Η σωτηρία είναι αδύνατη χωρίς τη συγκατάθεση και τη συνεργασία του ανθρώπου. Πρώτος αυτός οφείλει να συναισθανθεί ότι αμάρτησε, να μεταμεληθεί, να επιθυμήσει και να επιζητήσει τη σωτηρία του και έτσι η Χάρη να τον επιβραβεύσει με αυτήν. Διότι η συναίσθηση και η μεταμέλεια, ο πόθος της σωτηρίας και η αναζήτησή της, είναι ένδειξη της επιστροφής προς τον Θεό, είναι σημείο αποστροφής της αμαρτίας και διάθεση ασκήσεως στην αρετή, είναι κατά κάποιο τρόπο επίκληση της θείας ευσπλαχνίας, η οποία βιάζεται να ελεήσει τον παραπλανημένο. Ώστε για να μας σώσει η Χάρη, πρέπει να θέλουμε να σωθούμε.

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

Ο Οσιότατος Αρσένιος ο Καππαδόκης γεννήθηκε γύρω στα 1840 μ.Χ. στα Φάρασα ή Βαρασιό, στο Κεφαλοχώρι των έξι Χριστιανικών χωριών της περιφερείας Φαράσων της Καππαδοκίας. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι σε αρετές και μέτριοι σε αγαθά. Είχαν αποκτήσει δύο αγόρια, τον Βλάσιο και τον Θεόδωρο (τον Άγιο Αρσένιο).

Από μικρή ηλικία έμειναν ορφανά και τα προστάτεψε η θεία τους, αδελφή της μητέρας τους. Ένα θαυμαστό γεγονός που συνέβηκε στα παιδιά και την θαυματουργική διάσωση του μικρού τότε Θεόδωρου από τον Άγιο Γεώργιο που τον έσωσε από βέβαιο πνιγμό, είχε ως αποτέλεσμα, για τον μεν Βλάσιο να δοθεί με τον δικό του τρόπο στον Θεό, να τον δοξολογεί ως δάσκαλος της Βυζαντινής Μουσικής και κατέληξε αργότερα στην Κωνσταντινούπολη, για τον Θεόδωρο δε να θέλει να γίνει καλόγερος.

Στη συνέχεια μεγαλώνοντας, στάλθηκε στη Νίγδη και μετά στη Σμύρνη όπου τέλειωσε τις σπουδές του.

Στα είκοσι έξι του περίπου χρόνια πήγε στην Ιερά Μονή Φλαβιανών του Τιμίου Προδρόμου (Ζιντζί-Ντερέ) όπου αργότερα εκάρη Μοναχός και πήρε το όνομα Αρσένιος. Δυστυχώς όμως δε χάρηκε πολύ την ησυχία του, διότι εκείνη την εποχή είχαν ανάγκη μεγάλη από δασκάλους και ο Μητροπολίτης Παΐσιος ο Β’, τον χειροτόνησε Διάκο και τον έστειλε στα Φάρασα για να μάθει γράμματα στα εγκαταλειμμένα παιδιά. Αυτό φυσικά γινόταν στα κρυφά, με χίλιες δυο προφυλάξεις, για να μη μάθουν τίποτε οι Τούρκοι. Στο τριακοστό έτος της ηλικίας του χειροτονήθηκε στην Καισαρεία πρεσβύτερος με τον τίτλο του Αρχιμανδρίτου και την ευλογία ως Πνευματικός.

Άρχισε πια η πνευματική του δράση να γίνεται μεγαλύτερη και να απλώνεται. Με την άφθονη Θεία Χάρη που τον προίκισε ο Θεός θεράπευε τις ψυχές και τα σώματα των πονεμένων ανθρώπων. Είχε πολλή αγάπη στον Θεό και προς την εικόνα Του, τον άνθρωπο και όχι στον εαυτό του, διότι, όταν έβλεπε πολύ πόνο και καταπίεση Τουρκική, η αγάπη τον έβγαζε έξω από τον εαυτό του και έξω από το χωριό του και αγκάλιαζε και τα γύρω χωριά. Θεράπευε αδιάκριτα τον ανθρώπινο πόνο όπου τον συναντούσε σε Χριστιανούς ή Τούρκους. Για τον Άγιο δεν είχε καμιά σημασία, διότι έβλεπε στο πρόσωπό τους, την με πολλή αγάπη πλασθείσα εικόνα του Θεού. Αναρίθμητα είναι τα θαύματα που επετέλεσε ο Άγιος με τη Χάρη του Θεού. Στείρες γυναίκες τεκνοποιούσαν, αφού τις διάβαζε ευχή ή έδιδε «φυλακτό» που ήταν ένα κομμάτι χαρτί γραμμένο με κάποιες ευχές που τις έγραψε ο ίδιος. Διάβαζε το Άγιο Ευαγγέλιο σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως στους τυφλούς, βουβούς, χωλούς παραλυτικούς, δαιμονιζομένους και γινόντουσαν καλά, μόλις τελείωνε την ανάγνωση. Πολλοί Χριστιανοί και Τούρκοι είχαν θεραπευθεί, αφού πήραν χώμα από το κατώφλι του κελιού του και αναμιγνύοντάς το με λίγο νερό το έπιναν, πιστεύοντας ότι θα εθεραπεύοντο και η πίστη τους που είχαν στον Άγιο, έκανε το θαύμα. Χρήματα φυσικά δε δεχόταν ποτέ ούτε κι έπιανε στα χέρια του.

Συνήθιζε να λέγει «η πίστη μας δεν πουλιέται».

Βίωνε ολοκληρωτικά και «έπασχε τα Θεία». Ζούσε με αυταπάρνηση, διότι αγαπούσε πολύ πρώτα τον Θεό και μετά την εικόνα Του, τον πλησίον. Αιματηρούς αγώνες και προσπάθειες κατέβαλε για να διατηρήσει τους συγχωριανούς και τους συμπατριώτες του στην πίστη, για να μην κλονιστούν και αλλαξοπιστήσουν στις χαλεπές εκείνες ημέρες και εποχές, από τις πολλές και διάφορες πιέσεις που δεχόντουσαν από τους Τούρκους, αλλά και από διάφορους προβατόσχημους λύκους, τους προτεστάντες, που προσπαθούσαν να ποιμάνουν την ποίμνη του Χριστού.

Το κελί του, μικρό, απέριττο, ευρισκόταν μέσα στον κόσμο. Ζούσε μέσα στον κόσμο, αλλά συγχρόνως κατόρθωνε να ζει και εκτός του κόσμου.

Σε αυτό, καθώς και για τα θεία του κατορθώματα, πολύ τον βοηθούσαν οι δύο ημέρες (η Τετάρτη και η Παρασκευή) που έμενε έγκλειστος στο κελί του, προσευχόμενος. Οι οποίες καρποφορούσαν περισσότερο πνευματικά τότε, διότι αγίαζαν και την εργασία των άλλων ημερών. Ώρες έμενε γονατιστός προσευχόμενος στον Θεό για τον λαό Του, που τον είχε εμπιστευθεί στα ασκητικά χέρια του δούλου Του Αρσενίου. Η μεγάλη ευαισθησία του Αγίου Πατρός δεν άντεχε να κάνει κανένα κακό στην πλάση. Ιδιαίτερα στα ζώα. Ποτέ του δεν κάθισε σε ζώο να το κουράσει, για να ξεκουράσει τον εαυτό του. Προτιμούσε πάντοτε να βαδίζει πεζός και όπως συνήθιζε ξυπόλυτος. Είχε πάντοτε μπροστά του τον Χριστό που ποτέ Του δεν κάθισε σε ζώο – μόνο μια φορά – και όπως χαρακτηριστικά έλεγε: «Εγώ που είμαι χειρότερος και από το γαϊδουράκι, πως να καθίσω σ’ αυτό;» Για να κρύψει τις αρετές του από τα μάτια των ανθρώπων και να αποφύγει έτσι τους επαίνους, κατάφευγε σ’ ορισμένες «ιδιοτροπίες». Παρουσιαζόταν σαν σκληρός θυμώδης, οξύθυμος, απόπαιρνε τις διάφορες γυναίκες, που από αγάπη γι’ αυτόν και ευγνωμοσύνη προσπαθούσαν να τον βοηθήσουν, με διάφορους τρόπους, να του μαγειρεύουν και να του στέλνουν φαγητό. Όπως χαρακτηριστικά έλεγε στον πιστό του φίλο και ψάλτη Πρόδρομο τα εξής: «Εάν ήθελα να με υπηρετούν γυναίκες, θα γινόμουν έγγαμος ιερεύς και θα με υπηρετούσε παπαδιά. Τον καλόγηρο που τον υπηρετούσε γυναίκες, δεν είναι καλόγηρος».

Όταν ύψωνε τα χέρια του για να παρακαλέσει για κάτι τον Θεό, άρχιζε να τον παρακαλεί προσευχόμενος και φωνάζοντας, «Θεέ μου!» λες και ξεκοβόταν η καρδιά του εκείνη την ώρα, και θαρρείς πώς έπιανε τον Χριστό από τα πόδια και δεν του έκανε το αίτημά του. «Εμείς», όπως έλεγαν οι Φαρασιώτες, «στην Πατρίδα μας τι θα πει γιατρός, δεν ξέραμε στον Χατζεφεντή τρέχαμε. Στην Ελλάδα μάθαμε από γιατρούς, αλλά αν τα πούμε στους εντόπιους, τους φαίνονται παράξενα».

Εκτός από τα άλλα του χαρίσματα είχε και το προορατικό χάρισμα. Είχε πληροφορηθεί από τον Θεό, πως θα έφευγαν για την Ελλάδα και έγινε στις 14 Αυγούστου του 1924 μ.Χ. με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Γνώριζε από προηγουμένως και τον θάνατό του και ότι αυτός θα συνέβαινε σ’ ένα νησί.

Η αγία του μορφή συνέχεια σκοπούσε Χάρη και παρηγοριά.

Το πρόσωπό του έλαμπε από την ασκητική γυαλάδα, που έμοιαζε σαν το χρώμα του φτιασμένου κυδωνιού.

Είχε πια εξαϋλωθεί από τους υπερφυσικούς πνευματικούς αγώνες, που έκανε από αγάπη στον Χριστό, καθώς και από τους πολλούς του κόπους για την αγάπη προς το ποίμνιο του, που το ποίμανε πενήντα χρόνια σαν καλός Ποιμένας.

Τρεις μέρες πριν την εκδημία του ήλθε η Παναγία, τον γύρισε σ’ όλο το Άγιο Όρος, τα Μοναστήρια, τους Ναούς που τόσο επιθυμούσε να δει και δεν είχε αξιωθεί και του είπε ότι σε τρεις ημέρες θα παρουσιαστεί στον Κύριο, που τόσο πολύ αγάπησε και έδωσε όλο του τον εαυτό σ’ Αυτόν.

Κοιμήθηκε στις 10 Νοεμβρίου του 1924 μ.Χ. στην Κέρκυρα.

Με λίγα λόγια αυτός ήταν ο Άγιος Αρσένιος. Ας έχομε όλοι τις Αγίες του Ευχές.

Σημείωση: Από την Κέρκυρα, το 1958 μ.Χ., τα λείψανα του μεταφέρθηκαν από τον μοναχό Παΐσιο στην Κόνιτσα και το 1970 μ.Χ. από τον ίδιο Αγιορείτη μοναχό στο γυναικείο μοναστήρι – Ησυχαστήριο του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή, όπου ο Άγιος μετά τον θάνατό του έκανε πολλά θαύματα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον αγιοποίησε στις 11 Φεβρουαρίου 1986 μ.Χ.

θαύματα του Οσίου Αρσενίου του Καππαδόκη

Αμέτρητα είναι τα θαύματα που οφείλονται στον μεγάλο αυτόν Άγιο, όχι μόνο κατά τη διάρκεια που ήταν εν ζωή, αλλά και μετά την κοίμησή του. Ένα πολύ μικρό δείγμα αυτών αναφέρονται πιο κάτω (τα θαύματα που αναφέρονται στη συνέχεια είναι παρμένα από το βιβλίο «Ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης» που έγραψε ο ίδιος ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης, ο οποίος ήταν βαπτιστικός του Αγίου):

– Ο Σολομών Κοσκερίδης διηγήθηκε ότι είχαν πάει μία παράλυτη Τουρκάλα στον Χατζεφεντή (έτσι έλεγαν τότε τον Άγιο Άρσένιο) μέσα σε μια μπατανία, την οποία διάβασε και έγινε αμέσως καλά.

– Από το Κελμίρι είχαν φέρει μια γυναίκα λεπρή στον Χατζεφεντή (Άγιος Αρσένιος), την οποία διάβασε και καθαρίσθηκε η λέπρα της. Και, όπως διηγείται ο Πρόδρομος Κορτσινόγλου, το πρόσωπό της μετά φαινόταν σαν πρόσωπο παιδιού, τρυφερό.

– Η Σωτηρία Χριστοφορίδου διηγήθηκε ότι μια Τουρκάλα τυφλή, ονόματι Μεριάμα, την είχαν φέρει στον Πατέρα Αρσένιο, ο οποίος την διάβασε και ήρθε το φως της.

– Από το Σατί, θυμάται ο Ανέστης Καραούσογλου ότι κάποιος Ιερεύς είχε γυναίκα στείρα και έφερε στον Χατζεφεντή (Άγιος Αρσένιος) ένα φόρεμα της πρεσβυτέρας να το διαβάσει, για να αποκτήσει παιδιά. Ο Πατήρ Αρσένιος, αφού το διάβασε, είπε στον Ιερέα: «Η πρεσβυτέρα σου θα γεννήσει κόρη και να την ονομάσεις Εύα», όπως και έγινε.

– Η Στέλλα Κογλανίδου διηγείται ότι είχαν φέρει στο πατρικό της σπίτι, στα Φάρασσα, έναν βουβό Τούρκο ηλικίας τριάντα ετών, και ο πατέρας της τον πήρε και τον πήγε στον Πατέρα Αρσένιο, για να τον διαβάσει και να γίνει καλά. Ενώ ο Χατζεφεντής (Άγιος Αρσένιος) του διάβαζε το Ευαγγέλιο, πριν ακόμη τελειώσει, ο βουβός άρχισε να μιλάει. Στη συνέχεια τον πήγε πάλι στο σπίτι του και ο βουβός μιλούσε. Δηλαδή τον φιλοξένησε και θεραπευμένο, και την άλλη μέρα τον πήραν οι συγγενείς του και έφυγαν.

– Η Αμαλία Ελευθεριάδου (Ιεχωβίτισσα τώρα) διηγείται πως ο Χατζεφεντής (Άγιος Αρσένιος) έλεγε από πριν ότι θα πάμε στην Ελλάδα και ότι αυτός θα ζήσει μόνο σαράντα ημέρες εκεί. Κάποιος Φαρασιώτης, όταν τον άκουσε τον Χατζεφεντή του είπε: «Τι είσαι συ που τα ξέρεις αυτά; Θεός;» Ο Χατζεφεντής τότε απάντησε: «Είμαι πιστός δούλος του Θεού και το ξέρω».

– Στην μνήμη του Αγίου Χρυσοστόμου, είχαν καθίσει οι πανηγυριώτες μετά την Θεία Λειτουργία έξω από τον Ναό και έτρωγαν. Εκεί στον Άγιο Χρυσόστομο ήταν ένα Αγίασμα το οποίο έβγαινε άφθονο από μια τρύπα ενός βράχου και έπεφτε σαν καταρράκτης από ψηλά κάτω στον Ζεμαντή ποταμό. Άλλοτε πάλι τραβιόταν πίσω τελείως και χανόταν. Ενώ λοιπόν έτρωγαν οι άνθρωποι, σηκώθηκε μια γυναίκα να πάρει λίγο νερό. Εκείνη τη στιγμή το νερό τραβιόταν πίσω, και η γυναίκα έτρεξε στον Χατζεφεντή (Άγιος Αρσένιος) και του το είπε. Ο Χατζεφεντής πήρε το Ευαγγέλιο και πήγε στην τρύπα του βράχου, γονάτισε και διάβασε λίγο, και το νερό ήρθε αμέσως. Αυτό συνέβαινε πολλές φορές· τραβιόταν το νερό και ερχόταν πάλι μετά από αρκετό διάστημα. Ο Αναστάσιος Λεβίδης λέγει ότι ήταν το φυσικό φαινόμενο παλίρροια και άμπωτις. Ο δούλος όμως του Θεού Χατζεφεντής παρακαλούσε το Αφεντικό του, τον Θεό, και του το έφερνε όποτε ήθελε, χωρίς να περιμένει.

– Ο Γαβριήλ Κορτσινόγλου –ο δεύτερος Αναγνώστης του Πατρός Αρσενίου– είχε διηγηθεί το εξής: «Είχαμε πάει μια φορά στον Άγιο Χρυσόστομο με τον Χατζεφεντή και με τον Θείο μου Πρόδρομο για Θεία Λειτουργία. Ενώ ο Χατζεφεντής ετοιμαζόταν (φορούσε τα Ιερά του), εγώ πήγα στο Αγίασμα να πάρω νερό για τη Θεία Λειτουργία. Μόλις έφθασα στο Αγίασμα, εκείνη την στιγμή το νερό τραβιόταν μέσα, και έτρεξα στον Χατζεφεντή, ο οποίος ήρθε αμέσως με την φυλλάδα στην μασχάλη του, ενώ με τα χέρια τύλιγε τα κορδόνια από τα επιμάνικα στον δρόμο που περπατούσε. Μόλις διάβασε στο μάτι του βράχου, το νερό άρχισε να βροντάει κα να έρχεται. Γέμισα μετά και πήγαμε για την Θεία Λειτουργία».

– Επάνω σ΄έναν βράχο, μέσα σε μια σπηλιά ήταν ένα Εξωκλήσι της Παναγίας (σό Κάντσι). Οι Φαρασιώτες είχαν προεκτείνει προς τα έξω του βράχου σανιδένιο εξώστη για ευρυχωρία. Για να φθάσουν μέχρι εκεί, έπρεπε να ανεβούν σαράντα σκαλοπάτια σκαλιστά στον βράχο και άλλα εκατό είκοσι που είχαν φτιαγμένα με σανίδες. Σ’ αυτό λοιπόν το Εξωκλήσι είχε πάει να λειτουργήσει ο Πατήρ Αρσένιος και ο Πρόδρομος, ως συνήθως. Όταν τέλειωσε η Θεία Λειτουργία , ο Πατήρ βγήλε λίγο στον εξώστη. Εκεί που ακουμπούσε ξεκαρφώθηκε μια σανίδα και ο Πατήρ έπεσε κάτω στον γκρεμό. Ένας γεωργός που τον είδε από απέναντι να πέφει άφησε τα βόδια του στον ζυγό και έτρεξε, για να συμμαζέψει το σκορπισμένο του κορμί, όπως νόμιζε. Ο πρόδρομος δεν είχε καταλάβει τίποτε, γιατί ήταν μέσα στον Ναό και τον συγύριζε. Όταν λοιπόν έφθασε ο γεωργός εκεί κοντά στον γκρεμό κάτω, είδε το κορμί του του Πατρός Αρσενιίου ολόκληρο αλλά ακίνητο, και πήγε να το πιάσει. Ο Πατήρ όμως είπε στον γεωργό: «Μη μ’ αγγίζεις. Δεν έχω τίποτε».

Έμενε ακίνητος ο Πατήρ, όχι γιατί είχε χτυπήσει, αλλά από μεγάλη συγκίνηση, δίοτι την ώρα που έπεφτε κάτω στον γκρεμό, τον πήρε στην αγκαλιά της μια Γυναίκα, τον κατέβασε και τον άφησε. Είχε νιώσει τον ευατό του, όπως έλεγε, εκείνη την ώρα, σαν να ήταν μωρό παιδί στην αγκαλιά της μητέρας του. Σηκώθηκε λοιπόν μετά από την συγκίνηση εκείνη και ανέβηκε από τον γκρεμό και τα εκατόν εξήντα σκαλοπάτια, που μόνον αυτά συμπλήρωσαν πενήντα μέτρα ύψος, και πήγε ξανά στο Εξωκλήσι της Παναγίας και διηγήθηκε ότι έγινε στον Πρόδρομο, ο οποίος ήταν αφοσιωμένος στο συγύρισμα του Ναού και δεν είχε ακόμη καταλάβει τίποτε. Ο γεωργός επίσης πήγε μετά στα Φάρασσα και το ομολογούσε.

– Ένας Τούρκος από το χωριό Τελέληδες είχε μολύνει το Αγίασμα του Αγίου Χρυσοστόμου, και ο Άγιος, για να τον παιδαγωγήσει, τον τιμώρησε. Τον έφεραν και αυτόν στον Χατζεφεντή, για να τον διαβάσει να γίνει καλά. Ο Πατήρ όμως τον κράτησε μια εβδομάδα, χωρίς να το διαβάσει. Ο Ψάλτης του, που έβλεπε να κρατάει τον Τούρκο μια εβδομάδα, παραξενεύτηκε και είπε στον Πατέρα Αρσένιο: «Ναχω την ευχή σου, τι κρατάς μια εβδομάδα αυτόν τον Τούρκο, ενώ άλλους αρρώστους πιο βαριά τους διαβάζεις και γίνονται αμέσως καλα;». Και απάντησε ο Άγιος Αρσένιος: «Τον κρατώ για να κάνει κάνονα, γιατί αυτός έχει χοντρό κεφάλι και δεν τόχει σε τίποτε, μόλις τον κάνω καλά να πάει αμέσως να ξαναβουτήξει το κασσιδιάρικό του κεφάλι στον Αγιασμό».

Όταν τέλειωσε η εβδομάδα, τότε τον διάβασε και επανήλθε το πρόσωπό του στην θέση του και του έκανε παρατήρηση του Τούρκου: «Άλλη φορά, όταν τα βακούφια των Χριστιανών, να τα προσκυνάς από μακρυά και να παίρνεις δρόμο».

– Είχαν φέρει κάποτε από τους Τελέληδες μια τυφλή Μουσουλμάνα, ονόματι Φάτμα, ημέρα Τετάρτη στον Χατζηαφέντη, να την διαβάσει να γίνει καλά. Επειδή ήταν έγκλειστος, αφού χτυπήσαν την πόρτα του κελλιού του αρκετά οι συνοδοί της τυφλής, την άφησαν απ’ έξω και πήγαν στο Μεσοχώρι. Εκείνη την ώρα μια Φαρασιώτισσα, που της είχε αγκυλωθεί το χέρι της, πήγε στο κελλί του Χατζηαφέντη και πήρε από το κατώφλι της πόρτας του χώμα, άλειψε το παθεμένο χέρι της και έγινε καλά. (Έτσι έκαναν όλοι οι Φαρασιώτες αυτές τις δύο ημέρες, που έμενε έγκλειστος, και δεν τον ενοχλούσαν). Όταν λοιπόν είδε την τυφλή, την ρώτησε γιατί περιμένει και η τυφλή της είπε την αιτία. Τότε η Φαρασιώτισσα της απάντησε: «Τι κάθεσαι και χασομεράς; Δεν ξέρεις ότι ο Χατζηαφέντης την Τετάρτη και την Παρασκευή δεν ανοίγει; Πάρε χώμα από το κατώφλιτης πόρτας και τρίψε τα μάτια σου να γίνεις καλά, όπως κάνουμε και όλοι αυτές τις ημέρες, όταν αρρωσταίνουμε».

Η Φαρασιώτισσα έφυγε και πήγε στην δουλειά της. Η Μουσουλμάνα όμως είχε παραξενευθεί στην αρχή γι’ αυτό που άκουσε, αλλά μετά έψαξε και βρήκε το κατώφλι, πήρε χώμα και έτριψε τα μάτια της και αμέσως άρισε να βλέπει θαμπά. Από την χαρά της τότε πήρε μια πέτρα και χτυπούσε σαν τρελλή την πόρτα του Πατρός Αρσενίου, ο οποίος άνοιξε και, επειδή είδε πως ήταν Μουσουλμάνα, ενώ δεν μιλούσε αυτήν την ημέρα, έκανε διάκριση και την ρώτησε τι θέλει. Του είπε τον λόγο και ο Πατήρ πήρε το Ευαγγέλειο και την διάβασε και αμέσως της ήρθε όλο της το φως. Εκείνη τότε από την χαρά της έπεσε στα πόδια του και τον προσκυνούσε με ευλάβεια, αλλ’ ο Πατήρ την μάλωσε και της είπε: «Εάν θέλεις να προσκυνήσεις, να προσκυνήσεις τον Χριστό που σου έδωσε το φως και όχι εμένα».

Έφυγε μετά χαρούμενη να βρείς τους συνοδούς της και ανεχώρησαν για το χωριό τους.

– Φαρασιώτες από την Δράμα και εγκατεστημένοι στην Θεσσαλονίκη διηγήθηκαν ότι οι δυο Σέχοι (αρχηγοί Μουσουλμανικών φυλών και μάγοι) από το Χατζή – Πεχτές είχαν επισκεφθεί τον Πατέρα Αρσένιο. Ο Πατήρ τους δέχθηκε και τους έφτιαξε καφέ. Οι Σέχοι όμως άρχισαν τις άνοητες και ζαλίσμενες ερωτήσεις, που έφερναν μόνο πονοκέφαλο. Ο Πατήρ, για να τους ξεφορτωθεί, τους είπε: «Δεν μπορώ να σας ακούω, γιατί πονάει το κεφάλι μου». Εκείνοι όμως δεν κατάλαβαν και είπε ο ένας στον Πατέρα Αρσένιο: «Παπάς Εφέντης, θα σου φτιάξουμε ένα μουσχά (χαϊμαλί) και, άμα το φορέσεις, σ’ όλη σου την ζωή δεν θα σε πονέσει το κεφάλι σου». Ο Πατήρ τους απάντησε τότε αυστηρά: «Έχω μεγαλύτερη δύναμη από την δική σας και μπορώ να σας κάνω με την δύναμη του Χριστού να μην κουνηθήτε καθόλου από τον τόπο που κάθεσθε».

Τους άφησε αμέσως τότε και πήγε δίπλα στο κελλί του. Όταν είχαν αποτελειώσει τον καφέ τους οι Σέχοι και θέλησαν να φύγουν, με κανένα τρόπο δεν μπορούσαν να κουνηθούν από τον τόπο που κάθονταν, διότι ένιωθαν να είναι δεμένοι με ένα αόρατο δέσιμο. Αναγκάσθηκαν τότε να φωνάξουν τον Πατέρα Αρσένιο, για να τους λύσει. Ο Πατήρ πήγε αμέσως, αλλά δεν τους μίλησε μόνο νόημα τους έκανε να φύγουν, και έτσι μπόρεσαν να ξεκοκκαλώσουν από τον τόπο τους. Οι Σέχοι κατάλαβαν το σφάλμα τους και ζήτησαν συγχώρεση από τον Πατέρα και του είπαν φεύγοντας: «Παπάς Εφεντής, συγχώρα μας η δύναμη σου είναι μεγάλη, γιατί την παίρνεις από την μεγάλη σου πίστη. Εμείς με τον σατανά δουλεύουμε».

– Ο Παναγιώτης του Εντζαραπίδη, όταν ήταν είκοσι ετών, είχε τρελλαθεί εξ’ αιτίας μιας κοπέλας, που είχε ερωτευθεί. Η τρέλλα του ήταν πολύ σοβαράς μοφής και δεν μπορούσαν να τον δέσουν. Τελικά ο αδελφός του μαζί με τους άλλους, την ώρα που κοιμόταν, τον έδεσαν και τον έφεραν στο Χατζεφεντή. Μόλις άνοιξε την πόρτα του κελλιού του ο Πατήρ για να δει ποιοι χτυπούν και τι θέλουν, ο τρελλός παρόλο που ήταν και δεμένος με αλυσίδες, όρμησε στον Πατέρα Αρσένιο να τον χτυπήσει με τα αλυσοδεμένα χέρια του. Ο Χατζηαφέντης είπε εκείνη την στιγμή: «Κύριε Ιησού Χριστέ!». Και πάλι είπε: «Κάτω σατανά». Ο τρελλός μαζεύθηκε αμέσως σαν κουβάρι. Μετά πήρε το Ευαγγέλιο, τον διαβάσε και έγινε αμέσως καλά. Ύστερα δημιούργησε και οικογένεια. (Αυτό το διηγούνται οι Φαρασιώτες από την περιοχή της Δράμας).

– Είχαν ληστέψει μια φορά πάλι οι Τούρκοι Ιερά Σκεύη της Εκκλησίας. Οι Φαρασιώτες ανησυχούσαν και προσπαθούσαν να βρουν τους κλέφτες. Ο Χατζεφέντης όμως ατάραχος τους λέγει: «Μην ανησυχείτε, θα δείτε τον Αϊ-Γιώργη να τα φέρνει ξωπίσω». Όταν οι ληστές έφθασαν στο Καζάν-Ταγή, ενώ ήταν μέρα και ο ουρανός καθαρός, έπεσε απότομα μια παράξενη μαυρίλα μπροστά τους, που ήταν αδύνατο να προχωρήσουν, ούτε καν τον ποταμό Φεραχτίν ήταν δυνατόν να περάσουν, που είχαν μπροστά τους. Κατάλαβαν τότε οι ληστές ότι ήταν από το Θεό αυτό το παράξενο φαινόμενο, και γύρισαν προς τα Φάρασα, για να επιστρέψουν τα Ιερά Σκεύη. Όταν όμως προχώρησαν λίγο τον δρόμο προς τα Φάρασα και η μαυρίλα είχε φύγει, το θεώρησαν για τυχαίο γεγονός και γύρισαν ξανά με τα φορτωμένα ζώα για το χωριό τους. Με το γύρισμα όμως για το χωριό τους ένιωσαν κάποιον να τους δέρνει αόρατος και να τους φέρνει έτσι καταπόδι μέχρι τα Φάρασα. Έφθασαν με τα κλεμμένα Ιερά Σκεύη στα Φάρασα και φώναζαν τους Φαρασιώτες οι κλέφτες να τα ξεφορτώσουν γρήγορα, γιατί αυτοί με τα χέρια τους προστάτευαν τα κεφάλια τους από τις ξυλιές που ένιωθαν αόρατως να τρώνε.

– Η Οσία Καραμουρατίδου, όταν ήταν νεόνυμφη, φορούσε μια μανδήλα παρδαλή Σμυρνιότικη. Ο Πατήρ Αρσένιος επανειλημμένως της έκανε παρατηρήσεις για να την πετάξει και να φοράει και αυτή σεμνά, όπως όλες οι Φαρασσιώτισσες αλλά εκείνη δεν άκουγε. Μια ημέρα που την είδε πάλι να την φοράει, της είπε αυστηρά: «Φράγκικες αρρώστιες στα Φάρασα δε θέλω. Εάν δεν συμμορφωθείς, να το ξέρεις, τα παιδιά που θα γεννάς, αφού θα βαπτίζονται, θα φεύγουν αγγελούδια και συ δεν θα χαρείς κανένα».

Δυστυχώς και πάλι δεν είχε συμμορφωθεί, αλλά μόνον της έφυγαν δυο αγγελούδια, τότε πέταξε τη παρδαλή μανδήλα και πήγε στον Πατέρα Αρσένιο και ζήτησε συγχώρεση. Ο Πατήρ, αφού την συγχώρεσε, της είπε: «Πήγαινε τώρα στην ευχή του Χριστού και το πρώτο παιδί που θα γεννήσεις θα είναι αγόρι και θα το ονομάσουμε Αρσένιο. Το δεύτερο μετά θα είναι κόρη και θα το ονομάσουμε Ειρήνη».

Όπως και έγινε.

– Κάποτε πήγαν τρεις Τούρκοι να ληστέψουν τον Χατζηεφέντη. Επειδή άκουγαν ότι τρέχει πολύς κόσμος στον Πατέρα Αρσένιο, νόμιζαν ότι θα έχει πολλά χρήματα, ενώ ο Πατήρ χρήματα ούτε έπιανε στα χέρια του. Οι ληστές λοιπόν πήγαν ημέρα Τετάρτη, για να τον βρουν σίγουρα στο κελί του, επειδή είχαν υπόψη τους ότι την Τετάρτη και την Παρασκευή έμενε έγκλειστος στο κελί του. Οι μεν δυο κλέφτες κάθισαν απ’ έξω, ο δε τρίτος, αφού μπήκε από το παράθυρο, άνοιξε τη πόρτα του κελιού του και πέρασε το ένα πόδι μέσα. Ο Πατήρ Αρσένιος, εκείνη την ώρα διάβαζε την νυχτερινή του ακολουθία και όταν άκουσε θόρυβο, έριξε μια ματιά προς τη πόρτα, την στιγμή ακριβώς που περνούσε το ένα του πόδι ο ληστής μέσα στο κελί του. Εκείνη η ματιά όμως του Πατρός Αρσενίου, λες και ήταν δυνατόν ηλεκτρικό ρεύμα, τον κοκάλωσε, όπως βρισκόταν, με το ένα πόδι μέσα και με το άλλο απ΄ έξω και οπλισμένο με τα μαχαίρια και τα φυσεκλίκια του. Ο Πατήρ, μετά την ματιά εκείνη, συνέχισε την ακολουθία του ατάραχος.

Οι άλλοι δυο όμως ληστές που ήταν απ’ έξω ανησυχούσαν, γιατί άραγε και θα τους έπαιρνε η ημέρα και μπήκαν και αυτοί. Όταν είδαν το σύντροφό τους ακίνητο με το πόδι μέσα στο κελί και τα άλλο απ’ έξω, στο μικρό διάδρομο τους έπιασε τρόμος. Παρακάλεσαν τότε το Πατέρα Αρσένιο να τους συγχωρέσει και να λύσει το σύντροφο τους από εκείνο το αόρατο δέσιμο. Ο Πατήρ, χωρίς να διακόψει την ακολουθία του, έκανε νόημα να φύγει, και έτσι μπόρεσε νε λυθεί, και έφυγαν. Οι Τούρκοι αυτοί μετά το ομολογούσαν και στους άλλους Τούρκους αυτό που έπαθαν και έλεγαν: «Αμάν, αμάν٠ μην πάτε να ληστέψετε τον Χατζηεφέντη!». (Αυτό το ανέφεραν οι Φαρασιώτες από την Θεσσαλονίκη).

– Ο Πρόδρομος Εζνεπίδης διηγήθηκε πως μια φορά είχαν έρθει πολλοί Τούρκοι (Τσέτες) στο χωριό (Φάρασσα) και έτυχε εκείνος να είναι άρρωστος στο κρεβάτι και να σπαρταράει σαν το ψάρι από δυνατό ρίγος. Όταν τον ειδοποίησαν, βρέθηκε σε δύσκολη θέση σαν Πρόεδρος, γιατί έφερνε ευθύνη του χωριού, και είπε σ’ αυτούς που ήταν γύρω του να τον πιάσουν, όπως ήταν, και να τον πάνε στον Χατζηεφέντη. Όπως και έκαναν. Ο Χατζηεφέντης, όταν τον είδε σ’ αυτή τη κατάσταση και έμαθε που είχαν έρθει οι Τούρκοι, ούτε καν τη φυλλάδα του πήρε να τον διαβάσει, αλλά χωρίς να χασομερήσει καθόλου πήρε ένα τσεραστούπι (κανδηλοκέρι), το ευλόγησε, το τύλιξε στο δεξί του χέρι και του είπε: «Πήγαινε παλικάρι, στην ευχή του Χριστού και διώξε τους Τούρκους να μην μπουν στο χωριό μας». Αμέσως έγινε καλά με την ευχή του, συγκέντρωσε τα παλληκάρια του χωριού και τους έδιωξε, χωρίς να έχουν ούτε τραυματία.

– Ο Πρόδρομος Εζνεπίδης διηγήθηκε ότι μια φορά είχαν πάει πολλοί Τούρκοι (Τσέτες), για να πατήσουν τα Φάρασα. Στο χωριό οι άνδρες έλειπαν, άλλοι στα μακρινά κτήματα και άλλοι στα ταξίδια.

Αναγκάστηκε τότε να μαζέψει τα μικρά παιδιά, μόνο για να δείξουν στόχο γύρω από το Κάστρο ότι είναι πολλοί, και μετά τα έδιωξε, για να κρυφθούν.

Μερικοί γέροι που ήταν, και αυτοί σκόρπισαν, και τελικά έμεινε μόνος του με την απόφαση να σκοτωθεί καλύτερα παρά να δει του Τούρκους στο χωριό. Είχαν τελειώσει όμως οι σφαίρες του και μετά τον έπιασαν ζωντανό οι Τούρκοι. Αφού τον έδεσαν γερά, τον πήγαν στο σπίτι του και τον ανέβασαν στο δώμα (ταράτσα), όπου είχαν στήσει τη κρεμάλα του. Εκεί τον βασάνιζαν, για να τους δώσει ότι είχε και μετά να τον τελειώσουν. Εκείνη τη στιγμή όπου τον βασάνιζαν, δεν ξέρει πως του ήρθε, είπε στου Τούρκους:

«Ό,τι έχω, τα έχω στον Χατζεφεντή».

Οι Τούρκοι δεν χασομερούν και τον πηγαίνουν στον Πατέρα Αρσένιο. Όταν άνοιξε την πόρτα του ο Πατήρ και είδε αυτή τη σκηνή, πολύ πληγώθηκε, και μάλιστα μάλωσε τους Τούρκους, που τον είχαν δεμένο, για να τον ελευθερώσουν γρήγορα, και μάλιστα τους είπε και «παλιότουρκους». Ο αρχηγός τους θύμωσε και τράβηξε το χατζάρι του, για να κόψει τον Χατζεφεντή. Ο Χατζεφεντής τότε λέγει στον Τούρκο Καπετάνιο: «Γρήγορα κατέβασε το χέρι σου κάτω ξερό».

Ώ του θαύματος! Το χέρι του Τούρκου κατέβηκε ξερό κάτω αγκυλωμένο και το χατζάρι του έπεσε κάτω καταγής. Όταν είδαν αυτό οι άλλοι Τούρκοι της συμμορίας, άρχισαν να τρέμουν από φόβο και ο αρχηγός με κλάματα να παρακαλεί να του κάνει καλά το χέρι του. Ο Πατήρ Αρσένιος τότε του σταύρωσε το χέρι του και το θεράπευσε. Και αφού έλυσαν και τον Πρόεδρο, τους μάλωσε, για να μην ξαναπατήσουν στο χωριό. Πράγματι από εκείνη τη συμμορία δεν είχε ξαναπατήσει κανείς στα Φάρασσα.

– Ο Ανέστης Καραούσογλου διηγήθηκε ότι από τα Άδανα ένας μεγάλος εργοστασιάρχης, ονόματι Κοσμάς Συμεωνίδης, είχε τη γυναίκα του στείρα και έστειλε στον Χατζεφεντή ένα φόρεμα της, για να το διαβάσει, ο οποίος το διάβασε και της το έστειλε και, αφού το φόρεσε η γυναίκα του, στο χρόνο απέκτησε παιδί.

– O Κυριάκος Σεφερίδης, ο Αναγνώστης του Πατρός Αρσενίου, διηγήθηκε ότι είχαν φέρει μια φορά μια δαιμονισμένη Τουρκάλα από τους Τελέληδες αλυσοδεμένη, με φοβερό δαιμόνιο, που την έλεγαν Τετέβη, την οποία διάβασε ο Χατζεφεντής με το Ευαγγέλιο και έδιωξε τον δαίμονα από την γυναίκα και έγινε αμέσως καλά.

– Ο Κυριάκος Σεφερίδης διηγήθηκε ότι μια μέρα είχαν φέρει στα Φάρασα έναν δαιμονισμένο από το Σίσι, υιόν αξιωματικού Τούρκου. Μόλις ο Χατζεφεντής του διάβασε το Ευαγγέλιο, έγινε καλά και καθόταν σαν το αρνί ήσυχος, ενώ πριν έσχιζε τα ρούχα και το πρόσωπό του με τα νύχια του.

Πηγή:  optiko.net

 Εορτάζει στις 10 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Eις τον Oλυμπάν.

Λάμψας Oλυμπάς ηλίου λαμπρού δίκην,

Όλυμπον (ήτοι τον ουρανόν) οικεί συν Aποστόλοις άμα.

Eις τον Pοδίωνα.

Pόδον νοητόν ων σαφώς ο Pοδίων,

Ξίφει τρυγηθείς, πάλιν ανθεί εν πόλω.

Eις τον Έραστον.

Eρών Έραστος μανικώς του Kυρίου,

Σύνεστιν αυτώ και χαράν χαίρει ξένην.

Eις τον Σωσίπατρον.

O Σωσίπατρος πατρικήν δείξας σχέσιν,

Πολλούς προσήξε τω Θεώ σεσωσμένους.

Eις τον Kούαρτον.

Άρτον Θεού τον ζώντα Kούαρτος θύων,

Kαι την ψυχήν έθυσε λοιπόν τω Λόγω.

Πεντάδα μυστών του Λογου υμνώ λόγοις,

Λογω βροτούς λύσαντας εξ αλογίας.

Πεντάς Αποστολέων δεκάτη βίον εξεπέρησεν.

 Βιογραφία

Και οι πέντε ήταν από τους εβδομήκοντα Αποστόλους του Κυρίου  4 Ιανουαρίου. Αναφέρονται όλοι στο ιστ’ κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου.

Οι περισσότεροι απ’ αυτούς υπήρξαν επίσκοποι της του Χριστού Εκκλησίας και έγιναν άριστοι εφαρμοστές της εντολής του θεοπνεύστου λόγου της Αγίας Γραφής: «Ποιμάνατε το εν υμίν ποίμνιον του Θεού, επισκοπούντες μη αναγκάστως, αλλ ἑκουσίως, μηδέ αισχροκερδώς, αλλά προθύμως, μηδ ὡς κατακυριεύοντες των κλήρων, αλλά τύποι γινόμενοι του ποιμνίου» (Α’ επιστολή Πέτρου, ε’ 2 – 3).

Ποιμάνετε, δηλαδή, το ποίμνιο του Θεού που είναι στη δικαιοδοσία σας, και επιβλέπετε αυτό με κάθε επιμέλεια και προσοχή, όχι αναγκαστικά, επειδή βρεθήκατε στη θέση αυτή, αλλά με όλη σας τη θέληση, χωρίς να αποβλέπετε σε αισχρά κέρδη, αλλά με προθυμία και ζήλο, χωρίς να καταπιέζετε τους πιστούς, που σαν άλλοι γεωργικοί κλήροι δόθηκαν στον καθένα σας για πνευματική καλλιέργεια αλλά να γίνεσθε στο ποίμνιο υποδείγματα αρετής αξιομίμητα.

Πράγματι, και οι πέντε Απόστολοι έγιναν υποδείγματα αρετής.

Ο Ολυμπάς και ο Ηρωδίων και 28 Μαρτίου, πέθαναν μαρτυρικά επί Νέρωνος. Ο Σωσίπατρος και 29 Απριλίου, έγινε επίσκοπος στο Ικόνιο και πέθανε επιτελώντας άριστα τα καθήκοντα του.

Ο Έραστος κυβέρνησε με παρόμοιο τρόπο την επισκοπή Νεάδος. Και ο Κούαρτος, σαν επίσκοπος Βηρυτού, πάλεψε με θάρρος και ενέταξε σαν χριστιανούς στην επισκοπή του πολλούς ειδωλολάτρες.

Σημείωση: Σε μερικούς συναξαριστές, μαζί με τους παραπάνω πέντε Αποστόλους, μνημονεύεται και ο Απόστολος Τέρτιος ο οποίος εορτάζει στις 30 Οκτωβρίου. Ο Τέρτιος έγινε δεύτερος επίσκοπος Ικονίου μετά τον Σωσίπατρο. Έγραψε δε και την προς Ρωμαίους επιστολή του απ. Παύλου (Ρωμ. ιστ’ 22).

Απολυτίκιον (Κατέβασμα)

Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.

Της σοφίας τον λόγον καταπλουτήσαντες, της ευσέβειας φωστήρες και υποφήται σοφοί, ανεδείχθητε ημίν Χριστόν κηρύττοντες, Κούαρτε Εραστε Κλεινέ, Τέρτιε και Όλυμπα, Σωσίπατρε και Ροδίων, Απόστολοι θεηγόροι, φωταγωγοί των καρδιών ημών.

 Έτερον Απολυτίκιον

Ήχος γ’.

Απόστολοι Άγιοι, πρεσβεύσατε τω ελεήμονι Θεώ ίνα πταισμάτων άφεσιν, παράσχη ταις ψυχαίς ημών.

 Κοντάκιον

Ήχος α’. Χορός Αγγελικός.

Τριάδος της σεπτής, εκηρύξατε πίστιν, πολύθεον σοφοί, των ειδώλων απάτην, εκ μέσου ποιήσαντες, ταις σεπταίς διδαχαίς υμών, όθεν εύρατε, την αμοιβήν των καμάτων, αιωνίζουσαν, εν ουρανοίς τους στεφάνους, λαβόντες Απόστολοι.

Οπτικοακουστικό Υλικό

Άγιος Ηρωδίων ο Απόστολος από τους Εβδομήκοντα

Άγιος Ηρωδίων ο Απόστολος από τους Εβδομήκοντα

Άγιος Ηρωδίων ο Απόστολος από τους Εβδομήκοντα

Άγιος Ηρωδίων ο Απόστολος από τους Εβδομήκοντα

Άγιος Ολυμπάς ο Απόστολος από τους Εβδομήκοντα

Πηγή:saint.gr

Αυτό δε που βοηθούσε περισσότερο και ενίσχυε τους φοβισμένους Χριστιανούς για να μένουν σταθεροί στην πίστη τους, δεν ήταν τα ενισχυτικά του λόγια μόνο, αλλά τα θαυμαστά έργα, που έβλεπαν να κάνει ο Πατήρ Αρσένιος, διότι είχε άφθονη την θεία Χάρη και θεράπευε τις ψυχές και τα σώματα των πονεμένων ανθρώπων. Οι Χριστιανοί, όταν τα έβλεπαν, γίνονταν πιο πιστοί, διότι έβλεπαν την μεγάλη δύναμη της πίστεως μας. Οι δε Τούρκοι, που τα έβλεπαν και αυτοί, και Χριστιανοί να μη γίνονταν, έπαυαν κάπως να δαγκώνουν τους Χριστιανούς.

Η συνηθισμένη τροφή του Πατρός ήταν τα κριθαρένια πέτουρα, τα όποια έψηνε μόνος του επάνω σε μια λαμαρίνα· γι’ αυτό και μερικοί Φαρασιώτες αστειευόμενοι τον έλεγαν Αρπατζή, που σημαίνει κριθαρά στην Τουρκική γλώσσα. Έψηνε απ’ αυτά τα πέτουρα κάθε μήνα και τα έβρεχε, όταν του χρειάζονταν. Έβραζε καμιά φορά ούμπα (σαν φιδόχορτα), ξινολάπατα, αγριοκρέμμυδα και κάπου-κάπου πλιγούρι. Δοκίμαζε δε και από όλες τις άλλες τροφές, και ένα είδος από τα αρτύσιμα δεν το δοκίμαζε για ένα χρόνο, άλλοτε το ψάρι, άλλοτε τα γαλακτερά. Κρέας φυσικά δεν έτρωγε, όταν όμως τύχαινε να βρεθεί σε τραπέζι, δεν μιλούσε, αλλά έτρωγε λίγο με διάκριση – όταν είχε κατάλυση- για να μη τους λύπηση και βάλει σε ανησυχία. Οι Φαρασιώτες σ’ αυτές τις περιπτώσεις πάντα προσπαθούσαν να τον οικονομήσουν με κάτι άλλο, γιατί ήξεραν ότι θα κάνει μετά αγώνα στο κελλί του, με το να μη πίνει νερό για τις μπουκιές του κρέατος που έφαγε από αγάπη.

Η διακριτική του άσκηση πάντοτε συνοδευόταν με την αγάπη προς τους άλλους και με την ταπείνωση στον εαυτό του. Όσο όμως κι αν προσπαθούσε ο Πατήρ να κρυφθεί, δεν ήταν εύκολο, διότι τον ζούσαν ολόκληρα χρόνια από κοντά. Όλες τις νηστείες, και ακόμη κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και την Δευτέρα, που είναι αφιερωμένη στους αγγέλους, δεν έπινε ούτε νερό μέχρι να βασιλέψει ο ήλιος.

Στις ολονυκτίες, που έκανε στα μακρινά Εξωκκλήσια συνήθως, όσο μακριά και αν ήταν, ποτέ δεν έπαιρνε ζώο, άλλα πάντοτε με τα πόδια του πήγαινε, και σ’ όλη την διάρκεια της ολονυκτίας στεκόταν όρθιος. Πολλές φορές τον παρακαλούσε ο ψάλτης του να καθίσει και αυτός λίγο στο γαϊδουράκι, που έπαιρνε στα μακρινά Εξωκκλήσια, άλλ’ ο Πατήρ δεν δεχόταν ποτέ, γιατί είχε τυπικό να μη κάθεται σε ζώο ποτέ σ’ όλη του την ζωή, όσο μακρινή και αν ήταν η απόσταση του δρόμου· αφού και στα Ιεροσόλυμα που πήγε πέντε φορές, με τα πόδια βάδιζε πέντε ήμερες μέχρι την Μερσίνα, για να πάρει το πλοίο.

Η μεγάλη ευαισθησία του Πατρός δεν άντεχε να κουράζει τα ζώα και να ξεκουράζει τον εαυτό του. Δεν φθάνει που βάδιζε πεζός, αλλά συνήθιζε και ξυπόλυτος. Όταν πλησίαζε ανθρώπους, φορούσε λίγο τα παπούτσια του, και όταν απομακρυνόταν, πάλι τα έβαζε στον τουρβά του.

Στην Νίγδη δεν τον περίμεναν μόνον οι Φαρασιώτες, αλλά και πολλοί κάτοικοι της πόλεως ασθενείς, για να τους θεραπεύσει, όταν άκουσαν ότι περνούσε από εκεί. Μεταξύ των άλλων ήταν και μία δαιμονισμένη, κόρη ενός πλουσίου, με φοβερό δαιμόνιο. Επειδή είδε ο Πατήρ να τρέχουν πολλοί από περιέργεια πίσω από την βασανισμένη ψυχή, που έκανε αταξίες, τους έδιωξε όλους και είπε στον πατέρα της να την φέρει την άλλη ήμερα. Πράγματι την πήγε, και αφού ο Πατήρ της διάβασε το Ευαγγέλιο, το δαιμόνιο έφυγε αμέσως και έγινε καλά. Ο πατέρας της κόρης από ευγνωμοσύνη έβγαλε τον κεσέ του (πουγκί) και παρακαλούσε τον Πατέρα Αρσένιο να τον δεχθεί, αλλά δεν τον δεχόταν με κανένα τρόπο. Εκείνος όμως επέμενε, νομίζοντας ότι θα ξαναπάθαινε η κόρη του, εάν δεν δεχόταν ο Πατήρ τα χρήματα. Βλέποντας λοιπόν την επιμονή του ο Πατήρ Αρσένιος, αδειάζει κατά γης τον κεσέ και λέγει.

-Εάν θέλεις να μη πάθει η κόρη σου τίποτε άλλη φορά, μοίρασε τα με τα χέρια σου στους φτωχούς.

Εκείνος με χαρά τότε μοίρασε τα χρήματα μόνος του.

Βλέπει κανείς ότι, ενώ βρισκόταν μέσα στην ανθρώπινη εκείνη εγκατάλειψη, στον δρόμο της ταλαιπωρίας, για να είναι όμως ο Άγιος Πατήρ ενωμένος με το Θεό, σκορπούσε συνέχεια την θεία Χάρη και έτσι ένοιωθαν οι γύρω του την θεία σιγουριά.

Αυτός ήταν ο Πατήρ Αρσένιος!

Μόνος, μικρός, με μόνη του Θεού την προστασία!

Μόνος, μεγάλος, δοσμένος μόνο στον Θεό και στην εικόνα Του !

Μόνος στο τέλος της ζωής του με τον Θεό μόνο !

Επανειλημμένως του έκαναν προτάσεις για Επίσκοπο, αλλά πάντα αρνιόταν προφασιζόμενος ότι δεν πρέπει να γίνει, επειδή είναι θυμώδης. Σ’ αυτούς πάλι, που τον είχαν καταλάβει πως είναι πράος, έλεγε· «δεν γίνομαι, γιατί φοβάμαι την υπερηφάνεια· όσο ψηλά είναι τα βουνά, τόσο περισσότερη αντάρα μαζεύουν». Και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων ήθελε να τον κάνει Επίσκοπο και είχε βάλει και τον αδελφό του Πατρός, τον Βλάσιο, να τον παρακαλέσει να δεχθεί, άλλα ο Πατήρ Αρσένιος πάλι δεν δέχθηκε.

Προτίμησε του φτωχού το σακί στις πλάτες, το οποίο και έκρυβε συνέχεια την Βασιλεία του Θεού, που κατοικούσε μέσα στην ταπεινή ψυχή του, από τον πολύτιμο Αρχιερατικά σάκο, τον βασιλικό. Επειδή όμως δεν θέλησε να λυπήσει τον Πατριάρχη, δέχθηκε να γίνει Έξαρχος του Παναγίου Τάφου, για να βοηθά τους προσκυνητές, και Έξαρχος της Περιφερείας του, για να μη λυπήσει τον Άγιο Καισαρείας, ο οποίος πολύ τον εκτιμούσε και τον αγαπούσε. Η αρετή, βλέπετε, δεν κρύβεται, όσο και να θέλει κανείς, όπως ο ήλιος δεν κρύβεται με το κόσκινο, διότι από τις τρυπούλες θα περάσουν ακτίνες αρκετές.

…, επόμενο ήταν και να τον ευλαβούνται σαν Άγιο, όπως και ήταν.

Και όμως όλα αυτά έφεραν τον Πατέρα σε δύσκολη θέση και τον ανάγκασαν να μπει σε άλλο μεγαλύτερο αγώνα, πώς να καλύψει την αγιότητα του και να αποφύγει τους ανθρώπινους επαίνους. Μπορεί να μη βλάπτονταν στο να υπερηφανευθεί, αλλά οι έπαινοι των ανθρώπων του έκαναν την εξόφληση των αγώνων του σε τούτη την μάταιη ζωή.

Η μόνη λύση ήταν να κάνει κάπου-κάπου και «τον διά Χριστόν σαλόν», και να παρουσιάζεται αντίθετος απ’ ό,τι ήταν, με προσποιητές ιδιοτροπίες, όπως και έκανε. Για να μη τον λένε πράο, έκανε τον θυμώδη. Για να μη τον λένε νηστευτή, έκανε τον γαστρίμαργο, όπως και πολλά άλλα παρόμοια. Όταν κανείς του έλεγε, «εσύ είσαι Άγιος», ο Πατήρ του απαντούσε· «το δικό σου το σόι, σόι δεν είναι». Όταν το άκουγε αυτό ο άλλος, να του κατηγορεί το σόι του με απότομο ύφος, θιγόταν πολύ, και άλλη φορά δεν έλεγε ότι ο Πατήρ Αρσένιος είναι Άγιος, αλλά θα ήταν Άγιος, αν είχε καλή συμπεριφορά.

Πολλές φορές όμως, που πήγαινε να κάνει τον θυμώδη, δεν τα κατάφερνε καλά, διότι κάτω από τα φρύδια του γελούσε. Αλλά εκείνος προσπαθούσε να πείσει και με τα λόγια τους άλλους, ότι είναι άνθρωπος αμαρτωλός και με πολλά πάθη. Έλεγε δε τα εξής:

—Να, τέτοιος είμαι που βλέπετε. Τί νομίζετε ότι είμαι Άγιος;

(Μοναχού Παϊσίου, Αγιορείτου, Ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης-αποσπάσματα.)

Για τους πολύ μικρούς φίλους μας

Ίσως ξέρεις από πού παίρνουμε τα αυγά, που σου δίνει η μαμά και τρως. Τα αυγά τα γεννούν οι κότες. Κότες συναντούμε συνήθως στις αυλές των σπιτιών του χωριού. Αυτές ζουν σ΄ ένα σπίτι που το λέμε κοτέτσι. Εκεί γεννούν και τ΄ αυγά τους, από τα οποία, αν δεν τα πάρουν οι άνθρωποι μπορούν να τα κλωσήσουν, δηλαδή να κάθονται πάνω τους και να τα ζεσταίνουν. Τότε, μετά από 21 μέρες θα βγουν από τα αυγά τα μικρά κοτοπουλάκια, που τα λέμε κλωσόπουλα.

Σ΄ ένα κοτέτσι, εκτός από πολλές κότες, μπορεί να υπάρχει κι ένας κόκορας. Τον κόκορα τον λέμε και πετεινό. Αυτός είναι ο μπαμπάς του κοτετσιού. Είναι πιο μεγάλος από τις κότες και πολύχρωμος.  Οι κότες και τα κοκόρια, αν και είναι πουλιά, δεν πετάνε. Στην παρακάτω εικόνα μπορείς να δεις τις κότες, μια κότα να κάθεται στη φωλιά και να κλωσά τα αυγά και στη μέση τον κόκορα. Μπορείς να τυπώσεις την εικόνα και να τη χρωματίσεις.

Για την κότα, που ο άνθρωπος την εκτρέφει από τα πανάρχαια χρόνια για το κρέας της και τα αυγά της, υπάρχουν εκφράσεις και παροιμίες.

Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες – Αλλού δίνουν υποσχέσεις, αλλά σε άλλο μέρος γίνεται το καλό, πραγματοποιούνται οι υποσχέσεις.

Κοιμάται με τις κότες – Για κάποιον που πέφτει νωρίς για να κοιμηθεί.

Είναι κοκορόμυαλος –  Για όποιον φέρεται ανόητα.

Κάθε πετεινός στην αυλή του κράζει –  Για τον εγωιστή άνθρωπο, που μιλάει όλο για τον εαυτό του.

Κάτσε κότα μου στ΄ αυγά σου, για να βγούνε τα πουλιά σου – Αν θέλεις να πετύχεις τον σκοπό σου, πρέπει να επιμένεις στην προσπάθεια.

Μαλώνουν σαν τα κοκόρια –  Για τους ανθρώπους που μαλώνουν συνέχεια.

Παρακάτω, μπορείς να παίξεις ένα παιχνίδι μνήμης. Πρέπει να βρεις, όσο πιο γρήγορα μπορείς και με τις λιγότερες προσπάθειες τα οχτώ ζευγάρια από ίδιες εικόνες από κότες και κοκόρια, που κρύβονται πίσω από τις κάρτες. Κάνε κλικ πάνω τους. Αν βρεις το ζευγάρι, οι δύο κάρτες θα μείνουν ανοιχτές.

Στη σημερινή παραβολή που ακούστηκε στους Ιερούς μας Ναούς, γνωστή και ως παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, αποκαλύπτεται για πολλοστή φορά η αγάπη του Τριαδικού Θεού [1] προς τον ταλαιπωρημένο άνθρωπο, το τελειότερό του δημιούργημα [2].

Πλησίασε τον Ιησού ένας Εβραίος νομικός, όχι με καλή προαίρεση, και τον ρώτησε τι έπρεπε να κάνει για να σωθεί «Και ιδού νομικός τις ανέστη εκπειράζων αυτόν και λέγων· διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω; »[3]. Ο Κύριος γνωρίζοντας την υποκρισία του, του απάντησε με ερώτηση «εν τω νόμω τί γέγραπται; πως αναγινώσκεις;», τι γράφει ο Νόμος [4], πώς τον αντιλαμβάνεσαι εσύ που τον μελετάς; Ο νομικός του απάντησε αναφέροντας την πρώτη εντολή Ο Ιησούς αναφέρθηκε και εξήγησε στο νομικό ποιος πραγματικά είναι ο πλησίον [5]. Κατέβαινε κάποιος από την Ιερουσαλήμ [6] στην Ιεριχώ [7] και έπεσε στα χέρια των ληστών. Τον χτύπησαν, του πήραν τα χρήματα, τον γύμνωσαν, τον πλήγωσαν και τον άφησαν μισοπεθαμένο [8]. Όταν έφθασε στο μέρος εκείνο ένας Λευίτης [9], πλησίασε τον πληγωμένο, τον είδε και τον προσπέρασε ασυγκίνητος. Όμως, ένας Σαμαρείτης που περνούσε από εκείνο τον δρόμο, τον πλησίασε και τον σπλαχνίσθηκε [10]. Ανακάτεψε κρασί και λάδι και έβαλε στις πληγές, τις έδεσε και αφού τον έβαλε πάνω στο ζώο του τον πήγε στο πανδοχείο. Έδωσε στον πανδοχέα δύο δηνάρια και τον παρότρυνε να περιποιηθεί τον άνθρωπο και αν ξοδέψει περισσότερα χρήματα, στην επιστροφή θα του τα έδινε [11].

Στη συνέχεια της περικοπής, ρώτησε ο Κύριος το νομοδιδάσκαλο, ποιος από τους τρεις αυτούς επιτέλεσε το καθήκον του προς τον πλησίον; Κι εκείνος απάντησε: Αυτός που τον συμπόνεσε και τον ελέησε. Ο Κύριος τότε του είπε: Πήγαινε και κάνε κι εσύ το ίδιο.

Το «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν» ήταν μία εντολή του Μωσαϊκού Νόμου για τους Ιουδαίους. Το κρίσιμο όμως σημείο, στο οποίο υπήρχαν πολλές συζητήσεις, ήταν ποιος πρέπει να θεωρείται πλησίον. Σύμφωνα με τον Ιουδαϊκό Νόμο η έννοια του πλησίον ήταν συχνά συγκεχυμένη και περιορισμένη. Μερικοί νομοδιδάσκαλοι υποστήριζαν ότι είναι παράνομο να βοηθήσεις μία εθνική γυναίκα στην οδύνη του τοκετού, διότι επρόκειτο να γεννηθεί ένας άλλος εθνικός. Το να αγαπήσεις τον πλησίον σου «ως σεαυτόν» σημαίνει να τον αγαπήσεις όπως την ίδια σου την ζωή. Σημαίνει, όπως έγραφε ο Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ [12], να ζήσεις πραγματικά όλη την ανθρωπότητα σαν να ήταν μόνο μία ζωή, μία μόνο φύση με πολλαπλά πρόσωπα. Συνεπώς, πρέπει να ζήσουμε και με την αγάπη στον διπλανό μας. Έτσι θα πετύχουμε τον τελικό μας προορισμό.

Για τους Φαρισαίους, ο απλός αγράμματος λαός δεν εθεωρείτο «πλησίον». Οι Εσσαίοι [13] πάλι έβλεπαν ως πλησίον μόνον όσους ανήκαν στην κοινότητά τους και κήρυτταν το μίσος κατά παντός «υἱοῦ τοῦ σκότους».

Ο Ιερός Χρυσόστομος σε ομιλία του στη σημερινή Κυριακή αναφέρει ότι άνθρωπος είναι ο Αδάμ, Ιερουσαλήμ η πολιτεία των ουρανών και η σύνεση, και η Ιεριχώ ο κόσμος. Ιερέα ονομάζει το μακάριο Μωυσή και Ααρών, Λευίτης είναι η τάξη των προφητών πληγές είναι οι αμαρτίες του. Το πρόσωπο και τη μορφή του Σαμαρείτη λαμβάνει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Και τον αναφέρει Σαμαρείτη όχι για τη φύση της θεότητάς Του αλλά για τον σπλαχνικό του τρόπο. Η ανάμειξη του οίνου και του ελαίου σημαίνει ότι αφού συνδύασε τη θεία με την ανθρώπινη φύση, και αφού ταίριαξε την ευσπλαχνία με τη σωτηρία, έσωσε τον άνθρωπο. Η ανάμειξη του κρασιού και του λαδιού δηλώνει, επίσης, την ένωση του Αγίου Πνεύματος με το αίμα Του, δίδοντας στον άνθρωπο ζωή. Το δέσιμο των πληγών δηλώνει το δέσιμο του διαβόλου και την ελευθερία του ανθρώπου από την εξουσία του πονηρού. Τα δύο δηνάρια συμβολίζουν την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, ενώ η προτροπή του Σαμαρείτη προς τον πανδοχέα για περιποίηση του θύματος δηλώνει την φροντίδα του λαού που προέρχεται από τα έθνη και η εμπιστοσύνη του σε εκείνο μέσα στην Εκκλησία. Πανδοχέα ονομάζει τον μακάριο Παύλο, το στύλο των Χριστιανών, δίνοντάς του δύο δηνάρια και μέσω του Παύλου στους αρχιερείς, δασκάλους και λειτουργούς για κάθε μια Εκκλησία [14].

Πανδοχείο για όλους τους ανθρώπους είναι η Εκκλησία. Είναι ιατρείο ψυχών και σωμάτων, τόπος αναρρώσεως. Υπηρέτες και ιατροί του πανδοχείου είναι οι λειτουργοί των θείων Μυστηρίων [15]. Όλους τους αποδέχεται η Εκκλησία, νέους, ηλικιωμένους, άσπρους, έγχρωμους, άχρωμους, με τις όποιες ιδιαιτερότητές τους. Δεν απομακρύνει ούτε τον πόρνο και ακάθαρτο, ούτε τον αμαρτωλό γιατί δεν είναι κανείς αναμάρτητος, αλλά όλοι είμαστε αμαρτωλοί. Γι΄ αυτό και οι Πατέρες λένε ότι ο Παράδεισος είναι γεμάτος από μετανοημένους αμαρτωλούς. Η Εκκλησία τους αγκαλιάζει όλους, γιατί όλοι χωράνε, τους ανακουφίζει με τη στοργή, τους ενισχύει με τα Άχραντα Μυστήρια και τους θεραπεύει με τη Θεία Χάρη, την πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα [16].
Την προσταγή που έδωσε στο νομοδιδάσκαλο, ο Κύριος, δίδει και στον κάθε ένα από εμάς. Μας ζητά να διαθέτουμε αγάπη και να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου. Όχι να ομιλούμε και να συμβουλεύουμε θεωρητικά απλώς, γιατί όλοι στην ρητορεία είμαστε πρώτοι. Να μπαίνουμε στη θέση του άλλου, να κάνουμε τις πληγές του πληγές μας, χωρίς να υπολογίζουμε κόπους, θυσίες και ανταποδόσεις. Αυτό μας δίδαξε ο Ιησούς με το παράδειγμά Του τόσο από τη σημερινή παραβολή όσο και από την ευρύτερη του διδασκαλία εντός της Αγίας Γραφής από τη ζωή και τη δράση Του.

Δυστυχώς, παρόλο που μιλούμε για αγάπη, οτιδήποτε άλλο έχουμε παρά αγάπη. Πραγματική αγάπη δεν έχουμε. Και αν υπάρχει, είναι σε ελάχιστους ανθρώπους. Στους υπόλοιπους είναι η υποκριτική, η φαρισαϊκή αγάπη, η αγάπη για το «θεαθήναι τοις ανθρώποις». Αυτό μπορούμε να το δούμε με τις σχέσεις μας ανάλογα με τον υπόλοιπο κόσμο. Βλέπεις γείτονες να μην μιλούν μεταξύ τους, το χειρότερο όμως παιδιά προς τους γονείς να μην χαιρετιόνται. Και οι λόγοι πραγματικά ανούσιοι. Μα και ουσιαστικοί να είναι, με την εικόνα του Θεού δεν θα μιλάς. Πώς θα δεις πρόσωπο Θεού; Κατά τα άλλα περιμένουμε και σωτηρία και Παράδεισο.

Αγαπητοί μου αδελφοί,

Ας προσφέρνουμε την αγάπη μας αφειδώλευτα, με απλό και ταπεινό τρόπο. Να ακούμε με πόνο του συνανθρώπου μας και αν μπορούμε να γίνουμε χρηστοί, δηλαδή χρήσιμοι γι΄ αυτό να το πράξουμε. Την αγάπη μας μπορούμε μας μπορούμε να την προσφέρουμε είτε με τα έργα μας είτε ακόμη με τα λόγια μας. Να κάνουμε εφαρμογή το λόγο του Αποστόλου Παύλου. Να χαιρόμαστε με τη χαρά του συνανθρώπου μας και να λυπόμαστε με τη λύπη του [17].

Παραπομπές:

1. Τριάδα ονομάζεται το σύνολο των προσώπων (υποστάσεων) Του Θεού, στο Χριστιανισμό. Δηλαδή Ο Θεός είναι Ένας Τριαδικός, επειδή έχει μία ουσία (φύση), και τρία πρόσωπα (υποστάσεις). Τα τρία πρόσωπα ή υποστάσεις είναι Ο Πατήρ, Ο Υιός και Το Άγιο Πνεύμα, τα οποία είναι αδιαίρετα και ομοούσια κατά τη θεότητα, έχουν την ίδια δύναμη και κοινή Θεία ουσία. Αποτελεί ένα από τα κυριότερα δόγματα που αποδέχεται η πλειοψηφία των εκκλησιών του χριστιανικού κόσμου, το οποίο είναι γνωστό και ως Τριαδικό Δόγμα.
2. Ο άνθρωπος είναι το τελειότερο δημιούργημα του Θεού, που έγινε την έκτη ημέρα της δημιουργίας, κατά την διήγηση του θεόπτου Μωυσέως. Είναι η περίληψη όλης της δημιουργίας, γιατί αποτελείται από ψυχή και σώμα και έχει και το νοερό, που συγγενεύει με τους αγγέλους, και το αισθητό που συνδέεται με την κτίση. Συγχρόνως, ο πρώτος άνθρωπος είχε και στα δύο στοιχεία την Χάρη και ενέργεια του Θεού, δηλαδή το πνεύμα. Αυτή η δισύνθετη ύπαρξη του ανθρώπου, πέραν του ότι είναι αποκαλυπτική αλήθεια που δόθηκε από τον Θεό, δια του Μωυσέως και δια του Χριστού, συγχρόνως είναι και προσωπική εμπειρία του θεουμένου ανθρώπου. «Και είπεν ο Θεός ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν, και αρχέτωσαν των ιχθύων της θαλάσσης και των πετεινών του ουρανού και των κτηνών και πάσης της γης και πάντων των ερπετών των ερπόντων επί της γης. Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον, κατ’ εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν, άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς, και ευλόγησεν αυτούς ο Θεός… » (βλ. Γενέσεως 1, 26-28).
3. Λουκά 10, 25.
4. O Μωσαϊκός νόμος, που ονομάζεται επίσης νόμος του Μωυσή, αναφέρεται κυρίως στην Τορά, δηλαδή στα πέντε πρώτα βιβλία της εβραϊκής Βίβλου, τα οποία παραδοσιακά πιστεύεται ότι έχουν γραφτεί από τον ίδιο τον Μωυσή και έχουν παραδοθεί από το Θεό στον εβραϊκό λαό. Ο Νόμος αυτός (ο «μωσαϊκός νόμος» – από το όνομα του Μωυσή, που λέγεται και «Μωσής») περιέχει τις περίφημες 10 εντολές, αλλά και πολλές άλλες διατάξεις, μια πλήρη νομοθεσία, που καλύπτει τα πιο πολλά ζητήματα που χρειάζεται να καλύψει η νομοθεσία ενός κράτους.
5. Για τους Ισραηλίτες τότε στους πλησίον ανήκαν: γονείς, αδέρφια, συγγενείς, γείτονες, συμπατριώτες, φίλοι, γνωστοί, μέλη της φυλής, ομοεθνείς, ομόπιστοι. Στους μη πλησίον: αλλοδαποί, εχθροί (ιδιαίτερα οι Ρωμαίοι), αλλόπιστοι (ιδιαίτερα οι ειδωλολάτρες), σχισματικοί (ιδιαίτερα οι Σαμαρείτες), αρνητές της πίστης (αποστάτες). Οι Φαρισαίοι πρόσθεταν σε αυτούς: τους τελώνες, τους αμαρτωλούς και τον αγράμματο «όχλο», που δεν γνώριζε τις Άγιες Γραφές.
6. Η Ιερουσαλήμ ή Ιεροσόλυμα είναι πόλη στη Μέση Ανατολή που βρίσκεται σε ένα οροπέδιο στα όρη της Ιουδαίας, ανάμεσα στη Μεσόγειο και τη Νεκρά Θάλασσα. Το καθεστώς της πόλης είναι αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα σε Ισραήλ και Παλαιστίνη. Το Ισραήλ την έχει ανακηρύξει πρωτεύουσά του από το 1949, και παράλληλα αποτελεί την μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ. (Βλ. Klein, Menachem. Jerusalem: The Future of a Contested City, New York University Press, March 1, 2001, p. 18). Είναι πόλη, η οποία αποτελεί ιουδαϊκό, χριστιανικό και ισλαμικό κέντρο θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας. Πιθανώς πρόκειται για την αρχαία πόλη Σαλήμ, της οποίας βασιλιάς υπήρξε ο Μελχισεδέκ.
7. H Ιεριχώ είναι αραβική πόλη κοντά στον Ιορδάνη στη Δυτική Όχθητων Παλαιστινιακών περιοχών. Ευρισκόμενη αρκετά κάτω από το επίπεδο της θάλασσας (περίπου 260 μέτρα) 16 χλμ βορείως της Νεκράς Θάλασσας, η Ιεριχώ είναι το χαμηλότερο σημείο του πλανήτη με μόνιμους κάτοικους. Στην Παλαιά Διαθήκη περιγράφεται ως «Πόλη των Φοινικόδεντρων», ενώ άφθονες πηγές και μέσα και γύρω από την Ιεριχώ την κατέστησαν προσφιλή τόπο για εγκατάσταση ανθρώπων για χιλιάδες χρόνια. Στην ιουδαιοχριστιανική παράδοση είναι γνωστή ως ο τόπος επιστροφής των Ισραηλιτών μετά την φυγή από την Αίγυπτο, οδηγούμενοι από τον Ιησού του Ναυή, διάδοχο του Μωυσή.
8. Λουκά 10, 30: «υπολαβών δε ο Ιησούς είπεν· άνθρωπός τις κατέβαινεν από Ιερουσαλήμ εις Ιεριχώ, και λησταίς περιέπεσεν· οι και εκδύσαντες αυτόν και πληγάς επιθέντες απήλθον αφέντες ημιθανή τυγχάνοντα».
9. Οι Λευίτες προέρχονταν από τη φυλή Λευί. Βοηθούσαν τους ιερείς ως μουσικοί και φρουροί του Ναού, οι οποίοι καθάριζαν και διατηρούσαν την ευπρέπεια του. Αυτός που κακοποιήθηκε από τους ληστές ήταν συμπατριώτης τους.
10. Λουκά 10, 33: «Σαμαρείτης δε τις οδεύων ήλθε κατ᾿ αυτόν, και ιδών αυτόν εσπλαγχνίσθη».
11. Λουκά 10, 34-35: «και προσελθών κατέδησε τα τραύματα αυτού επιχέων έλαιον και οίνον, επιβιβάσας δε αυτόν επί το ίδιον κτήνος ήγαγεν αυτόν εις πανδοχείον και επεμελήθη αυτού· και επί την αύριον εξελθών, εκβαλών δύο δηνάρια έδωκε τω πανδοχεί και είπεν αυτώ· επιμελήθητι αυτού, και ο,τι αν προσδαπανήσης, εγώ εν τω επανέρχεσθαί με αποδώσω σοι».
12. Ο Γέροντας Σωφρόνιος (22 Σεπτεμβρίου 1896 – 11 Ιουλίου 1993) ήταν Ρώσος Ορθόδοξος Ιερομόναχος που ξεκίνησε τη μοναχική του ζωή στο Άγιο Όρος, στη Ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονος και θεωρείται από την ορθόδοξη παράδοση ως ένας από τους χαρισματικότερους μοναχούς του 20ου αιώνα.
13. Οι Εσσαίοι αποτελούσαν μία από τις τρεις κύριες θρησκευτικές ομάδες, ή φιλοσοφικές αιρέσεις των Ιουδαίων, εκτός των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων. Η ετυμολογία του ονόματος αυτών παραμένει σκοτεινή, καμία απ΄ όσες έχουν προταθεί δεν έχει γίνει αποδεκτή με βεβαιότητα, αποτελώντας απλές υποθέσεις. Τα πρώτα πολύτιμα χειρόγραφα των Εσσαίων βρέθηκαν μόλις το 1947, πρόκειται για τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας. Οι Εσσαίοι υπολογίζεται πως εμφανίσθηκαν προς το τέλος της ελληνιστικής περιόδου στη Παλαιστίνη και μάλιστα από τα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα ενώ φέρονται να διαλύθηκαν από τα ρωμαϊκά στρατεύματα γύρω στο 70 μ.Χ. με την άλωση της Ιερουσαλήμ από τον Τίτο, κατά την τότε Ιουδαϊκή εξέγερση.
14. Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Ομιλία ες την παραβολήν του εμπεσόντος εις τους ληστάς.
15. Μητροπολίτου Φθιώτιδος Νικολάου, Εις επίγνωσιν Θεού, Αποστολική Διακονία, έκδοσις Β, 199, σελ. 274.
16. Από την επίκληση του Αγίου Πνεύματος από τον Επίσκοπο, στις χειροτονίες των κληρικών.
17. Ρωμαίους 12,15.

Ας αρχίσουμε από την γνωστή σε όλους παραβολή του καλού Σαμαρείτου (Λουκ. 10, 33-37). Σε κάποιο σημείο του δρόμου από Ιερουσαλήμ εις Ιεριχώ, κάποιος άνθρωπος έγινε στόχος σκληρόκαρδων ληστών, οι οποίοι αφού τον λήστευσαν, τον άφησαν ημιθανή τυγχάνοντα, μισοπεθαμένο! Καταπληγωμένο και εμφανώς θανάσιμα κακοποιημένο.

Ο πρώτος περαστικός που έτυχε να ιδεί το τραγικό για τον συνάνθρωπό του αυτό γεγονός, ήταν ένας ιερέας. Τον είδε, ποιος ξέρει τι σκέφθηκε και συναισθάνθηκε. Πάντως τον είδε και αντιπαρήλθεν! Έφυγε. Τακτοποιημένος ίσως με τον εαυτό του, αφού η συνείδησή του δεν λειτούργησε ιερατικά, για να αντιμετωπίσει φιλάνθρωπα τον τραγικό αυτόν άνθρωπο!

Το ίδιο έκανε κι ένας ακόμα άνθρωπος, λευίτης, υπηρέτης και λειτουργός του ναού του Θεού. Ελθών και ιδών αντιπαρήλθεν. Δηλαδή ο δεύτερος αυτός περαστικός άνθρωπος, μπροστά από τον μισοπεθαμένο συνάνθρωπό του, δεν πέρασε βιαστικός όπως ο ιερέας, αλλά πλησίασε, είδε την τραγική του κατάσταση και συνέχισε ήσυχος και αδιάφορος τον δρόμο του προς τον προορισμό του.

Αλλά αμέσως έφθασε κοντά στο τραγικό θύμα των ληστών ένας Σαμαρείτης. Ένας ξένος, από άλλη περιοχή, στην οποία οι Ιουδαίοι δεν ήταν συμπαθείς και αποδεκτοί, αφού τους χώριζαν θρησκευτικές διαφορές με τους Σαμαρείτες. Κι όμως αυτός ο ξένος και αλλόθρησκος, ιδών αυτόν εσπλαγχνίσθη! Τον λυπήθηκε, τον περιέθαλψε πρόχειρα και τον μετέφερε στο πιο κοντινό πανδοχείο. Φρόντισε να μη του λείψει τίποτε και πλήρωσε χρήματα για τη φιλοξενία του στο πανδοχείο.

Εάν ο Σαμαρείτης, ο ευεργέτης του Ιουδαίου ο οποίος κακοποιήθηκε θανάσιμα από ληστές συμπατριώτες του, έδειχνε την ίδια συμπεριφορά ασπλαγχνίας και ψυχρότητος που έδειξαν οι συμπατριώτες του θύματος ιερείς, θα ήταν πλήρως δικαιολογημένος. Γιατί άραγε;

Όταν ο Ιησούς σε κάποια οδοιπορία του προχώρησε, πέρα από τα όρια της Ιουδαίας και μπήκε στην περιοχή της Σαμάρειας, κεκοπιακώς εκ της οδοιπορίας αυτής, κάθισε να ξεκουραστεί κοντά στο φρέαρ του Ιακώβ και να πιεί νερό από την πηγή αυτή. Αλλά εκείνη την στιγμή είχε πλησιάσει την πηγή και μία γυναίκα Σαμαρείτιδα, για να αντλήσει νερό από το πηγάδι της πηγής αυτής. Έτσι ο Ιησούς, διψασμένος, ζητάει από τη γυναίκα αυτή να του δώσει νερό να πιεί.

Αντί όμως ύδατος πηγαίου και δροσερού, η Σαμαρείτιδα εκείνη συμπεριφέρθηκε επιθετικά στον Ιουδαίο οδοιπόρο! Με περιφρονητικό ύφος του είπε:

– Πως εσύ Ιουδαίος ζητάς από μία γυναίκα Σαμαρείτιδα νερό; Δεν ξέρεις ότι οι Ιουδαίοι και οι Σαμαρείτες δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους;

Πράγματι μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών δεν υπήρχε καμία σχέση. Αντίθετα, ο ένας λαός περιφρονούσε και εχθρεύετο τον άλλο.

Η Σαμάρεια, η οποία παλαιότερα αποτελούσε το βόρειο Ισραηλιτικό κράτος, ήδη πολύ προ της εποχής του Χριστού είχε προσχωρήσει στην ειδωλολατρεία και είχε “εθνικώς” αλλοιωθεί από μεγάλες επιμιξίες με ξένους λαούς. Στην εποχή δε του Ιησού το όνομα Σαμαρείτης ισοδυναμούσε με ύβρη.

Ο Σαμαρείτης επομένως ο οποίος περνούσε μέσα από την Ιουδαία, ήταν δικαιολογημένα φορτισμένος με εμπάθεια και εχθρικά αισθήματα εναντίον των κατοίκων της. Αλλά ο Σαμαρείτης της παραβολής του Ιησού δεν είχε ούτε την ψυχολογία ούτε τα εχθρικά αισθήματα των συμπατριωτών του εναντίον των Ιουδαίων. Διαφορετικά θα αισθανόταν χαρά μπροστά στο τραγικό θέαμα του εμπεσόντος στους ληστές Ιουδαίου.

Ο Σαμαρείτης της παραβολής του Κυρίου εντυπωσιάζει για την καθαρότητα του νού του και της καρδιάς του από παθογόνες – εχθρικές αντιστάσεις στο έλεος και την έκφραση της αγάπης. Ο,τι δεν έκαναν οι ιερείς της πατρίδος του τραγικού θύματος των ληστών το έκανε ένας εξ ορισμού εχθρός των Ιουδαίων.

Ήταν εξ ορισμού εχθρός όχι όμως από την φύση του και την καρδιά του. Αντίθετα, θα έλεγε κανείς ότι ως ιερέας της αγάπης, τελετούργησε το μυστήριο του ελέους και της ευσπλαγχνίας στη θέση των εξ ορισμού ιερέων του Θεού!

Ο νούς του καλού Σαμαρείτη, στην πράξη της αγάπης του, εκπέμπει πράγματι ανταύγειες φωτιστικές μιάς εντελώς ευαγγελικής νήψεως. Επειδή χρειάζεται, αλήθεια, πολλή νήψη, φωτιστική διάκριση, για να υπερβεί κάποιος και να δαμάσει τραυματικά αισθήματα εχθρικών συμπεριφορών από φίλους και εχθρούς και να τα μεταποιήσει σε φίλτρο αγάπης και θυσίας για τους πρωταγωνιστές των τραυμάτων αυτών.

Ο Κύριος με την παραβολή του Καλού Σαμαρείτη εικονογράφησε και προσδιόρισε την οδό της νήψεως ως μέσο έκφρασης της αγάπης προς τους εχθρούς μας. Ο κορυφαίος λόγος του «αγαπάτε τους εχθρούς υμών», στην πραγμάτωσή του προϋποθέτει νήψη πολλή. Νήψη φωτιστική και αναιρετική της κακίας.

Πηγή: www.agiazoni.gr

1. Και άλλοτε, αδελφοί χριστιανοί, σας μίλησα πάνω στην σημερινή ευαγγελική περικοπή και σας είπα την μεγάλη αλήθεια ότι η Εκκλησία μας, αυτή είναι το πανδοχείο, στο οποίο ο καλός Σαμαρείτης, δηλαδή, ο Χριστός μας, παρέδωκε τον πληγιασμένο από την αμαρτία άνθρωπο για να τον θεραπεύσει. Ναί, η Εκκλησία είναι θεραπευτήριο και εμείς οι ιερείς έχουμε σ᾽ αυτό την θέση του θεράποντος ιατρού. Αλλά πρέπει να κάνει υπακοή ο άρρωστος στον ιατρό και να παίρνει τα φάρμακά του, για να γίνει καλά. Αλλιώς θα παραμένει στην αρρώστια του. Έτσι και ο χριστιανός πρέπει να κάνει υπακοή στις νουθεσίες του πνευματικού, για να απολαύσει την πευματική του υγεία και να γεύεται τον Θεό.

2. Η ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε, αδελφοί, είναι παραβολή. Και αφού είναι παραβολή, μπορούμε λοιπόν, ερμηνεύοντες παραβολικά, να πούμε ότι ο άνθρωπος αυτός, ο οποίος κατέβαινε από την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ, και έπεσε στα χέρια των ληστών, είναι γενικά όλη η ανθρωπότητα. Πάνω σ᾽ αυτήν έπεσαν θλίψεις και πολλές ωδίνες και την άφησαν «ημιθανή», όπως μας είπε το σημερινό Ευαγγέλιο για τον πεσόντα στους ληστές. Το κακό όμως είναι ότι πολλοί άνθρωποι είναι άσπλαγχνοι και ανάλγητοι για τον πόνο και το κακό των άλλων και παρέρχονται αδιάφοροι τον πόνο τους.

3. Αλλά αυτό που προξενεί χειρότερη ακόμη εντύπωση είναι ότι, κατά την σημερινή ευαγγελική περικοπή, ως άσπλαγχνοι και ανάλγητοι στον πληγιασμένο άνθρωπο φάνηκαν δύο ιερατικά πρόσωπα, ένας ιερεύς και ένας λευίτης. Προξενεί πραγματικά πολύ κακή εντύπωση αυτό, γιατί από τους ιερείς περιμένει κανείς μεγάλη συμπάθεια προς τον πονεμένο και όχι προσπέρασμα και αδιαφορία στον πόνο του. Πως καντήντησαν έτσι οι ιερείς των Ιουδαίων, ώστε να είναι τόσο άσπλαγχνοι; Μην απορείτε, χριστιανοί μου γι᾽ αυτό. Γιατί η ευσπλαγχνία είναι θεία αρετή και υπάρχει εκεί που το έδαφος της ψυχής είναι καλό. Αλλά οι ιερείς του Ιουδαισμού είχαν μεγάλο εγωισμό και έπαρση, γιατί θεωρούνταν ως άρχοντες και είχαν μεγάλη θέση στην κοινωνία. Κατείχαν τα σκήπτρα της εβραικής αριστοκρατίας. Και η υπερήφανη ψυχή δεν μπορεί να έχει συμπάθεια και ευσπλαγχνία προς τον ανήμπορο. Έπειτα οι Ιουδαίοι ιερείς ήταν και πολύ πλούσιοι. Αφού να φανταστείτε ότι, κατά την εντολή του Νόμου, όλοι οι Ιουδαίοι έπρεπε να καταθέτουν υπέρ των ιερέων το ένα δέκατο από την περιουσία τους. Έτσι οι Ιουδαίοι ιερείς ήταν πάμπλουτοι. Και ο πλούσιος, αγαπητοί μου, γίνεται συνήθως ανάλγητος. Γι᾽ αυτό, όπως μας είπε το ιερό Ευγγέλιο, ο ιερεύς και ο λευίτης προσπέρασαν αδιάφορα τον πληγιασμένο άνθρωπο, που είδαν στον δρόμο τους, και δεν τον βοήθησαν. Θα πω και το άλλο: Ότι ο τόπος που ήταν ο ετοιμοθάνατος άνθρωπος ήταν έρημος. Δεν υπήρχαν λοιπόν φωτογράφοι να φωτογραφήσουν την αγαθοεργία του ιερέα και του λευίτη, αν την έκαναν. Οι ιερείς των Ιουδαίων τα πάντα έκαναν προς το θεαθήναι. Αν όμως ο πληγωμένος και ανήμπορος ήταν στις πλατείες της Ιερουσαλήμ, εκεί βεβαίως θα τον βοηθούσαν οι ιερείς και οι λευίτες και δεν θα τον προσπερνούσαν, γιατί εκεί θα κέρδιζαν έπαινο λαμπρό αυτοί οι δοξομανείς.

4. Αλλά θα πω και μία άλλη ερμηνεία, γιατί ο Ιουδαίος ιερέας και λευίτης προσπέρασαν γρήγορα τον πληγωμένο που συνάντησαν. Οι ιουδαίοι ιερείς ήταν πολύ σχολαστικοί στο θρησκευτικό τους τυπικό. Ήθελαν να τηρούν επακριβώς και το γράμμα του Νόμου χωρίς καμμιά παρέκλιση. Ο Ιουδαίος λοιπόν ιερεύς και ο Λευίτης προσπέρασαν τον καταπληγωμένο από τους ληστές άνθρωπο, γιατί, πιθανόν έπρεπε να μην αργήσουν να κάνουν τον «Όρθρο» τους και τον «Εσπερινό» τους την καθορισμένη ώρα, γιατί η παρέκλιση από το τυπικό της λατρείας είναι μεγάλη αμαρτία. Έτσι, άφησαν τον πληγωμένο στα αίματά του και στον πόνο του. Και όμως! Θα έπρεπε να παραθεωρήσουν την ώρα του λειτουργικού τους τυπικού, ακόμη δε να αφήσουν και ατέλεστη την λατρεία τους, για να σώσουν μια ανθρώπινη ζωή. Η αγάπη στον πονεμένο, αυτή είναι η πιο μεγάλη αρετή.

5. Αλλά, δόξα τω Θεώ, υπάρχουν και οι άνθρωποι του Θεού, με πονετική και ευσπλαγχνική καρδιά και οι οποίοι συγκινούνται στον πόνο των συνανθρώπων τους και θυσιάζονται για τον σωσμό τους. Οι άνθρωποι αυτοί μοιάζουν με τον καλό Σαμαρείτη της σημερινής ευαγγελικής περικοπής. Ο καλός Σαμαρείτης,ο σωστός χριστιανός, έχει αγάπη σε κάθε άνθρωπο και όχι μόνο στον συγγενή του ή μόνο τον ομόθρησκό του και τον πατριώτη του. Ο σωστός χριστιανός έχει αγάπη και στον εχθρό του ακόμη. Γιατί, ακούστε: Ο πληγωμένος από τους ληστές της ευαγγελικής περικοπής μας ήταν ιουδαίος και οι Ιουδαίοι θεωρούσαν ως εχθρούς τους Σαμαρείτες. Ο καλός όμως Σαμαρείτης δεν σκέφθηκε την εθνική εχθρότητα προς τον πληγωμένο, αλλά είδε τον πόνο του, είδε την ανάγκη του και έσκυψε να τον θεραπεύσει. Έτσι, αγαπητοί μου, είναι τα παιδιά του Θεού τα ευλογημένα, που μοιάζουν με τον Θεό πατέρα, που ανατέλει τον ήλιο Του και σε καλούς και κακούς και σε βρέχει και σε δικαίους και αδίκους. Έτσι φέρθηκε και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός που θυσιάστηκε για όλο τον κόσμο και καλεί όλους, αδιακρίτους όλους, σε σωτηρία.

Ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης (αριστερά) και ο άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης.

Ο ευλογημένος άνθρωπος του Θεού, Χατζεφεντής [ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης (1840-1924)], εκτός από τα άλλα του χαρίσματα είχε και το προορατικό χάρισμα. Είχε πληροφορηθή από τον Θεό, από χρόνια μπροστά, πως θα έφευγαν [από την Καππαδοκία] για την Ελλάδα, και έλεγε στους Φαρασιώτες να μην ξανοίγωνται, αλλά να κάνουν οικονομίες για τον δρόμο . Έναν χρόνο πριν από την Ανταλλαγή πήγε μια γυναίκα και του είπε:
‐ Νάχω την ευχή σου, Χατζεφεντή, άκουσα ότι φέτος θα μας σηκώσουν.
Ο Πατήρ Αρσένιος της είπε:
‐ Ησύχασε και κάνε ακόμη τις δουλειές σου, διότι θέλουμε άλλον έναν χρόνο.

Όταν πέρασε κι εκείνος ο χρόνος, έφθασε και το θλιβερό μήνυμα, να ετοιμασθούν γρήγορα για δρόμο. Ήταν φυσικά πολύ πικρό το ξεσπίτωμα, αλλά ο καλός Πατέρας και αυτό το είχε γλυκάνει με το ότι θα επέστρεφαν πάλι στην μητέρα Ελλάδα.
Όλοι οι Φαρασιώτες άρχισαν αμέσως τις ετοιμασίες τους, όπως και ο Πατήρ έκανε τις δικές του.
Βάπτισε πρώτα όλα τα αβάπτιστα παιδιά, καθώς και ένα παιδί του Προέδρου, οπότε συνέβη και το εξής: Οι γονείς του παιδιού ήθελαν να δώσουν το όνομα του παππού, Χρήστο.

Ο Πατήρ Αρσένιος όμως δεν δέχθηκε, διότι ήθελε και αυτός να δώση το δικό του όνομα και είπε στους γονείς:
‐ Εσείς καλά θέλετε να αφήσετε άνθρωπο στο πόδι του παππού, εγώ δεν θέλω να αφήσω καλόγηρο στο πόδι μου;
Γυρίζει στην Νουνά και λέγει:
‐ Αρσένιο να πης.

Το παιδί αυτό πράγματι από μικρός ήθελε να γίνη καλόγηρος, όπως και έγινε· ή η ευχή του ενήργησε ή το είδε με το προορατικό του χάρισμα· και τα δύο αυτά φανερώνουν Άγιο άνθρωπο.

Από το βιβλίο του Αγίου Παϊσίου, ο “Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης”, έκδοση Ιερού Ησυχαστηρίου “Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος”, Σουρωτή Θεσσαλονίκη.

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Εορτάζει στις 11 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Αίγυπτος όντως, ει τέκοι, τίκτει μέγα.

Τμηθείς αληθές τούτο Μηνάς δεικνύει.

Μηνάς ενδεκάτη έτλη ξίφος γηθόσυνος κηρ.

Βιογραφία

Ο Άγιος Μηνάς γεννήθηκε στην Αίγυπτο στα μέσα περίπου του 3ου αιώνα μ.Χ. από γονείς ειδωλολάτρες. Ωστόσο, το ειδωλολατρικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωνε, δεν κατάφερε να σκληρύνει την καρδιά του η οποία, όταν ήλθε η στιγμή, σκίρτησε ακούγοντας την φωνή του «ετάζοντος καρδίας και νεφρούς» (Ψαλμοί 7,10) Θεού και έτσι ο, έφηβος ακόμη, Μηνάς έγινε χριστιανός.

Μεγαλώνοντας, επέλεξε να σταδιοδρομήσει στον Ρωμαϊκό στρατό, στο ιππικό τάγμα των Ρουταλικών, υπό την διοίκηση του Αργυρίσκου. Η έδρα της μονάδας του ήταν στο Κοτυάειον (σημερινή Κιουτάχεια) της Μικράς Ασίας. Εκεί ο Μηνάς διακρίθηκε και για την φρόνησή του αλλά και για το ανδρείο του φρόνημα και γι’ αυτό έχαιρε εκτιμήσεως στο κύκλο των στρατιωτικών.

Δυστυχώς όμως, τρεις αιώνες μετά την έλευση του Χριστού και ο παλαιός κόσμος ακόμη δεν ήθελε να δεχθεί το λυτρωτικό μήνυμα της Αναστάσεως, παραμένοντας αυτάρεσκα, εγωιστικά και αυτοκαταστροφικά προσκολλημένος στη φθορά και το σκοτάδι. Οι αυτοκράτορες της Ρώμης άρχισαν και πάλι «προς κέντρα λακτίζειν» (Πράξεις 26,14). Ο Διοκλητιανός και ο Μαξιμιανός διέταξαν διωγμό εναντίον των λογικών προβάτων του Χριστού, διωγμό ο οποίος κράτησε από το 303 έως το 311 μ.Χ. Έτσι, οι Ρωμαίοι στρατιώτες διατάχθηκαν να συλλαμβάνουν και να τυραννούν τους χριστιανούς προσπαθώντας να τους κάνουν να αλλαξοπιστήσουν. Αυτή ήταν και η πρώτη κρίσιμη στιγμή κατά την οποία ο Μηνάς κλήθηκε να πει «το μεγάλο ναι η το μεγάλο όχι». Η πίστη του στον Χριστό νίκησε την κοσμική «σύνεση» και λογική.

Ο Άγιος δεν άντεξε, πέταξε στη γη την στρατιωτική του ζώνη απεκδυόμενος μ’ αυτόν τον τρόπο την ιδιότητα του στρατιώτη – διώκτη των χριστιανών, και διέφυγε στο παρακείμενο όρος. Εκεί ασκήτευε, προτιμώντας την συντροφιά των θηρίων της φύσης από την συντροφιά των αποθηριωμένων ειδωλολατρών. Εκεί, «εν ερημίαις πλανώμενος και όρεσι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης» (Προς Εβραίους 11,38), έζησε επί αρκετό διάστημα με νηστεία, αγρυπνία και προσευχή. Η ασκητική ζωή και η ησυχία εθέρμαναν την καρδιά του ανάβοντας τον θείο έρωτα και τον πόθο του μαρτυρίου.

Έτσι, σε ηλικία πενήντα περίπου ετών, μετά από θεία αποκάλυψη ότι είχε φτάσει η ώρα του μαρτυρίου, κατέβηκε στην πόλη, σε μέρα ειδωλολατρικού πανηγυριού και με παρρησία, εν μέσω των μαινομένων ειδωλολατρών, ομολόγησε τον Χριστό ως τον ένα και αληθινό Θεό, μυκτηρίζοντας τα κωφά και αναίσθητα είδωλα. Συνελήφθη και σύρθηκε δερόμενος μπροστά στον Πύρρο, τον διοικητή της πόλεως. Εκεί, μιλώντας με θάρρος, αποκάλυψε το όνομά του, την καταγωγή του, το στρατιωτικό του παρελθόν και, φυσικά, διεκήρυξε με τόλμη και αταλάντευτη επιμονή την πίστη του στον Χριστό. Οδηγήθηκε στη φυλακή και το πρωί της επομένης ημέρας, μετά το πέρας του ειδωλολατρικού πανηγυριού, τον παρουσίασαν και πάλι ενώπιον του ηγεμόνος ο οποίος τον κατηγόρησε ότι εξύβρισε τους θεούς και μάλιστα μπροστά του και ότι λιποτάκτησε από τον στρατό. Ο Άγιος αποδέχθηκε τις κατηγορίες χωρίς δισταγμό.

Ο Πύρρος, ευλαβούμενος στην αρχή την ηλικία και την ευκοσμία του, προσπάθησε με λόγια και υποσχέσεις αλλά και με απειλές στη συνέχεια, να τον αποσπάσει από την πίστη του Χριστού. Όταν οι προσπάθειές του προσέκρουσαν στην σταθερή άρνηση του Αγίου, διέταξε να τον υποβάλουν σε ανυπόφορα βασανιστήρια. Οι δήμιοι τον μαστίγωσαν τόσο πολύ ώστε άλλαξαν δύο και τρεις φορές οι μαστιγωτές του. Τον κρέμασαν και τον έγδερναν μέχρι που άρχισαν να φαίνονται τα εσωτερικά όργανα του Αγίου. Έπειτα, σαν να μην έφθαναν αυτά, έτριβαν το καταπληγωμένο του σώμα με τρίχινο ύφασμα και στο τέλος τον έσερναν γυμνό και κατακρεουργημένο πάνω σε μεταλλικά αγκάθια. Όλα τα υπέμενε με γενναιότητα και καρτεροψυχία ο Μάρτυς του Χριστού, εφαρμόζοντας το Ευαγγελικό «και μη φοβηθήτε από των αποκτεννόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι» (Ματθαίος 10,28).

Μάλιστα, την ώρα του μαρτυρίου, κάποιοι παλιοί συστρατιώτες του τον προέτρεπαν να θυσιάσει στα είδωλα λέγοντας ότι ο Θεός του θα τον δικαιολογήσει βλέποντας τα βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλλαν. Ο Άγιος αρνήθηκε αποφασιστικά και τους απάντησε ότι προσφέρει θυσία ακόμη και τον εαυτό του στον Χριστό, ο οποίος τον ενδυναμώνει για να υπομένει τις πληγές.

Ο ηγεμόνας, θαυμάζοντας την ευστοχία και την σοφία των απαντήσεων του Μάρτυρα, τον ρώτησε απορημένος πως είναι δυνατόν ένας τραχύς στρατιώτης σαν αυτόν να μπορεί να απαντά κατ’ αυτόν τον τρόπο. Και ο Άγιος, με τη φώτιση του Θεού, του αποκρίθηκε ότι αυτή την ικανότητα την χαρίζει στους μάρτυρές του ο Χριστός, όπως έχει υποσχεθεί στο Ευαγγέλιο: «όταν δε προσφέρωσιν υμάς επί τας συναγωγάς και τας αρχάς και τας εξουσίας, μη μεριμνάτε πως η τι απολογήσησθε η τι είπητε. Το γαρ Άγιον Πνεύμα διδάξει υμάς εν αυτή τη ώρα α δει ειπειν» (Λουκά ιβ’, 11-12).

Τότε, απελπισμένος ο τύραννος, διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Βαδίζοντας προς τον τόπο της εκτέλεσης ο Άγιος πρόλαβε να ζητήσει από κάποιους κρυπτοχριστιανούς να μεταφέρουν το λείψανό του στην Αίγυπτο.

Ο αποκεφαλισμός του έγινε την 11η Νοεμβρίου στις αρχές του 4ου αι. μ.Χ. (πιθανότατα το 304 μ.Χ.) και έτσι η ψυχή του πέταξε χαρούμενη προς τον Σωτήρα Χριστό τον οποίο τόσο επόθησε ο Άγιος και για τον οποίο θυσιάσθηκε. Οι δήμιοι άναψαν φωτιά για να κάψουν το σώμα του.

Ότι κατάφεραν οι χριστιανοί να περισώσουν από την πυρά το μετέφεραν στην Αίγυπτο και το έθαψαν κοντά στην Μαρεώτιδα λίμνη, νοτιοδυτικά της Αλεξάνδρειας.

Στο σημείο εκείνο σταμάτησε, κατά την παράδοση, η καμήλα που μετέφερε τα λείψανα αρνούμενη πεισματικά να προχωρήσει. Έτσι οι χριστιανοί κατάλαβαν ότι ήταν θέλημα Θεού να ενταφιασθούν εκεί τα λείψανα του Αγίου.

Η περιοχή του τάφου πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε προσκυνηματικό – λατρευτικό κέντρο.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος, όταν ήταν Πατριάρχης Αλεξανδρείας ο Μέγας Αθανάσιος, ανήγειρε ναό πάνω στον τάφο του Αγίου. Σε λίγα χρόνια δημιουργήθηκε εκεί εκτεταμένο κτιριακό συγκρότημα το οποίο περιελάμβανε δύο ναούς, μοναστήρι, ξενώνες και άλλες εγκαταστάσεις.

 Θαύματα του Αγίου Μηνά

Ένας από τους ασκητές της εποχής μας, ο γέρων Πορφύριος, είχε πει στα πνευματικά του τέκνα ότι μετά την κοίμησή του θα είναι πιο κοντά τους απ’ όσο ήταν εν ζωή, διότι πλέον δεν θα υπάγεται στους βιολογικούς νόμους του ανθρωπίνου σώματος. Έτσι και ο Άγιος Μηνάς, επί χίλια επτακόσια χρόνια τώρα μετά την εκδημία του, δεν έχει πάψει να βρίσκεται κοντά στους πιστούς, βοηθώντας όσους με πίστη και ελπίδα στον Θεό τον επικαλούνται.

Από τα πολλά θαύματα του Αγίου που διασώζει η παράδοση θα αναφερθούν στη συνέχεια λίγα και χαρακτηριστικά.

α) Ο άπληστος ξενοδόχος

Κάποιος χριστιανός από την Κωνσταντινούπολη, οδεύοντας για το πανηγύρι του Αγίου Μηνά και έχοντας μαζί του αρκετά χρήματα, κατέλυσε σε ένα ξενοδοχείο. Ο ξενοδόχος είδε τα ξένα χρήματα και, κυριευμένος από απληστία, σκότωσε τον προσκυνητή, τον διεμέλισε και έβαλε τα κομμάτια του σε μία σπυρίδα (ζεμπίλι). Ενώ σκεφτόταν που να θάψει τα μέλη του θύματός του για να μην αποκαλυφθεί το έγκλημα, καταφθάνει στο ξενοδοχείο ένας έφιππος στρατιώτης, ο Άγιος Μηνάς, και τον ρωτάει επίμονα που βρίσκεται ο προσκυνητής. Ο ξενοδόχος τον διαβεβαιώνει ότι δεν γνωρίζει τίποτε αλλά ο Άγιος ξεπεζεύει, εισέρχεται στα ενδότερα του ξενώνα, βρίσκει την σπυρίδα, την φέρνει μπροστά του και τον ρωτάει με φοβερό και άγριο βλέμμα να του πει ποιος είναι ο νεκρός.

Τότε ο φονιάς έφριξε, πέφτοντας άφωνος και τρέμων στα πόδια του άγνωστου ιππέα. Ο Άγιος συνάρμοσε τα μέλη του θύματος, προσευχήθηκε και ανέστησε το νεκρό προσκυνητή παραγγέλνοντάς του να δοξάζει τον Θεό. Ο αναστημένος, σαν να είχε εγερθεί από τον ύπνο, κατάλαβε όσα έπαθε, εδόξασε τον Θεό και προσκύνησε τον Άγιο.

Μόλις ο φονιάς συνήλθε από τον τρόμο του και σηκώθηκε, του πήρε ο Άγιος τα κλεμμένα χρήματα και τα επέστρεψε στον προσκυνητή λέγοντάς του να συνεχίσει τον δρόμο του.

Έπειτα, για να ολοκληρώσει την ευεργεσία του Θεού, στράφηκε προς τον ξενοδόχο, τον έδειρε όπως του άξιζε, τον ενουθέτησε, του έδωσε συγχώρηση για το έγκλημά του προσευχόμενος γι’ αυτόν, καβάλησε το άλογό του και έγινε άφαντος. Τότε μόνο κατάλαβε ο ξενοδόχος ότι ο στρατιώτης αυτός ήταν ο Άγιος Μηνάς, γεγονός που θυμίζει την εμπειρία των δύο Αποστόλων κατά την πορεία τους προς Εμμαούς, με την συντροφιά του αναστημένου Χριστού. (Λουκά κδ’,31).

β) Η σωτηρία του υπηρέτη

Κάποιος πλούσιος χριστιανός έταξε στον Άγιο Μηνά να προσφέρει έναν ασημένιο δίσκο στο ναό του. Παρήγγειλε λοιπόν στον αργυροχόο δύο δίσκους και του ζήτησε στον μεν ένα να γράψει το όνομα του Αγίου στον δε άλλον το όνομα το δικό του. Επειδή όμως ο δίσκος ο προορισμένος για τον Άγιο έγινε λαμπρότερος και ωραιότερος, ο χριστιανός, από απληστία κινούμενος, δίχως να ντραπεί τον κράτησε για τον εαυτό του.

Ταξιδεύοντας λοιπόν στη θάλασσα, δείπνησε στο πλοίο χρησιμοποιώντας ασυλλόγιστα και χωρίς ευλάβεια τον δίσκο του Αγίου. Μετά το δείπνο ο υπηρέτης του ανευλαβούς χριστιανού προσπάθησε να πλύνει τον δίσκο στη θάλασσα με αποτέλεσμα να του πέσει στο νερό και να βυθισθεί. Τότε ο νεαρός υπηρέτης φοβήθηκε πολύ, σάστισε και, προσπαθώντας να πιάσει τον δίσκο, έπεσε κι αυτός στη θάλασσα.

Όταν ο κύριός του αντελήφθη το συμβάν, συναισθάνθηκε ότι πλήρωνε τα επίχειρα της απληστίας του και τυπτόμενος από την συνείδησή του, παρακαλούσε τον Θεό να βρει έστω το λείψανο του μικρού υπηρέτη του, τάζοντας να δώσει στο ναό του Αγίου Μηνά και τον δεύτερο δίσκο, και τα χρήματα που άξιζε ο χαμένος στη θάλασσα δίσκος. Αφού βγήκε στη στεριά περίμενε με αγωνία στην ακρογιαλιά μήπως και εκβρασθεί το πτώμα του υπηρέτη. Και ενώ παρατηρούσε τη θάλασσα, βλέπει τον μικρό να βγαίνει ζωντανός από το νερό κρατώντας στα χέρια του και τον ασημένιο δίσκο του Αγίου!

Ο πλούσιος έφριξε από το θαύμα και έβγαλε φωνή μεγάλη την οποία ακούγοντας οι επιβάτες του πλοίου βγήκαν όλοι έξω και, βλέποντας το συμβάν, ρωτούσαν τον υπηρέτη, που τους διηγήθηκε τα εξής: «Μόλις έπεσα στη θάλασσα, παρουσιάσθηκαν μπροστά μου τρεις άνθρωποι. Ο μεγαλύτερος από αυτούς φορούσε στρατιωτική στολή, ο άλλος ήταν νεαρός και ο τρίτος ήταν Διάκονος. Αυτοί οι τρεις με πήραν μαζί τους από τον βυθό και περπατώντας χθες και σήμερα, με έφεραν μέχρι εδώ».

Ο κύριος του παιδιού και οι επιβάτες του πλοίου ακούγοντας το εξαίσιο θαύμα, εδόξαζαν τον Θεό και εθαύμαζαν για τους τρόπους που χρησιμοποιεί προκειμένου οι άνθρωποι «εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Προς Τιμόθεο Β’ 3,7).

Οι τρεις που έσωσαν τον υπηρέτη ήταν ο Άγιος Μηνάς (ο στρατιωτικός), ο Άγιος Βίκτωρ (ο νεαρός) (βλέπε ίδια ημέρα) και ο Άγιος Βικέντιος (ο Διάκονος) (βλέπε ίδια ημέρα).

Οι δύο τελευταίοι Άγιοι εμαρτύρησαν την ίδια ημέρα με τον Άγιο Μηνά. Τον 2ο αι. μ.Χ.. ο Άγιος Βίκτωρ γδάρθηκε ζωντανός από τους ειδωλολάτρες και τον 3ο αι. μ. Χ. ο Άγιος Βικέντιος πέθανε έπειτα από σταύρωση και εξάρθρωση των μελών στην οποία τον υπέβαλαν οι βασανιστές του.

γ) Το θαύμα στο Ηράκλειο της Κρήτης που έγινε το 1826 μ.Χ.

Ακόμη ένα θαύμα του Αγίου Μηνά έλαβε χώρα το 1826 μ.Χ. στο Ηράκλειο της Κρήτης, πόλη στην οποία ιδιαιτέρως τιμάται ο Άγιος. Το 1821 μ.Χ., μετά την έκρηξη της μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης εναντίον των Τούρκων, οι κατακτητές προχώρησαν σε σφαγές χιλιάδων αμάχων σε πολλές περιοχές. Από τους πρώτους που πλήρωσαν με το αίμα τους την επανάσταση ήταν και οι κάτοικοι της Κρήτης. Μεταξύ των χιλιάδων θυμάτων ήταν ο Μητροπολίτης Κρήτης, οι Επίσκοποι Χανίων, Κνωσού, Χεροννήσου, Λάμπης, Σητείας κ.α. οι οποίοι εσφάγησαν, την 24η Ιουνίου 1821 μ.Χ., στον περίβολο του Μητροπολιτικού Ναού του Ηρακλείου. Μάλιστα ο ιερουργών ιερέας εσφάγη πάνω στην Αγία Τράπεζα!

Πέντε χρόνια αργότερα, το 1826 μ.Χ., οι Τούρκοι του Ηρακλείου σχεδίαζαν να προβούν σε σφαγή των Χριστιανών, και πάλι στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, στις 18 Απριλίου, ημέρα του Πάσχα, την ώρα της Αναστάσιμης Θείας Λειτουργίας για να πιάσουν τους Χριστιανούς απροετοίμαστους. Για αντιπερισπασμό έβαλαν φωτιά σε διάφορα απομακρυσμένα σημεία της πόλης, ενώ οπλισμένα στίφη είχαν συγκεντρωθεί έξω από το ναό, περιμένοντας την ώρα της αναγνώσεως του Ευαγγελίου για να εισβάλουν και να αρχίσουν την σφαγή.

Μόλις όμως άρχισε η ανάγνωση εμφανίσθηκε ένας ασπρομάλλης ηλικιωμένος ιππέας που έτρεχε γύρω από το ναό κραδαίνοντας το ξίφος του και κυνηγώντας τους επίδοξους σφαγείς οι οποίοι τράπηκαν πανικόβλητοι σε φυγή. Έτσι σώθηκαν οι πολύπαθοι Χριστιανοί του Ηρακλείου από τον φοβερό κίνδυνο.

Οι Τούρκοι νόμισαν ότι ο καβαλάρης ήταν μουσουλμάνος πρόκριτος απεσταλμένος από τον Διοικητή της πόλης για να ματαιώσει την σφαγή. Όταν διαμαρτυρήθηκαν στον Διοικητή, αυτός τους διαβεβαίωσε ότι δεν γνώριζε τίποτε και μάλιστα διαπιστώθηκε ότι ο συγκεκριμένος πρόκριτος δεν είχε βγει καθόλου από το σπίτι του.

Κατάλαβαν τότε οι Τούρκοι ότι επρόκειτο για θαύμα του Αγίου Μηνά, κοινοποίησαν το γεγονός στους Έλληνες και από τότε οι Mουσουλμάνοι ηυλαβούντο πολύ τον Άγιο, προσφέροντας μάλιστα και δώρα στο ναό του. Το θαύμα αυτό του Αγίου Μηνά καθιερώθηκε να τιμάται στο Ηράκλειο την Τρίτη της Διακαινησίμου, οπότε και εκτίθεται σε προσκύνηση, κατά τον εσπερινό, λείψανο του Αγίου.

δ) Το θαύμα στον πατήρ Γεώργιο

«Μεταξύ των αδικημένων Πατέρων της Εκκλησίας μας είναι και ο Οσιώτατος πατήρ Γεώργιος, ο Χατζη-Γεώργης, ο οποίος είναι ένας σύγχρονος Άγιος της εποχής μας, αλλά, μπορούμε να πούμε, και μεγάλος Άγιος, ανάλογα με την εποχή μας.», γράφει ο Γέρων Παϊσιος ο Αγιορείτης.

Ο Γέρων Χατζη-Γεώργης (1809 – 1886 μ.Χ.), «ο μέγας και περιβόητος ασκητής», ασκήτευσε στο Άγιον Όρος επί μακρό χρονικό διάστημα. Επί αρκετά χρόνια έμενε στην Κερασιά, στο μεγάλο Κελί του Αγίου Δημητρίου και Αγίου Μηνά, ως υποτακτικός του Παπα-Νεόφυτου στην αρχή και ως Γέρων της Συνοδείας από το 1848 μ.Χ. και έπειτα. «Κάποτε, ενώ ο Γέροντας ησχολείτο με το εργόχειρο, κατά λάθος κατάπιε μεγάλη βελόνα και προσευχήθηκε προς τον μεγαλομάρτυρα Μηνά.

Στάθηκε τότε ο άγιος ενώπιόν του, έβαλε το χέρι στον λαιμό του και έβγαλε την βελόνα».

ε) Το θαύμα στο Ελ Αλαμέιν το 1942 μ.Χ.

Το 1942 μ.Χ., κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι υπό τον Ρόμμελ δυνάμεις του Άξονα στην Αφρική είχαν καταφέρει να προελάσουν τόσο ώστε να είναι ορατός ο κίνδυνος να φθάσουν στην Διώρυγα του Σουέζ. Στην περιοχή του Ελ Αλαμέιν (αραβική παραφθορά του ονόματος του Αγίου Μηνά), όπου βρισκόταν τα ερείπια ναού του Αγίου Μηνά και ίσως και ο τάφος του, οι αντίπαλες δυνάμεις προετοιμάζονταν για την αποφασιστική σύγκρουση η οποία θα έκρινε το αν οι Σύμμαχοι θα κατάφερναν να παραμείνουν στην Αφρική.

Μεταξύ των συμμαχικών στρατευμάτων βρισκόταν και ελληνική στρατιωτική δύναμη, η οποία πήρε μέρος στη μάχη. Ένα από τα βράδια εκείνα, πολλοί στρατιώτες είδαν τον Άγιο Μηνά να βγαίνει από τα ερείπια του ναού του οδηγώντας ένα καραβάνι με καμήλες, όπως απεικονίζεται σε μία από τις παλαιές αγιογραφίες του ναού του, και να μπαίνει μέσα στο στρατόπεδο των εχθρικών δυνάμεων.

Η εμφάνιση αυτή κατατρόμαξε τους Γερμανούς και υπονόμευσε καίρια το ηθικό τους, πράγμα που συνέβαλε καθοριστικά στη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων.

Σε ανταπόδοση της ευεργεσίας αυτής του Αγίου παραχωρήθηκε στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας ο τόπος εκείνος και ξανακτίσθηκε ο ναός καθώς και μοναστήρι του Αγίου Μηνά.

Απολυτίκιον

Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Τρισάριθμον σύνθημα, των αθλοφόρων Χριστού, υμνήσωμεν άσμασι, χαριστηρίοις πιστοί, Μηνάν τον αοίδιμον, Βίκτωρα τον γενναίον, και Βικέντιον θείον, πλάνην την των ειδώλων, καταργήσαντας πίστει. Αυτών ταις ικεσίαις, Χριστέ ο Θεός, σώσον τας ψυχάς ημών.

Έτερον Απολυτίκιον

Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.

Τους μεγίστους αγώνας του μαρτυρίου σου, καρτεροψύχως ανύσας Μεγαλομάρτυς Μηνά, ουρανίων δωρεών λαμπρώς ηξίωσαι, και θαυμάτων αυτουργός, εκ Θεού αναδειχθείς, προστάτης ημίν εδόθης, και βοηθός εν ανάγκαις, και αντιλήπτωρ εναργέστατος.

Έτερον Απολυτίκιον (Κατέβασμα)

Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Tρισάριθμον σύνταγμα των αθλητών του Χριστού συμφώνως τιμήσωμεν ως καθαιρέτας εχθρού, Μηνάν τον αοίδημον, Βίκτωρα τον γενναίον και Βικέντιον άμα, τούτοις συνευφημούντες στεφανίδα την θείαν. Αυτών, Χριστέ, ικεσίαις πάντας ελέησον.

Έτερον Απολυτίκιον

Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Στρατείαν κατέλιπες την κοσμικήν, αθλητά, ουράνιον είληφας την κληρουχίαν, σοφέ, και στέφος αμάραντον, δόξαν αποδιώξας βασιλέως γηϊνου, άθλους δε διανύσας μαρτυρίου γενναίου. Διο, μεγαλομάρτυς Μηνά, πρέσβευε σωθήναι ημάς.

 Κοντάκιον

Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Της στρατειάς ήρπασε, της επικήρου, και αφθάρτου έδειξε, σε Αθλοφόρε κοινωνόν, Μηνά Χριστός ο Θεός ημών, ο των Μαρτύρων ακήρατος στέφανος.

Κάθισμα

Ήχος πλ. δ’. Την Σοφίαν.

Η το πριν αγνωσίας σκότει δεινώ, κρατουμένη θεόφρον, Μαρτυς Μηνά, Αίγυπτος ανέτειλε, σε φωστήρα παγκόσμιον, αθεΐας νύκτα, συντόνως ελαύνοντα, ταις βολίσι Μακαρ, των θείων αγώνων σου• όθεν την φωσφόρον, και σεπτήν σου ημέραν, φαιδρώς εορτάζοντες, εκτενώς σοι κραυγάζομεν, Αθλητών εγκαλλώπισμα, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, των πταισμάτων άφεσιν δωρήσασθαι, τοις εορτάζουσι πόθω, την αγίαν μνήμην σου.

Ο Οίκος

Μεγάλης πρόξενος ημίν, υπάρχει θυμηδίας, η μνήμη των Μαρτύρων, κατά παθών ανδρείαν, και αριστείαν κατ’ εχθρών επιδεικνυμένη, εν φαιδρά και προσηνεί ομολογίας χάριτι• Δεύτε ουν εν ταύτη, φιλέορτοι πάντες ευφρανθώμεν, της προσκαίρου ευφροσύνης την κρείτονα και τελεωτέραν, Μηνά του Αθλητού την μνήμην τελούντες, και λαμβάνοντες παθών δώρον την λύσιν, τούτων δε δοτήρ, Χριστός ο Θεός υπάρχει, ο των Μαρτύρων ακήρατος στέφανος.

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας – Εμμανουήλ Λαμπάρδος, αρχές 17ου αιώνα μ.Χ

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας – Λυδία Γουριώτη© (lydiagourioti-iconography.blogspot.com)

Άγιος Μηνάς «ὁ ἐν τῷ Κοτυαείῳ» ο Μεγαλομάρτυρας

Πηγή: saint.gr 

Ο κατά κόσμον Ζήσης Καμπυλάκης γεννήθηκε στο χωριό Άγιος Λαυρέντιος του Πηλίου το 1835. Οι φτωχοί γονείς του ονομάζο­νταν Ιωάννης κι Ευπραξία. Μεγάλωσε πλησίον του παπά τού χωριού του Κωνσταντή Ζώη, από τον οποίο κι έμαθε ανάγνωση και γραφή, όπως γράφει ο ίδιος: «Τα πρώτα γράμματα του αλφαβήτου έμαθον κεχαραγμένα υπό του Ιερέως της ενορίας ημών επί της ξυλίνης και τετρα­γώνου πινακίδος, ην έφερον εξηρτημένην από του ώμου. Την θύραν του δημοτικού και ελληνικού σχολείου της πατρίδος μου δεν είδον, ούτε την κλίμακα αυτών ανήλθον». Μόλις 16 ετών εισήλθε στη βιοπάλη. Μετά τον θάνατο και του πατέρα του εργάσθηκε ως αμπελοφύλακας επί τετραετία. Εκεί στους αγρούς διαβάζοντας την Αμαρτωλών Σωτηρία και τον Θηκαρά ήλθε σε κατάνυξη και μετάνοια και θέλησε να μεταβεί στο Άγιον Όρος.

Το 1853 εισήλθε στην ιερά μονή Εσφιγμένου. Το 1860 εκάρη μοναχός. Αυτοβιογραφούμενος σημειώνει: «Μεταβάς εις Άγιον Όρος και κατοικήσας εν τη του Εσφιγμένου Μονή, ησθάνθην την ηδύτητα των γραμ­μάτων, ετρώθην την καρδίαν υπό του έρωτος της παιδείας». Σπούδασε επί τριετία στην Αθωνιάδα Σχολή. Μελετούσε αδιάκοπα, καταρτιζόταν και προσευχόταν. Παρέμεινε στη μονή επί 13 έτη. Αναχώρησε το 1871 κι εγκαταστάθηκε στον Βόλο.

Ήθελε με κάθε τρόπο ν’ ανεβάσει το πνευματικό επίπεδο των συμ­πατριωτών του. Φορώντας πάντοτε το τίμιο μοναχικό ράσο και υπογράφοντας έως του θανάτου του ως μοναχός Ζωσιμάς Εσφιγμενίτης, άνοι­ξε βιβλιοπωλείο, δημιούργησε βιβλιοθήκη κι έκανε εκδόσεις αρκετών διδακτικών βιβλίων. Εκδίδει μάλιστα ημερολόγιο και περιοδικό. Το όλο έργο του για την εποχή εκείνη είναι πανθομολογούμενα μεγάλο άθλημα. Για την τόλμη, το θάρρος και τον έλεγχό του φθάνει και να διωχθεί. Οι δεινοί συκοφάντες του καταντροπιάζονται και η φήμη του αποκαθίσταται.

Στο όλο έργο του οι ερευνητές βρίσκουν πολλά στοιχεία για την αγιο­λογία, την εκκλησιαστική ιστορία, τη ναοδομία, τη μοναστηριολογία και τα θρησκευτικά έθιμα κυρίως της Θεσσαλίας. Έγραφε έως το τέλος του, μελετούσε, κυκλοφορούσε βιβλία και προσευχόταν ο σεμνός και ταπεινός αυτός μοναχός. Στις 28.3.1902 υπογράφει τον πρόλογο του βιβλίου του: «Εκκλησιαστική Ιστορία Θεοδωρήτου επισκόπου Κύρου, εκδίδοται εκ της β' εκδόσεως του Migne επιμελεία και δαπάνη Ζωσιμά Εσφιγμένου, εν Αθήναις 1902». Στο βιβλίο του αυτό δημοσιεύει και τη φωτογραφία του με τη σημείωση:

«Προς τους ζητήσαντας προ χρόνου την φωτογραφίαν μου είπον, φίλοι, δεν εφωτογραφήθην, διότι ενόμιζον ότι φωτογραφούνται οι έχοντες προτερήματα και αξιώματα πολιτικά ή εκκλησιαστικά, ίνα, πέμποντες τας φωτογραφίας των προς τους ευνοουμένους, υπομιμνήσκωσιν αυτούς την εν τη κοινωνία επισημότητα και τα κατορθώματα αυτών. Εις άλλους δε πάλιν τους μη ιδόντας το πρόσωπον αυτών και ζητούντας φωτογραφίαν στέλλουσι τοιαύτας όπως διά ταύτης μάθωσι τας διαθέσεις της ψυχής αυτών, καίτοι τούτο είναι δύσκολον, διότι διά των χαρακτηριστικών του προσώπου δεν είναι δυνατόν ν’ ανεύρη τις ακριβώς τας διαθέσεις της ψυχής, αν και αι διαθέσεις αυτής εμφαίνονται κατά το μάλλον και ήττον εν τοις χαρακτηριστικοίς του προσώπου, τας οποίας άλλως ο μη έχων γνώσεις φυσιογνωμικάς, ή ολίγας μόνον έχων, δεν δύναται να εννοήση τίποτε· τούτο μαρτυρεί και ο γράψας ολόκληρον φυσιογνωμικόν βιβλίον, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης, όστις λέ­γει “οι μεν ουν κατά τα ήθη μόνον φυσιογνωμούντες αμαρτάνουσιν αν, πρώτοι μεν, πρώτον, ότι ένιοι ουχ αυτοί όντες, τα επί των προσώπων ήθη τα αυτά έχουσιν, οίον ό,τε ανδρείος και ο αναιδής, ταύτα έχουσι, τας διανοίας πολύ κεχρισμένοι. Δεύτερον δε, ότι κατά χρόνους τινάς τα ήθη ου τα αυτά, αλλ’ ετέρων έχουσι δυσανίοις τε γαρ ούσιν, ενί­οτε συνέβη την ημέραν ηδέως διαγαγείν, και το ήθος λαβείν το του εύθυμου και τουναντίον εύθυμον λυπηθήναι, ώστε το ήθος το επί του προσώπου μεταβαλείν. Έτι προς τούτοις περί ολίγων αν τις τοις επιφαινομένοις τεκμαίροιτο”. Αν δε και ηδυνάμην να δώσω υμίν ενταύθα την φωτογραφίαν μου διά της γραφίδος μου και ουχί διά του φωτός, θα προτιμήσω όμως ίνα ευχαριστήσω υμάς, θα φωτογραφήσω εμαυτόν, πρώτον διά της γραφίδος μου και έπειτα διά της φωτοτυπίας, εξ ων θα κατανοήσετε κάλλιον τας ψυχικάς μου διαθέσεις· έχω σώμα μέτριον ή μάλλον φαρδύ πλατύ, πρόσωπον ωοειδές, μέτωπον πλατύ, οφρύας αραιάς, οφθαλμούς καστανούς, στόμα ανάλογον, τρίχας λευκάς και πάνυ κοντάς, πώγωνα λίαν λευκόν και μέτριον, ένδυμα μέλαν, κάλυμμα της κεφαλής μου ατημελές και το 67^ον  έτος εις την ράχιν μου».

Ανεπαύθη εν Κυρίω στις 11.11.1902.

Πήγες – Βιβλιογραφία

Θεοδώρητου Κύρου επισκόπου, Εκκλησιαστική Ιστορία, Αθήναι 1902. Συρεγγέλα Ιωάννου πρωτοπρ., Ζωσιμάς Εσφιγμενίτης (1835-1902), ο αυτοδημιούργητος, ο ελευθερόφρων, ο Διαφωτιστής, στον τόμο Ανάληψις, Βόλος 2000, σσ. 187-191.

Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Α’ – 1901-1955, σελ. 49-52, Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011.

Γιορτάζουμε σήμερα 11 Νοεμβρίου, ημέρα μνήμης του Αγίου και Μεγαλομάρτυρος Μηνά, ας πούμε λίγα λόγια:

Ο Άγιος Μηνάς γεννήθηκε στην Αίγυπτο στα μέσα περίπου του 3ου αιώνα μ.Χ. από γονείς ειδωλολάτρες. Ωστόσο, το ειδωλολατρικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωνε, δεν κατάφερε να σκληρύνει την καρδιά του η οποία, όταν ήλθε η στιγμή, σκίρτησε ακούγοντας την φωνή του ἐτάζοντος καρδίας καὶ νεφρούς» (Ψαλμοί 7,10) Θεού και έτσι ο, έφηβος ακόμη, Μηνάς έγινε χριστιανός. Μεγαλώνοντας, επέλεξε να σταδιοδρομήσει στον Ρωμαϊκό στρατό, στο ιππικό τάγμα των Ρουταλικών, υπό την διοίκηση του Αργυρίσκου. Η έδρα της μονάδας του ήταν στο Κοτυάειον (σημερινή Κιουτάχεια) της Μικράς Ασίας. Εκεί ο Μηνάς διακρίθηκε και για την φρόνησή του αλλά και για το ανδρείο του φρόνημα και γι’ αυτό έχαιρε εκτιμήσεως στο κύκλο των στρατιωτικών. Δυστυχώς όμως, τρεις αιώνες μετά την έλευση του Χριστού και ο παλαιός κόσμος ακόμη δεν ήθελε να δεχθεί το λυτρωτικό μήνυμα της Αναστάσεως, παραμένοντας αυτάρεσκα, εγωιστικά και αυτοκαταστροφικά προσκολλημένος στη φθορά και το σκοτάδι.

Οι αυτοκράτορες της Ρώμης άρχισαν και πάλι «πρός κέντρα λακτίζειν» (Πράξεις 26,14). Ο Διοκλητιανός και ο Μαξιμιανός διέταξαν διωγμό εναντίον των λογικών προβάτων του Χριστού, διωγμό ο οποίος κράτησε από το 303 έως το 311 μ.Χ. Έτσι, οι Ρωμαίοι στρατιώτες διατάχθηκαν να συλλαμβάνουν και να τυραννούν τους χριστιανούς προσπαθώντας να τους κάνουν να αλλαξοπιστήσουν. Αυτή ήταν και η πρώτη κρίσιμη στιγμή κατά την οποία ο Μηνάς κλήθηκε να πει «το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι». Η πίστη του στον Χριστό νίκησε την κοσμική «σύνεση» και λογική.
Ο Άγιος δεν άντεξε, πέταξε στη γη την στρατιωτική του ζώνη απεκδυόμενος μ’ αυτόν τον τρόπο την ιδιότητα του στρατιώτη – διώκτη των χριστιανών, και διέφυγε στο παρακείμενο όρος. Εκεί ασκήτευε, προτιμώντας την συντροφιά των θηρίων της φύσης από την συντροφιά των αποθηριωμένων ειδωλολατρών. Εκεί, «ἐν ἐρημίαις πλανώμενος καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταὶς ὀπαὶς τῆς γῆς» (Προς Εβραίους 11,38), έζησε επί αρκετό διάστημα με νηστεία, αγρυπνία και προσευχή. Η ασκητική ζωή και η ησυχία εθέρμαναν την καρδιά του ανάβοντας τον θείο έρωτα και τον πόθο του μαρτυρίου.
Έτσι, σε ηλικία πενήντα περίπου ετών, μετά από θεία αποκάλυψη ότι είχε φτάσει η ώρα του μαρτυρίου, κατέβηκε στην πόλη, σε μέρα ειδωλολατρικού πανηγυριού και με παρρησία, εν μέσω των μαινομένων ειδωλολατρών, ομολόγησε τον Χριστό ως τον ένα και αληθινό Θεό, μυκτηρίζοντας τα κωφά και αναίσθητα είδωλα. Συνελήφθη και σύρθηκε δερόμενος μπροστά στον Πύρρο, τον διοικητή της πόλεως. Εκεί, μιλώντας με θάρρος, αποκάλυψε το όνομά του, την καταγωγή του, το στρατιωτικό του παρελθόν και, φυσικά, διεκήρυξε με τόλμη και αταλάντευτη επιμονή την πίστη του στον Χριστό. Οδηγήθηκε στη φυλακή και το πρωί της επομένης ημέρας, μετά το πέρας του ειδωλολατρικού πανηγυριού, τον παρουσίασαν και πάλι ενώπιον του ηγεμόνος ο οποίος τον κατηγόρησε ότι εξύβρισε τους θεούς και μάλιστα μπροστά του και ότι λιποτάκτησε από τον στρατό. Ο Άγιος αποδέχθηκε τις κατηγορίες χωρίς δισταγμό.
Ο Πύρρος, ευλαβούμενος στην αρχή την ηλικία και την ευκοσμία του, προσπάθησε με λόγια και υποσχέσεις αλλά και με απειλές στη συνέχεια, να τον αποσπάσει από την πίστη του Χριστού. Όταν οι προσπάθειές του προσέκρουσαν στην σταθερή άρνηση του Αγίου, διέταξε να τον υποβάλουν σε ανυπόφορα βασανιστήρια. Οι δήμιοι τον μαστίγωσαν τόσο πολύ ώστε άλλαξαν δύο και τρεις φορές οι μαστιγωτές του. Τον κρέμασαν και τον έγδερναν μέχρι που άρχισαν να φαίνονται τα εσωτερικά όργανα του Αγίου. Έπειτα, σαν να μην έφθαναν αυτά, έτριβαν το καταπληγωμένο του σώμα με τρίχινο ύφασμα και στο τέλος τον έσερναν γυμνό και κατακρεουργημένο πάνω σε μεταλλικά αγκάθια. Όλα τα υπέμενε με γενναιότητα και καρτεροψυχία ο Μάρτυς του Χριστού, εφαρμόζοντας το Ευαγγελικό «καὶ μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτείναι» (Ματθαίος 10,28).
Μάλιστα, την ώρα του μαρτυρίου, κάποιοι παλιοί συστρατιώτες του τον προέτρεπαν να θυσιάσει στα είδωλα λέγοντας ότι ο Θεός του θα τον δικαιολογήσει βλέποντας τα βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλλαν. Ο Άγιος αρνήθηκε αποφασιστικά και τους απάντησε ότι προσφέρει θυσία ακόμη και τον εαυτό του στον Χριστό, ο οποίος τον ενδυναμώνει για να υπομένει τις πληγές.
Ο ηγεμόνας, θαυμάζοντας την ευστοχία και την σοφία των απαντήσεων του Μάρτυρα, τον ρώτησε απορημένος πώς είναι δυνατόν ένας τραχύς στρατιώτης σαν αυτόν να μπορεί να απαντά κατ’ αυτόν τον τρόπο. Και ο Άγιος, με τη φώτιση του Θεού, του αποκρίθηκε ότι αυτή την ικανότητα την χαρίζει στους μάρτυρές του ο Χριστός, όπως έχει υποσχεθεί στο Ευαγγέλιο: «ὅταν δὲ προσφέρωσιν ὑμᾶς ἐπὶ τᾶς συναγωγᾶς καὶ τᾶς ἀρχὰς καὶ τᾶς ἐξουσίας, μὴ μεριμνᾶτε πῶς ἢ τί ἀπολογήσησθε ἢ τί εἴπητε. Τὸ γὰρ Ἅγιον Πνεῦμα διδάξει ὑμᾶς ἐν αὐτῇ τὴ ὥρα ἃ δεῖ εἰπειν» (Λουκά ιβ’, 11-12).
Τότε, απελπισμένος ο τύραννος, διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Βαδίζοντας προς τον τόπο της εκτέλεσης ο Άγιος πρόλαβε να ζητήσει από κάποιους κρυπτοχριστιανούς να μεταφέρουν το λείψανό του στην Αίγυπτο.
Ο αποκεφαλισμός του έγινε την 11η Νοεμβρίου στις αρχές του 4ου αι. μ.Χ. (πιθανότατα το 304 μ.Χ.) και έτσι η ψυχή του πέταξε χαρούμενη προς τον Σωτήρα Χριστό τον οποίο τόσο επόθησε ο Άγιος και για τον οποίο θυσιάσθηκε. Οι δήμιοι άναψαν φωτιά για να κάψουν το σώμα του.
Ότι κατάφεραν οι χριστιανοί να περισώσουν από την πυρά το μετέφεραν στην Αίγυπτο και το έθαψαν κοντά στην Μαρεώτιδα λίμνη, νοτιοδυτικά της Αλεξάνδρειας.
Στο σημείο εκείνο σταμάτησε, κατά την παράδοση, η καμήλα που μετέφερε τα λείψανα αρνούμενη πεισματικά να προχωρήσει. Έτσι οι χριστιανοί κατάλαβαν ότι ήταν θέλημα Θεού να ενταφιασθούν εκεί τα λείψανα του Αγίου.
Η περιοχή του τάφου πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε προσκυνηματικό – λατρευτικό κέντρο.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος, όταν ήταν Πατριάρχης Αλεξανδρείας ο Μέγας Αθανάσιος, ανήγειρε ναό πάνω στον τάφο του Αγίου. Σε λίγα χρόνια δημιουργήθηκε εκεί εκτεταμένο κτιριακό συγκρότημα το οποίο περιελάμβανε δύο ναούς, μοναστήρι, ξενώνες και άλλες εγκαταστάσεις.

Στους εορτάζοντες και στις εορτάζουσες, χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!!

Απολυτίκιο:
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Tρισάριθμον σύνταγμα τῶν ἀθλητῶν τοῦ Χριστοῦ συμφώνως τιμήσωμεν ὡς καθαιρέτας ἐχθροῦ, Μηνᾶν τὸν ἀοίδημον, Βίκτωρα τὸν γενναῖον καὶ Βικέντιον ἅμα, τούτοις συνευφημοῦντες στεφανίδα τὴν θείαν. Αὐτῶν, Χριστέ, ἱκεσίαις πάντας ἐλέησον.

Το συναξάρι επιμελείται ο συνεργάτης του agioritikovima.gr Κυριάκος Διαμαντόπουλος

Η εικόνα του Αγίου Μηνά, είναι δια χειρός Δαμιανού Μανούκα.

Το Απολυτίκιο ψάλλει ο αρχ. π. Νικόδημος Καβαρνός

πηγή: Αγιορείτικο Βήμα

«Είπεν ούν αυτώ ο Ιησούς· πορεύου και συ ποίει ομοίως»

Κατά τη διάρκεια της δημόσιας τριετούς δράσεως του Κυρίου, «λογοποιεί τινες αθυροστομείν ειωθότες» (άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας), δηλ. άνθρωποι κουτσομπόληδες που είχαν συνηθίσει να λέγουν αθυροστομίες, διέδιδαν εις βάρος Του τα ακόλουθα: Έλεγαν πως ο Χριστός περιφρονεί το Μωσαικό Νομό, «καινά δε αυτός εισφέρει διδάγματα», δηλ. καινούργια διδάγματα εισάγει στο βίο των ανθρώπων. Γι’ αυτό έρχεται ο σημερινός νομικός του Ευαγγελίου και προσπαθεί να παρασύρει τον Ιησού σε κάποια συζήτηση, από την οποία θα επιτύγχανε δύο πράγματα, θα έκανε το Χριστό να ομολογήσει πως ο Νόμος του Μωυσή είναι παρωχημένος, ενώ ο υποτιθέμενος δικός Του είναι σωστός. Αγνοούσε πως ο νομοθέτης και της Παλαιάς και της Καινής είναι ο ίδιος ο Χριστός. Ας παρακολουθήσουμε, λοιπόν, τη συνετή συμπεριφορά του Κυρίου απέναντι στο νομικό.

Η αντιμετώπιση του νομικού

Είναι φανερό από τη διήγηση του Ευαγγελίου πως ο νομικός πλησίασε το Χριστό με διάθεση όχι να μάθει, αλλά να πειράξει. Τον αποκαλεί διδάσκαλο: «Διδάσκαλε, τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω;» (Λουκ. 10,25). Η πρόθεση του νομικού δεν ήταν να μάθει κάτι περισσότερο από εκείνα που ήξερε, αλλά «συναρπάσαι προσδοκών», ήθελε να παγιδεύσει το Χριστό, κατά τους Πατέρες. Επειδή ο Χριστός συνεχώς μιλούσε στα κηρύγματά Του για τη Βασιλεία των Ουρανών, ο «περίαυτος» (εγωιστής) νομικός χρησιμοποιεί τα λόγια του Κυρίου για να Τον δελεάσει. Εδώ είναι και η σύνεση του Χριστού. Δεν τον αποκαλύπτει. Δεν ξεσκεπάζει την υποκρισία του ούτε τον περιφρονεί. Ο νομικός καυχιόταν για τη γνώση του πάνω στο Μωσαικό Νόμο. Ο Χριστός τον παραπέμπει εκεί. «Ο δε είπε προς αυτόν· εν τω νόμω τι γέγραπται; πως αναγινώσκεις;» (οπ. π. στιχ. 26). Μάλιστα όταν αποκρίθηκε σωστά, τον επαίνεσε ο νομοδότης Κύριος. «Ορθώς απεκρίθης» (οπ. π. στιχ. 28). Δεν τον εξερέθισε· αντίθετα χωρίς φθόνο και κακότητα τον επαίνεσε δημόσια. Ο νομικός στη συνέχεια, για να μη φανεί πως είναι κάποιος τυχαίος, ρώτησε ποιος μπορεί να θεωρηθεί για τους ανθρώπους «πλησίον» (οπ. π. στιχ. 29). Ο νομικός ήταν δοχείο γνώσεων, αλλά δεν ήταν σκεύος αρετών.

Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Κοζάνης Διονύσιος λέγει πως η αρετή δε συναντάται πάντοτε όπου υπάρχει γνώσει και όπου λάμπει το αξίωμα. «Η αρετή είναι εις την πράξιν, εις την εφαρμογήν εκείνων που λέγομεν ότι πιστεύομεν, εις την πραγμάτωσιν των ιδεών που εκπροσωπούμεν, εις την εκτέλεσιν των θείων εντολών και όχι απλώς εις την γνώση των». Ο νομικός ήθελε να δείξει στο Χριστό πως δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, όπως τα λέγει, αλλ’ έχουν βάθος. Ήθελε να παρουσιάσει τις ιδέες του, να δείξει πως υπερέχει όλων. «Ώιετο γαρ πάντων υπερέχειν», κατά την πατερική γραμματεία. Ο νομικός ρωτάει για τον πλησίον και ο Κύριος του δείχνει τι κάνει ο πλησίον.

Ο ένας ήθελε γνώσεις κι ο Άλλος του υπέδειξε την πράξη. Με τη φιλάνθρωπη διάθεση αποδεικνύουμε εάν νιώθουμε το διπλανό μας ως πλησίον.

«Είδα τον αδελφό μου, είδα Κύριον τον Θεό μου»

Οι διάφοροι φιλόσοφοι του κόσμου τούτου λένε πως «ο άλλος είναι η κόλαση μου». Αντίθετα οι Άγιοι έλεγαν: «είδα τον αδελφό μου, είδα Κύριον τον Θεό μου». Ο Θεός για μας τους ανθρώπους είναι ο μεγάλος Πλησίον, αλλά για τον καθένα μας ο συνάνθρωπος ας γίνει πλησίον. Μέσα στην Εκκλησία ο καθένας ενώνεται με το Θεό και με το συνάνθρωπό του. Δεν μας ωφελούν το πλήθος των θεολογικών γνώσεων, όταν είμαστε στεγνοί από αισθήματα φιλανθρωπίας και αγάπης για το διπλανό μας.

Μάλιστα οι πολλές γνώσεις χωρίς την πρακτική εφαρμογή τους γίνονται και αφορμή κατακρίσεώς μας: «Εκείνος δε ο δούλος, ο γνούς το θέλημα του κυρίου εαυτού και μη ετοιμάσας μηδέ ποιήσας προς το θέλημα αυτού, δαρήσεται πολλάς›› (Λουκ. 12,47). Ο προμνημονευθείς Μητροπολίτης λέγει πως το νέο που κόμισε ο Χριστός για το Θεό είναι πως ο Θεός είναι πατέρας. Και το νέο που κόμισε για τον άνθρωπο είναι πως ο άνθρωπος είναι πλησίον. Κανένα πολιτικό η κοινωνικό σύστημα δεν έφτασε σ’ αυτήν την πληρότητα του Ευαγγελίου. Να βλέπουμε τον κάθε άνθρωπο ως εικόνα του Θεού. Αντίθετα τα πολιτικά συστήματα ομιλούν για παρατάξεις, για ομάδες, για οπαδούς και ακολούθους. Η Εκκλησία μας, που είναι «ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνες», ομιλεί για πλησίον, για αδελφούς, για εικόνες του Χριστού, για αγάπη χωρίς διάκριση, για το έλεος του Θεού.

Ο μέγας Αντώνιος έλεγε: «Ουδέποτε προτίμησα το προσωπικό μου συμφέρον από την ωφέλεια του αδελφού μου». Επίσης ο αββάς Αγάθων συμπληρώνει: «Αγάπη είναι να βρω έναν λεπρό και να του δώσω ευχαρίστως το σώμα μου και, αν είναι δυνατό, να πάρω το δικό του». Ας τα έχουμε όλα αυτά υπόψη μας, για να κάνουμε κι εμείς ο,τι μπορούμε για τον πλησίον μας, που είναι ο αδελφός μας.

Πηγή: www.agiazoni.gr

Εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και Του Αγίου Πνεύματος.

Εν συντομία, το σημερινό Ευαγγέλιο εμπεριέχει όλα όσα αποτελούν τον τρόπο ζωής του χριστιανού.

Η πρώτη εντολή είναι ότι θα πρέπει ν’ αγαπάμε το Θεό με όλη μας την καρδιά, με όλη μας τη διάνοια, με όλη μας τη δύναμη, με ολόκληρη την ύπαρξή μας και τον πλησίον μας ως τον εαυτόν μας. Το ν’ αγαπάμε σημαίνει να προτιμούμε όλα όσα είναι αγαπητά στο αγαπώμενο πρόσωπο, απ’ αυτά που είναι αγαπητά σε μας. Το ν’ αγαπάμε το Θεό σημαίνει ότι θα πρέπει να ζήσουμε, και να είμαστε αληθινά έτσι ώστε Αυτός να μπορεί να είναι ευχαριστημένος απ’ αυτό που είμαστε, ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει τίποτα ξένο σε Αυτόν στις ζωές μας.

Και τότε έρχεται η δεύτερη εντολή, την οποία δεν κατανοούσε ο νομικός: ότι θα πρέπει ν’ αγαπάμε τον πλησίον μας όπως τον εαυτό μας. Να ξανα-αγαπήσουμε τον πλησίον μας, ξεχνώντας τον εαυτό μας. Πολύ συχνά νομίζουμε ότι είμαστε άξιοι χριστιανοί, αν αισθανόμαστε μία ζεστασιά στην καρδιά μας, νομίζουμε ότι αγαπάμε το Θεό. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Η δοκιμασία αυτής της αγάπης είναι η μοιρασιά της μοναδικής αγάπης του Θεού με τον καθένα από τους συνανθρώπους μας.

Θυμάμαι μια θλιβερή στιγμή στη ζωή, όταν ο πατέρας μου με ρώτησε ποιο είναι το όνειρο της ζωής μου, ήμουν νέος τότε, κι εγώ είπα: «Να είμαι μόνο με το Θεό», και αυτός με κοίταξε λυπημένα και μου είπε: Δεν έχεις αρχίσει ακόμη να γίνεσαι χριστιανός. Επειδή αν αγαπάμε τον Θεό πρέπει να μοιραζόμαστε μαζί του όλες τις φροντίδες του για ολόκληρο τον κόσμο και για κάθε πρόσωπο ξεχωριστά σ’ αυτό τον κόσμο.

Ας λάβουμε υπόψη μας λοιπόν σαν γνώμονα αυτό το σύντομο γεγονός στη ζωή του Χριστού και στην παραβολή. Δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε ποτέ πόσο πολύ αγαπάμε το Χριστό. Είναι δύσκολο, γιατί είναι τόσο εύκολο να ξεγελάσεις κάποιον. Ακόμα κι όταν λέμε ότι αγαπάμε κάποιον, μπορεί να έρθει μία στιγμή εγωισμού, διαφωνίας, ένας καυγάς μπορεί να τελειώσει, τουλάχιστον για λίγο, μία κοινή μας φιλία και ζεστασιά.

Υπάρχει ωστόσο ένα αντικειμενικό κριτήριο. Πως συμπεριφέρεσαι στον πλησίον; Τι σημαίνει αυτός για σένα; Αν δεν σημαίνει τίποτα, αν είναι ένας περαστικός, αν είναι απλά κάποιος στο δρόμο σου, η αν είναι κάποιος που μπορεί να τραβήξει την προσοχή σου, όταν εσύ είσαι σε καλή διάθεση, τότε δεν αρχίσαμε ν’ αγαπάμε το Θεό και τον κόσμο μαζί μ’ Αυτόν.

Ας το αναλογιστούμε λοιπόν, ας κάνουμε στους εαυτούς μας σχετικές ερωτήσεις, και ας διορθώσουμε τη ζωή μας. Αμήν.

Πηγή: www.agiazoni.gr

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 8ης ΛΟΥΚΑ (Β’ Κορ. 4,6-15)

Ο Απόστολος Παύλος στη σημερινή περικοπή από την Β’ προς Κορινθίους Επιστολή του μας παρουσιάζει τον θησαυρό της πίστης που μας χάρισε ο Θεός και τη μεγάλη βοήθεια που παίρνει από το Θεό ο εργάτης του Ευαγγελίου, για να ενισχύεται η ανθρώπινη αδυναμία του.

Για να δείξει ο Απόστολος Παύλος πόσο αδύναμος αισθάνεται ως άνθρωπος παρομοιάζει τον εαυτό του, και όσους κηρύττουν το Ευαγγέλιο του Χριστού, με σκεύη πήλινα τα οποία εύκολα σπάζουν. Και όμως ενώ σαν άνθρωπος αισθάνεται ο Απόστολος τόσο αδύνατος, επειδή ο Χριστός ποτέ δεν τον εγκαταλείπει μόνο του, συνεχίζει τον αγώνα του πάντοτε με επιτυχία.

Η αδυναμία αυτή του εργάτη του Ευαγγελίου είναι ευεργετική για τους πιστούς, κατά την άποψη του Αποστόλου. Και εξηγεί το γιατί: Εάν εμείς, που κηρύττουμε τον λόγο του Θεού ήμασταν άνθρωποι με εξαιρετική δύναμη, εξέχουσα σοφία και πλούσια άλλα προσόντα, οι άλλοι άνθρωποι που μας ακούν θα νόμιζαν ότι αυτά που κηρύττουμε προέρχονται από μας, πράγμα επικίνδυνο για όλους. Ενώ τώρα βλέπουν ότι ο ανεκτίμητος πνευματικός θησαυρός που τους προσφέρουμε δεν είναι δυνατόν να προέρχεται από μας, λόγω τη αδυναμίας μας, αλλά από τον Θεό. Έτσι οι πιστοί αντιλαμβάνονται την υπερβολική αξία που έχει το Ευαγγέλιο, και το αποδέχονται χωρίς επιφυλάξεις.

Εμείς από τον εαυτό μας δεν έχουμε τίποτε σημαντικό να προσφέρουμε. Ο Θεός, έλαμψε μέσα στις καρδιές μας, και μας φώτισε να γνωρίσουμε στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού τη δόξα Του. Γνωρίζουμε πλέον τον αληθινό Θεό. Γνωρίζουμε το θέλημα του Θεού. Γνωρίζουμε τι πρέπει να πιστεύουμε και πως να ζούμε, σαν παιδιά του Θεού. Αυτόν τον «φωτισμόν της γνώσεως της δόξης του Θεου εν προσώπω Ιησού Χριστού» (στίχ.6) ο θείος Απόστολος τον χαρακτηρίζει ως «θησαυρόν»! Θησαυρόν πολύτιμον!

Αλήθεια, έχουμε εκτιμήσει αυτόν τον θησαυρό της γνώσεως του Ενός και Μόνου Αληθινού Θεού, που μας κληροδότησαν οι Άγιοι Απόστολοι και οι διάδοχοί τους μέσω της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας; Πόσα δισσεκατομμύρια άνθρωποι, που ζουν στον πλανήτη μας δεν κατέχουν αυτόν τον θησαυρό! Δεν γνώρισαν τη δόξα του αληθινού Θεού. Πολλοί είναι εκείνοι, ακόμη και σήμερα, οι οποίοι «στη θέση της αλήθειας του Θεού έβαλαν το ψέμμα και σέβονται και λατρεύουν την κτίση αντί για τον Κτίστη» (Ρωμ. 1,25). Έχουν θεοποιήσει δημιουργήματα όπως ζώα, δένδρα, βουνά ή δημιουργήματα της φαντασίας τους, στα οποία έδωσαν μορφή κατασκευάζοντας είδωλά τους και αυτά λατρεύουν ως θεό! Εμείς όμως αξιωθήκαμε από τον Θεό να λάμψει μέσα στις καρδιές μας το Φώς το αληθινό και έτσι στο τέλος κάθε θείας Λειτουργίας να μπορούμε να ψάλλουμε δοξολογικά: «Είδομεν το φως το αληθινόν…εύρομεν πίστιν αληθή, αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες· αύτη γαρ ημάς ἔσωσεν» ( ύμνος μετά τη θεία Μετάληψη).

Κατέχουμε, λοιπόν, εμείς οι Ορθόδοξοι χριστιανοί τον ανεκτίμητης αξίας θησαυρόν της γνώσεως του αληθινού Θεού, την αληθινή πίστη. Όμως κάθε θησαυρός κινδυνεύει να συληθεί. Γι αυτό χρειάζεται να τον φρουρούμε άγρυπνοι, με πολλή προσοχή, να μη τον χάσουμε. Ο Απόστολος Παύλος γνώρισε τον πόνο στενών συνεργατών του, που παρασύρθηκαν από τον κόσμο και απαρνήθηκαν την πίστη στον Χριστό: » Ο Δημάς αγάπησε τον παρόντα αιώνα και με εγκατέλειψε και έφυγε»,γράφει με βαθειά θλίψη, για το κατάντημα του πρώην πολύτιμου συνεργού του, στον μαθητή του Τιμόθεο (Β’ Τιμ. 4,10).

Η ορθόδοξη πίστη δεν ανταλλάσσεται με τίποτε άλλο. Γνωρίζουμε ότι οι Άγιοι Μάρτυρες προτίμησαν να θυσιάσουν και τη ζωή τους, παρά να αρνηθούν την πίστη τους στον Χριστό.

Αδελφοί μου, είναι πολλοί οι πειρασμοί στην εποχή μας που αποσκοπούν να πλήξουν την πίστη στο πρόσωπο του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Να μην επηρεαζόμαστε ούτε να κλονιζόμαστε. Εμείς να προσπαθούμε να γνωρίζουμε όλο και βαθύτερα τις αλήθειες της πίστης μας και να ζούμε σύμφωνα με αυτές. Και να είμαστε βέβαιοι ότι ο Κύριος που ενδυνάμωνε τον Απόστολο Παύλο στους σκληρούς διωγμούς που αντιμετώπιζε, θα ενισχύει κι εμάς και θα προχωρούμε πάντοτε νικητές στον πνευματικό μας αγώνα. Αμήν.

Ιησούς Χριστός ο Αρχιπάρθενος, έργον αγιογραφείου Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου 2015

Σειρά κηρυγμάτων με ομιλητή τον Αρχιμανδρίτη π. Επιφάνιο Χατζηγιάγκου με θέμα την ερμηνεία του Συμβόλου της Πίστεως.

Οι ομιλίες έγιναν στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Φλώρινας.

The Apostle Paul, in today’s passage from the 2nd Epistle to the Corinthians, illustrates for us the great help that the worker of the Gospel receives from God. Our faith that God has given us is a treasure, and strengthens us in our human weakness. In order for the Apostle Paul to demonstrate how weak he feels as a human, he compares himself and all those who preach the Gospel of Christ with ceramic utensils, which break very easily. Despite this frailty, he continues on with Christ who never abandons him in his struggle, and he always succeeds.

According to the Apostle, this weakness of those who work for the Gospel is a benefit. He explains why: If we, who preach the word of God were people of extraordinary power, prominent wisdom, and many other rich attributes, then those who would hear us would think that what we preach comes from us. This is a very dangerous thing for all. Instead, they see that this invaluable spiritual treasure that we offer them, cannot possibly come from us due to our weakness. It all comes from God, and so the faithful understand the great value that the Gospel possesses. As a result, they accept it with no reservations.

We ourselves have nothing important to offer. God shone into our hearts, enlightening us in the face of Jesus Christ to know His glory. We now know the true God. We know the will of God. We know what we should believe in, and how we should live, like children of God. This “light of the knowledge of the glory of God in the face of Jesus Christ” (2 Corinthians 4:6) is described by the holy Apostle as a “treasure.” A precious treasure!

Truly, we can appreciate this gift of knowledge of the One and Only True God, which the Holy Apostles and their successors have left for us through our Orthodox Church. How many billions of people that live on this planet, do not possess this treasure? They do not know the glory of the True God. Many are those, even today, who “exchanged the truth of God for the lie, and worshiped and served the creature rather than the Creator” (Romans 1:25). They made gods of animals, trees, mountains, or even creations of their own fantasies, which they gave form by creating idols and worshipping them as god. But we were made worthy by God for the True Light to shine in our hearts and so in the end of every liturgy we can gloriously chant: “We have seen the light;…we have found true faith, as we worship the undivided Trinity; for the Trinity has saved us” (Hymn after Holy Communion).

So we as Orthodox Christians possess invaluable riches in our knowledge of the true God, the true faith. But every treasure is in danger of being stolen. That is why we need to guard it vigilantly, with great care so that we do not lose it. The Apostle Paul knew the pain of people close to him being carried away by the world, denying their faith in Christ: “For Demas has forsaken me, having loved this present world, and has departed” (2 Timothy 4:10). He is writing in deep sorrow to his student Timothy, lamenting the fallen state of this previously valuable partner. The Orthodox Faith cannot be exchanged for anything else. We know that our Holy Martyrs preferred to sacrifice their lives, rather than deny their faith in Christ.

My brothers and sisters, there are many temptations in our times which have as their goal to damage this faith in the face of our Lord and God Jesus Christ. Let us not be influenced or shaken by them. Let us also be assured that our Lord, who gave strength to the Apostle Paul during those tough persecutions he faced, will also strengthen us in always moving forward as victors in our spiritual struggle. Amen.

Ο πατέρας μου Μηνάς Κεφαλάς ήταν γιος του Ανδρέα και της Μαριάννας το γένος Κατσαΐτη, και εγεννήθη το έτος …. στο Ληξούρι [της Κεφαλονιάς[.

Ο Παπά-Μπασιάς ήταν στενός φίλος της οικογένειας την οποία επισκεπτόταν συχνά.
Η νοννά μας -μάμμη μας- είχε αποκτήσει δύο θυγατέρες και η επιθυμία της ήταν να αποκτήσει και αγόρια. Όταν σε κάποια επίσκεψη ο Παπά-Μπασιάς πληροφορήθηκε ότι περίμενε παιδί της ευλόγησε την κοιλιάν και ανέφερε τα ονόματα Μηνάς, Βίκτωρ, Βικέντιος.
Η Μ. Κεφαλά απέκτησε αγόρι το οποίο το βάπτισε Γεράσιμο. Μετά όμως από λίγο το παιδί της πέθανε.

Ο Παπά-Μπασιάς την επισκέφτηκε και πάλιν, την είδε περίλυπο και της είπε ότι είχε παρακούσει στα λόγια του.
Την παρηγόρησε όμως και τις είπε ότι θα γεννήσει και πάλιν αγόρι και της ευλόγησε την κοιλιάν επαναλαμβάνων τα ονόματα – Μηνάς, Βίκτωρ, Βικέντιος.

Επειδή στην οικογένεια δεν υπήρχαν ποτέ τέτοια ονόματα δεν δόθηκε ποτέ προσοχή. Αργότερα, πάντως, η Μαριάννα Κεφαλά θυμήθηκε ότι στο πλούσιο οικογενειακό της εικονοστάσιο στο Αργοστόλι υπήρχε μια εικόνα με τρεις Αγίους, την οποία η οικογένεια Κατσαΐτη την είχε φέρει από το Βυζάντιο.
Τότε τη ζήτησε από τους γονείς της και την έφερε στο Ληξούρι.
Μετά από λίγο γέννησε τον πρώτο της γιο τον οποίο ο Παπά-Μπασιάς βάπτισε Μηνά, μετά εγέννησε τον Βίκτωρα και τον Βικέντιον.
Από τότε θεωρούσαν την εικόνα θαυματουργή και την έστελναν κάθε 11 Νοεμβρίου στην Εκκλησία για προσκύνημα. Την εικόνα αυτή την έχουμε σήμερα στο σπίτι μας.

Μαρτυρία της Νίκης Γουλανδρή, όπως δημοσιεύεται στο βιβλίο του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Κωνσταντίνου Γ. Γκέλη ο “Άγιος Παναγής (Παπά – Μπασιάς), 1801 – 1888. Η αναδημοσίευση έγινε με μεταφορά του κειμένου στην καθομιλουμένη

Εωθινό Δοξαστικό «Μετά μύρων προσελθούσαι» σε ήχο δεύτερο. Ερμηνεία από το κλασικό Αναστασιματάριο Ιωάννου πρωτοψάλτου. Ψάλλει ο Άρχων Μουσικοδιδάσκαλος της Μ.τ.Χ.Ε. Θεόδωρος Βασιλικός, πρωτοψάλτης και χοράρχης.