκτια της Πάφου, στάθηκε αφορμή για τη δημιουργία ενός από τα πιο όμορφα φωτογραφικά άλμπουμ της πόλης που ανεβαίνει στο Instagram.
«Αρχιτέκτονας. Αυτή είναι η δουλειά μου και αυτό αγαπώ να κάνω. Άλλωστε εάν προσέξεις στο λογαριασμό που έχω στο Instagram, το ξεκαθαρίζω από την αρχή. ‘Architect 1st & Droner 2nd’».

Ο Αλέξανδρος Κόκκινος, τελειώνοντας τις σπουδές του στην Αγγλία, επέστρεψε στην Κύπρο και λίγο αργότερα άρχισε να εργάζεται σε αρχιτεκτονικό γραφείο. Στο πλαίσιο της δουλειάς του αγόρασε ένα drone καθώς ήθελε να φωτογραφίζει τα διάφορα project που ολοκληρώνει, από ψηλά, για να βλέπει πώς αυτά αποτυπώνονται. Κάπου εκεί έγινε η αρχή.

«Ως βέρος Πάφιος, ξεκίνησα με μια δοκιμαστική φωτογραφία σε μια παραλία της πόλης και όταν είδα το αποτέλεσμα ένιωσα πολύ όμορφα. Όχι για την αρτιότητα της φωτογραφίας, αλλά γι’ αυτό που έβλεπα να αποτυπώνει η φωτογραφία. Δεν είχα ξαναδεί την πόλη μου τόσο όμορφη.

Σιγά –σιγά, ξεκίνησα να ψάχνω διάφορα και διαφορετικά σημεία της πόλης και να τα φωτογραφίζω από ψηλά. Ένιωθα την ανάγκη να φωτογραφίσω την Πάφο, όπως δεν την φωτογράφισε ποτέ κανείς. Να την δείξω, όπως δεν την έχει δει κανείς έως σήμερα.

Με αυτό το project γνώρισα κι εγώ μια Πάφο που δεν είχα ξαναδεί και την αγάπησα περισσότερο. Παρατηρούσα πράγματα που παλαιότερα δεν είχα προσέξει και γνώρισα σημεία και περιοχές που πριν αγνοούσα την ύπαρξή τους.

Ξεκίνησα να βγάζω φωτογραφίες από τον περασμένο Νοέμβρη και σήμερα μπορώ να πω ότι νιώθω πολύ καλά με το αποτέλεσμα που δείχνω στον κόσμο. Προς το παρόν έχω περιοριστεί στα παράλια, ωστόσο σύντομα θέλω να ανέβω και στα δάση της επαρχίας για να τα φωτογραφίσω.

Περισσότερο πάντως με εντυπωσίασε το μπλε του Ακάμα. Αυτή η ανεπιτήδευτη ομορφιά του που σε μαγεύει και δεν μπορείς να ξεκολλήσεις.

Για την ώρα δεν κάνω σχέδια για το κομμάτι της φωτογραφίας. Το αγαπώ και θα συνεχίσω να το κάνω, αλλά το επάγγελμά μου είναι αρχιτέκτονας.

Μου αρέσει η απήχηση των φωτογραφιών μου και τα θετικά σχόλια που λαμβάνω. Είναι ωραίο να ξεκινάς κάτι από το τίποτα και να εξελίσσεται σε κάτι».

https://www.instagram.com/mr_droner_cy/?utm_source=ig_embed&utm_campaign=embed_loading_state_control

 

Πηγή: city.sigmalive.com

Η θεώρηση του προσώπου στην Ορθόδοξη Θεολογία και την Προσωποκεντρική Θεραπεία (πρωτοπρεσβύτερος Ευστράτιος Καρατσούλης)

$
0
0

Αρχικά στην παρούσα εργασία είναι αναγκαίο να γίνει μία αναφορά στις ομοιότητες και τις διαφορές της θεώρησης του προσώπου στην ορθόδοξη θεολογία και την ΠΠΘ. Θα γίνουν κάποιες αναφορές στην θεώρηση του προσώπου από την βιβλική και πρώιμη πατερική περίοδο μέχρι την σύγχρονη εποχή. Η αναφορά αυτή έχει σκοπό να παρουσιάσει το πώς υπάρχει και τι είναι το ανθρώπινο πρόσωπο κατά την εκκλησιαστική εμπειρία, διότι η θεώρηση αυτή είναι σημαντική για την συνέχεια της διαπραγμάτευσης του θέματος της εργασίας. Στην προσπάθεια αυτή θα εμφανιστούν κάποιες διαφορετικές προσεγγίσεις στην πατερική και τη σύγχρονη θεολογία, οι οποίες δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αρνητικά απογοητεύοντας τους εργάτες της θεολογικής επιστήμης, αλλά να δώσουν τις αφορμές για την ανασύνθεση και αναδιατύπωση του πατερικού λόγου και βιώματος στην σύγχρονη εποχή και τις σημερινές προκλήσεις. Μία από τις σύγχρονες αφορμές για συνάντηση στον χώρο της ψυχολογίας αποτελεί η ΠΠΘ, η οποία μεν προτείνει έναν ουμανιστικό τρόπο ύπαρξης του προσώπου, αλλά οι ομοιότητες των δύο κατευθύνσεων δίνουν την δυνατότητα της ανάπτυξης ενός διαλόγου και μίας συζήτησης, ώστε να ξεπεραστούν οι προσπελάσιμες διαφορές και οι επιφυλάξεις με μοναδικό σκοπό την αποκατάσταση του ανθρώπινου προσώπου.

Έπειτα θα εξετασθεί η δυναμική της σχέσης μέσα στο μυστήριο της εξομολόγησης. Στην σχέση αυτή εκτός από τα πρόσωπα του πνευματικού και του εξομολογούμενου υπάρχει το πρόσωπο του Χριστού, το Οποίο δίνει την υπερβατική διάσταση του μυστηρίου. Η αποκατάσταση των σχέσεων και η αδιάκοπη και η συνεχής επαφή μαζί Του οδηγεί τον άνθρωπο στην Βασιλεία του Θεού. Η εξέταση των χαρακτηριστικών και των γνωρισμάτων του πνευματικού, αλλά και η αναφορά στην πολυσύνθετη κατάσταση του εξομολογούμενου θα δώσουν την ευκαιρία να διατυπωθούν κάποια στοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα για την πνευματική αποκατάσταση του ανθρώπου μέσα στην πνευματική σχέση του μυστηρίου.

Έπειτα θα γίνει μία σύντομή αναφορά στην θεραπευτική διαδικασία του ανθρώπου, η οποία προτείνεται από την ορθόδοξη παράδοση. Η μετάνοια, όπως εκφράζεται από όλη την πατερική γραμματεία, είναι το σημαντικότερο στοιχείο από την πλευρά του ανθρώπου για την επιστροφή του στην Εκκλησία και την βίωση της παρουσίας του Θεού στην ζωή του. Μετάνοια σημαίνει ότι ο άνθρωπος αλλάζει τον νου του, αλλάζει τον τρόπο σκέψης, αλλάζει την πορεία της ζωής του και γίνεται ένας νέος άνθρωπος. Αφήνει τις προηγούμενες λογικές και πρακτικές και παραδίδει τον εαυτό του στον Θεό και την Εκκλησία. Άρα το δεύτερο στοιχείο είναι η εμπιστοσύνη, η πίστη, το ολοκληρωτικό δόσιμο στον Θεό, τα οποία αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της θεραπείας του ανθρώπου από την επήρεια της αμαρτίας.

Στο δεύτερο κεφάλαιο, αντίστοιχα με την σειρά εξέτασης του πρώτου κεφαλαίου, θα γίνει αρχικά μία αναφορά στην θεώρηση του προσώπου από την ΠΠΘ. Η θεώρηση αυτή έχει καθαρά ουμανιστικό χαρακτήρα αλλά υπάρχουν κάποια στοιχεία, τα οποία είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και βοηθούν στην συγκριτική εξέταση των δύο προοπτικών της παρούσας εργασίας. Η ανάδειξη του πλήρως λειτουργικού προσώπου αποτελεί τον στόχο και τον σκοπό της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας κατά την ΠΠΘ. Ο άνθρωπος υπακούοντας στις βαθύτερες τάσεις του για την αυθεντικότητα, την ανάπτυξη και την ευτυχία του καθορίζει και ιεραρχεί τις προτεραιότητές του, έχοντας ως στόχο την ανάδειξη του προσώπου του. Η σπουδαιότητα της σχέσης στην προσπάθεια αυτή είναι καθοριστική στην ΠΠΘ, έχοντας κατά τον Rogers μία μεταμορφωτική δύναμη. Γι’αυτό τον λόγο γίνεται η εξέταση τόσο των χαρακτηριστικών που πρέπει να έχει ο θεραπευτής της ΠΠΘ όσο και των στοιχείων και των δυσκολιών της προσωπικότητας του πελάτη. Στο τέλος του κεφαλαίου παρουσιάζεται η θεραπευτική πρόταση της ΠΠΘ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του σύγχρονου ανθρώπου Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου υποστηρίζεται από τον προσωποκεντρικό θεραπευτή με τις τρεις προαναφερθείσες στάσεις. Την αυθεντικότητα, την άνευ όρων αποδοχή και την ενσυναίσθηση. Οι καταστάσεις αυτές δεν αποτελούν μαθημένες συμπεριφορές αλλά στάσεις οι οποίες είναι οι ρίζες και οι πηγές των συμπεριφορών και έχουν ένα γνωστικό, συναισθηματικό και πραξιακό περιεχόμενο [9].

Στο επόμενο κεφάλαιο γίνεται μία προσπάθεια να διατυπωθούν τα κοινά στοιχεία αλλά και οι διαφορές της συνάντησης της ορθόδοξης θεολογίας, με τη ΠΠΘ, μέσω του μυστηρίου της εξομολόγησης, και της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας της ΠΠΘ. Αν και υπάρχει κατ’αρχήν η σημαντική διαφορά της ποιότητας των δύο προτάσεων, δηλαδή μεταξύ του θεανθρώπινου χαρακτήρα του μυστηρίου της εξομολόγησης και του ουμανιστικού χαρακτήρα της ΠΠΘ, υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία αλλά και κάποιες σημαντικές και αξεπέραστες διαφορές. Από την συνάντηση όμως αυτή μπορούν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την έναρξη ενός γόνιμου διάλογου.

Παράλληλα η προβολή από την ορθόδοξη θεολογία του προσώπου του Χριστού, ως του απόλυτου ανθρωπολογικού προτύπου, αλλά και η εσχατολογική της προοπτική μπορούν να προσφέρουν λύσεις στα σύγχρονα ανθρωπολογικά όρια τόσο της ψυχολογίας όσο και της νεωτερικότητας. Αντίστοιχα κάποια στοιχεία από την ΠΠΘ μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ποιμαντική και συμβουλευτική της Εκκλησίας, βοηθώντας στην διακονία της κατανόησης του σύγχρονου ανθρώπου και την θεραπεία του.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

9. Αλέξανδρος Κοσμόπουλος και Γρηγόρης Μουλαδούδης, Ο Carl Rogers και η Προσωποκεντρική του θεωρία για την ψυχοθεραπεία και την εκπαίδευση (Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα, 2003) σ. 67.

Βυζαντινά αριστουργήματα, της Αθήνας: Άγιος Νικόλαος, ο Ραγκαβάς (Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.)

$
0
0

Μαζί με όλα τα σπουδαία του αισθητικά του στοιχεία, ο Άγιος Νικόλαος ο Ραγκαβάς είναι συνυφασμένος με μοναδικές ιστορικές μνήμες του έθνους. Σ΄ αυτόν ήχησε το Πάσχα του Απριλίου 1833, η καμπάνα που συμβόλιζε την εθνική ανεξαρτησία από το έρεβος της οθωμανικής δουλείας και μαζί της φτερούγισε η αδούλωτη ελληνική ψυχή. Σ΄ αυτόν τον ιστορικό ναό λοιπόν τοποθετήθηκε η πρώτη καμπάνα του απελεύθερου πια ελληνικού κράτους και έκτοτε κάθε χρόνο τιμώντας την έξοχη εθνική μας μνήμη, μετά το πέρας της λειτουργίας στην επέτειο της 25-ης Μαρτίου, οι πιστοί χτυπούν την καμπάνα μαζί, η οποία σήμερα βρίσκεται στο κέντρο του ναού. 

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά, βρίσκεται στο κέντρο της Πλάκας επι της οδού Πρυτανείου 1. Ονοματοδοτήθηκε του Ραγκαβά, ένεκα του γεγονότος, ότι οι πρώτοι ιδιοκτήτες της εκκλησίας ήραν την καταγωγή τους στην γνωστή αυτοκρατορική οικογένεια του Βυζαντίου. Κατά μια άλλη εκδοχή η εκκλησία ονομάστηκε του Ραγκαβά, από άλλη προϋφιστάμενη σ΄ αυτήν εκκλησία στον ίδιο χώρο, που είχε οικοδομηθεί από τον Θεφύλακτο γιό του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μιχαήλ Α΄ του Ραγκαβέ (811-813). Σε ότι αφορά ακόμα την σπουδαία, μακραίωνη ιστορία του ναού, κατά την πολιορκία της Αθήνας από τον ενετό Μοροζίνι το 1687, το ιερό του ναού επλήγη σοβαρά από μια οβίδα. Ενώ την περίοδο της απελευθέρωσης απο την τουρκική σκλαβιά το 1838, έλαβε χώρα αισθητική παρέμβαση-αποκατάσταση του ναού και κατά την υποστύλωση του ιερού βήματος, τοποθετήθηκαν λίθινες αντηρίδες. Στα πλαίσια αυτής της αποκατάστασης ο περίτεχνος οκταγωνικός τρούλος της εκκλησίας επενδύθηκε με μόλυβδο, κατασκευάστηκε το υφιστάμενο σήμερα ξύλινο τέμπλο καθώς και το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στην νότια πλευρά. Το δε αρχικό μαρμάρινο τέμπλο με ορισμένα από τα θωράκια και τους κιονίσκους, διασώζονται στον αύλειο χώρο της εκκλησίας. Σε νεότερη ωστόσο αποκατάστα-ση του 1979 με την μέριμνα της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, αποκολλήθηκε η επένδυση του μολύβδου, καθώς και το επίχρισμα που επένδυε τους εσωτερικούς τοίχους.

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά, οικοδομήθηκε τον 11-ο αιώνα. Σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική του τεχνοτροπία, στην αρχική του φάση ο ναός ήταν απλός τετρακιόνιος σταυροειδής, εγγεγραμμένος, χτισμένος με ακατέργαστες πλίνθες από πωρόλιθο, παράλληλα με οικοδομικά υλικά από αρχαία κτίσματα που χρησιμοποιήθηκαν. Όπως και με άλλους βυζαντινούς ναούς της εποχής σε υψηλά σημεία των τοίχων της εκκλησίας υιοθετείται το πλινθοπερίκλειστο χτίσιμο διακοσμημένο με κεραμικά υλικά διαφόρων σχημάτων, καθώς και τούβλων με αραβικά ιδεογράμματα του κορανίου. Αλλά υψηλό κάλλος και αισθητική μεγαλοπρέπεια παρουσιάζει και το εσωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά. Δεσπόζουν το ιερό, οι περίτεχνοι πετρόκτιστοι τοίχοι, καθώς και η Αγία Τράπεζα, η οποία στηρίζεται σε ένα μαρμάρινο κιονόκρανο κορινθιακού ρυθμού. Οι υφιστάμενες ακόμα τοιχογραφίες είναι δυτικής τεχνοτροπίας της περιόδου της οθωνικής βασιλείας. Στον 19-ο αιώνα εξάλλου χρονολογούνται και οι εικόνες του δωδεκάορτου τέμπλου του παρεκκλησίου της Αγίας Παρασκευής. Τέλος την πολυεπίπεδη αισθητική ομορφιά του ναού, συμπληρώνει η αυλή του με τους πέτρινους τοίχους, οι οποίοι είναι επενδυμένοι με τμήματα αρχαιοτήτων. Ο Άγιος Νικόλαος ο Ραγκαβάς είναι ένα ορθόδοξο στολίδι, με ξεχωριστό ηθικό κύρος στην πολιτισμική ταυτότητα της Αθήνας.

Έτσι καταστρεφόμαστε (Άγιος Βασίλειος ο Μέγας)

$
0
0

20150905-1Με τη δυσανασχέτηση ούτε αυτό που έγινε το διορθώνουμε και επί πλέον καταστρέφουμε τους εαυτούς μας.

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

«Από την Aυτοπροσωπογραφία στη Selfie»

$
0
0

O Δήμος Λαμιέων και το Παράρτημα Φθιώτιδας του Πνευματικού Κέντρου Ρουμελιωτών σε συνεργασία με τη Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος», απευθύνουν πρόσκληση συμμετοχής σε Έκθεση Εικαστικών Τεχνών με θέμα: «Από την Aυτοπροσωπογραφία στη Selfie». Η Έκθεση θα πλαισιωθεί από παράλληλες εκδηλώσεις επιστημονικού και καλλιτεχνικού προσανατολισμού 3-17 Νοεμβρίου 2018.

Ο καλλιτέχνης απέναντι στο πρόσωπό του.

Ο καλλιτέχνης δημιουργεί το πρόσωπό του.

Ο καλλιτέχνης εκθέτει το πρόσωπό του.

Ο καλλιτέχνης εκτίθεται…

Ποιο είναι αλήθεια αυτό το είδωλο εμπρός του στον καθρέφτη, στο νερό, στο τζάμι;

Γνωρίζει ο καλλιτέχνης τη μορφή του;

Την αντιμετωπίζει εικαστικά όπως θα αντιμετώπιζε τη μορφή του άλλου;

Κάποτε, γίνεται αυτός ο άλλος ο ίδιος ο καλλιτέχνης;

Είναι η μορφή-το πρόσωπο ένα προσωπείο ή η αποτύπωση του εαυτού στη σάρκα;

Τι χρώμα έχει το εγώ, το είμαι, το υπάρχω, το φαίνομαι, το βλέπω και το δείχνω;

Ποια ύλη και πώς θα χτίσει τον εγωισμό, την ωραιοπάθεια, την ταπεινότητα, τα χαρακτηριστικά ή τον χαρακτήρα του καλλιτέχνη;

Πότε και γιατί ο καλλιτέχνης-δημιουργός μένει στην επιφάνεια; Πότε βλέπει πέρα και πίσω από αυτή και πώς αποτυπώνει τους προβληματισμούς που του γεννά η πολύωρη και τελικά αναπόφευκτη συνομιλία με το ίδιο το πρόσωπο-εαυτό του.

Είναι το πρόσωπο του δημιουργού φιλικό προς τον ίδιο; Είναι οικείο, εχθρικό, εύπλαστο,  άκαμπτο, απόλυτο ή φευγαλέο;

Ποια μορφή έχει ή… ποια θα πάρει αυτό το πρόσωπο; Και πόσο η αλήθεια θα αποζητήσει το ψέμα μέσα σε αυτή την επίπονη τελικά προσπάθεια αυτογνωσίας;

Είναι ο καλλιτέχνης ή το πρόσωπο του που συστήνεται στο κοινό μέσω της αυτοπροσωπογραφίας; Τί θα επιτρέψει σε αυτό να δει τελικά; Τι θα επιλέξει, Πώς θα το επιλέξει και με τι θα το χτίσει κατά τη διάρκεια του μεγάλου αυτού ταξιδιού;

Τα μέσα της τέχνης άλλοτε ζωγραφικά, άλλοτε γλυπτικά, άλλοτε φωτογραφικά, ίσως και πιο σύγχρονα… Γιατί όχι; Όλα επιστρατεύονται μπρος σε μια τέτοια πρόκληση.

Και μετά από όλα αυτά είναι ο δημιουργός κύριος της μορφής του ή μέσω της αυτοπροσωπογραφίας έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τον τόσο μαγικά γνώριμο άγνωστο που τον κοιτά με τα ίδια, τα δικά του τα μάτια, δημιουργώντας σχέσεις συνενοχής;

Και εκείνο το κοινό του; Ή, όχι μόνο αυτό, μα και κάθε απλός καθημερινός άνθρωπος που σήμερα μέσω της selfie αποτυπώνει από δική του επιλογή και ανάγκη το πρόσωπο του; Αυτός, μπρος σε ποιον προτάσσει άραγε τη συσκευή του κινητού του; Γιατί τελικά αγωνιά; Τι ψάχνει και τι βρίσκει; Τι χάνει μέσα σε αυτή τη στιγμιαία παγίδευση της μορφής του, που στερείται μια καλλιτεχνική «υψηλή ανάλυση»;

 

ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ:

  1. Δικαίωμα συμμετοχής στην Έκθεση έχουν όλοι οι απόφοιτοι Ανωτάτων Σχολών Καλών Τεχνών της Ελλάδας ή του Εξωτερικού, καθώς και τα  μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας.
  2. Ψηφιακές Φωτογραφίες Υψηλής Ανάλυσης των Έργων που θα εκτεθούν, θα πρέπει να  αποσταλούν με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στο e-mail: selfportrait.selfie2018@gmail.com, από 1 έως 30 Σεπτεμβρίου 2018, ώστε να συμπεριληφθούν εγκαίρως στον Κατάλογο της Έκθεσης.
  3. Τα ίδια τα Έργα θα πρέπει να παραδοθούν ή να αποσταλούν έτοιμα για ανάρτηση και με όλα τα πληροφοριακά τους στοιχεία, στη Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας «Αλ. Κοντόπουλος», το αργότερο μέχρι 20 Οκτωβρίου 2018.
  4. Δεν υπάρχει περιορισμός στις διαστάσεις ή τα υλικά κατασκευής των Έργων.

Για Πληροφορίες και Δηλώσεις Συμμετοχής, επικοινωνείτε με το τηλέφωνο της Δημοτικής Πινακοθήκης Λαμίας: 22310 46887,  από 1 έως 30  Σεπτεμβρίου 2018,  Δευτέρα – Παρασκευή  9.00-  13.00.

 

Viewing all 34873 articles
Browse latest View live




Latest Images