[Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=180063]

Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στη συγκλονιστική ιστορία του Αγ. Γερασίμου του Ιορδανίτη και του λιονταριού (του Ιορδάνη, όπως το ονόμασε ο Άγιος). Είναι μία από τις πολλές ιστορίες Αγίων της ορθοδόξου εκκλησίας η οποία με πολύ απλό και παραστατικό τρόπο μας μιλά για τη σχέση του αγιασμένου ανθρώπου με την άγρια φύση, αναφορικά με ένα λιοντάρι.

Ο Αγ. Γεράσιμος ο Ιορδανίτης συνάντησε ένα λιοντάρι κοντά στην όχθη του Ιορδάνη, που πονούσε πολύ στο πόδι, επειδή είχε μπει μέσα του αγκίδα από καλάμι και εξαιτίας αυτού είχε πρηστεί. Ο Άγιος θεράπευσε το λιοντάρι και αυτό, από ευγνωμοσύνη, έμεινε κοντά του, σαν γνήσιος υποτακτικός. Το ονόμασαν μάλιστα Ιορδάνη. Οι πατέρες της μονής συνήθιζαν να δίνουν στο λιοντάρι το γαϊδούρι της μονής, για να το βόσκει γύρω από τον ποταμό. Μια μέρα λοιπόν, καθώς το γαϊδούρι έβοσκε, απομακρύνθηκε από το λιοντάρι και κάποιοι καμηλιέρηδες έμποροι, το πήραν μαζί τους. Το λιοντάρι τότε, έχοντας χάσει το γαϊδούρι (το οποίο είχε καθήκον να προσέχει στη βοσκή), γύρισε στον Αγ. Γεράσιμο πολύ στενοχωρημένο. Ο γέροντας νόμισε ότι το λιοντάρι έφαγε το γαϊδούρι και γι’ αυτό το τιμώρησε προστάζοντάς το να μεταφέρει αυτό το νερό στο μοναστήρι. Μετά από λίγο καιρό, επέστρεφε στους Αγ. Τόπους ο καμηλιέρης που είχε κλέψει το γαϊδούρι και έτυχε να συναντήσει το λιοντάρι. Το λιοντάρι αναγνωρίζοντας το γαϊδούρι, έτριξε τα δόντια στον καμηλιέρη, εκείνος φοβήθηκε, άφησε το καραβάνι και έτρεξε να σωθεί. Το λιοντάρι πήρε τότε το γαϊδούρι και το επέστρεψε στο μοναστήρι. Όταν απεδήμησε προς Κύριο ο Αγ. Γεράσιμος το λιοντάρι έλειπε από το μοναστήρι. Όταν το λιοντάρι επέστρεψε, τον αναζητούσε, δεν τον έβρισκε και ανήσυχο έδειχνε τα δόντια του. Τότε ένας μοναχός το πήρε στον τάφο του Αγίου και του έδειξε που ήταν ο Άγιος. Εκείνο, όταν κατάλαβε τι είχε συμβεί, από τη λύπη του έμεινε εκεί νηστικό πάνω στον τάφο μέχρι που πέθανε!

Ο Άγιος είναι ο άνθρωπος που με την αγιαστική και σωτηριώδη δύναμη των μυστήριων της Εκκλησίας ξεπερνά τη μεταπτωτική κατάσταση και ανακτά την αρχέγονη ομορφιά των πρωτοπλάστων. Δεν φοβάται την άγρια φύση γιατί την αγαπά και η άγρια φύση του το αναγνωρίζει και δέχεται να υποταχθεί σ’ αυτόν. Ο Άγιος εντάσσει το λιοντάρι στη συνοδεία του και αυτό προσφέρει όπως όλοι τις υπηρεσίες του (έχει το δικό του διακόνημα) προς δόξαν Θεού. Όταν κάτι δεν πάει καλά τιμωρείται όπως όλοι οι αδελφοί, δεν θανατώνεται παραδειγματικά επειδή είναι ζώο. Αν και άγριο από τη φύση του δεν έκανε κακό στο γαϊδούρι της μονής και όμως δέχεται το επιτίμιο και συνεχίζει την υποταγή του στον ηγούμενο.

Όταν ο Άγιος εκδημεί, το λιοντάρι λυπάται μέχρι θανάτου, επειδή δεν έχει πλέον νόημα η ζωή του. Και αυτή ακριβώς είναι η απάντηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στους ακτιβιστές φυσιολάτρες που τοποθετούν τη φύση πάνω από τον άνθρωπο και πιστεύουν ότι αυτή μπορεί να συνεχίζει και να έχει νόημα η ύπαρξή της χωρίς τον άνθρωπο. Η Εκκλησία μας κηρύσσει, «του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή» και γι’ αυτό στο θείο δράμα της Σταύρωσης συμμετέχει ολάκερη η δημιουργία: «Σταυρωθέντος σου Χριστέ πάσα η κτίσις βλέπουσα έτρεμε. όπως και στη χαρά της Ανάστασης: «Γη δε αγαλλιάσθω, εορταζέτω δε κόσμος ορατός τε άπας και αόρατος».

Επίλογος

Η Εκκλησία έχει λόγο να εκφέρει σχετικά με τη σχέση ανθρώπου και υπόλοιπης Δημιουργίας, λόγο που οφείλει να παραθέτει στους πιστούς. Η Εκκλησία διδάσκει περιβαλλοντικό ήθος και δεν επιβάλλει οποιαδήποτε περιβαλλοντική ηθική. Ο οικολογικός λόγος της Εκκλησίας συνοπτικά μας διδάσκει ότι:

• Ο Κόσμος είναι δημιούργημα του Θεού, και η αγάπη μας και ο θαυμασμός προς τη φύση κατευθύνεται με λογικό τρόπο προς τον Δημιουργό και μόνο σε Αυτόν ανήκει «πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις».

• Ο άνθρωπος δεν είναι κυρίαρχος της δημιουργίας αλλά ένας απλός επιστάτης, που με σύνεση και διάκριση επιλέγει τις πράξεις του έναντι των συνανθρώπων του και της φύσης.

• Η φύση πρέπει να προστατεύεται και να διασώζεται σαν ένα πολύτιμο δώρο του Θεού για όλους τους ανθρώπους, που έζησαν, ζουν και θα ζήσουν στον πλανήτη γη.

• Η άσκηση και η εγκράτεια μας οδηγούν προς μια αρμονική ισορροπία με τη φύση, τα αποθέματά της και τα έμβια όντα της.

Βιβλιογραφία

. Σεβ. Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη, «Ο άνθρωπος και το περιβάλλον: Ορθόδοξη θεολογική προσέγγιση», Πρακτικά του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Επιστήμες, Τεχνολογίες αιχμής και Ορθοδοξία», 4-8 Οκτωβρίου 2002.

2. Σεβ. Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεοφύτου, «Ο ρόλος της Ορθοδοξίας και η συμβολή της Εκκλησίας στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς», Εισήγηση στο Συνέδριο «Περιβάλλον, πολιτισμός και Ορθοδοξία», 22 Ιανουαρίου 2005.

3. Γιάννη Ζαμπέλη, «Το περιβάλλον στον κατηχητικό λόγο της Εκκλησίας», http://clubs.pathfinder.gr/perivallontiki/

Πηγή: «Ενατενίσεις», Περιοδική Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Κύκκου και Τηλλυρίας, Τεύχος 5ο, Μάΐος – Αύγουστος 2008

Αγαπητοί αδελφοί μου,

Κάθε νέο έτος, που είναι πολύτιμο δώρο της άφατης φιλανθρωπίας του Θεού προς τον κόσμο, όλοι οι άνθρωποι εύχονται, κατά κύριο λόγο, να είναι ειρηνικό. Ιδιαιτέρως όλοι όσοι κατά το πρόσφατο παρελθόν υπέφεραν ή υποφέρουν ακόμη τόσο πολύ από τους κατά τόπους πολέμους και τις τρομοκρατικές επιθέσεις ποθούν το νέο έτος να ζήσουν ειρηνικά. Και στην χώρα μας, μετά την απαράδεκτη διαίρεσή της σε Βόρεια και Νότια, που ζούμε 64 χρόνια τις συνέπειες του ψυχρού πολέμου, η σκέψη και η προσευχή μας είναι πάντα στραμμένες στην πολυπόθητη ειρήνη.

Πώς όμως θα επικρατήσει η πολιτική ειρήνη ανάμεσα στους λαούς; Με νόμους και υπογραφές διακρατικών συμφωνιών; Όλα αυτά καλά είναι, αλλά δεν είναι εγγύηση για την ειρήνη γιατί είναι γνωστό ότι και οι νόμοι και οι υπογραφές πολλές φορές καταπατούνται εξ αιτίας πολιτικών, οικονομικών, γεωπολιτικών και άλλων αμαρτωλών σκοπιμοτήτων.

Για να επικρατήσει η εξωτερική – πολιτική ειρήνη πρέπει να υπάρχει η εσωτερική – ψυχική ειρήνη. Και για να έχει ο άνθρωπος εσωτερική ειρήνη πρέπει να έχει στην ψυχή του την «άνωθεν ειρήνη», που είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος. (Γαλ.5:22) Χωρίς την ειρήνη του Θεού δεν μπορεί να υπάρχει αληθινή ειρήνη στις διαπροσωπικές, κοινωνικές και διακρατικές σχέσεις. Εάν ο άνθρωπος δεν έχει την ειρήνη του Θεού μέσα του τότε θα έχει σίγουρα πόλεμο με τον Θεό, με τον εαυτό του, με τα μέλη της οικογένειάς του, με τον γείτονά του, με τον συνεργάτη του. Η απουσία της ειρήνης με τον Θεό, με τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας γεννά, με μαθηματική ακρίβεια, τον πόλεμο και μεταξύ των κρατών.

Το συμπέρασμα, που είναι βασισμένο στον λόγο του Θεού και στην ανθρώπινη εμπειρία, είναι ότι μόνο με τον εσωτερικό πνευματικό αγώνα κατά του εγωισμού, της ζήλειας, της πλεονεξίας και της φιλαυτίας είναι δυνατόν ο άνθρωπος να γίνει ειρηνοποιός στο περιβάλλον του. Ο Χριστός μάς είπε ότι: «Είναι μακάριοι όσοι φέρνουν την ειρήνη στους ανθρώπους, γιατί αυτοί θα ονομασθούν παιδιά του Θεού». (Μτ.5:9) Μ’ άλλα λόγια εάν είμαστε αληθινά παιδιά του Θεού τότε θα ζούμε και ειρηνικά μεταξύ μας ως αδέλφια.

Ο ύμνος των Αγγέλων κατά την γέννηση του Θεανθρώπου: «Δόξα στον ύψιστο Θεό και ειρήνη στη γη, αγάπη και σωτηρία για τους ανθρώπους» (Λκ.2:14) δεν σημαίνει την επικράτηση στην γη μιας οποιασδήποτε ειρήνης, δηλαδή μιας κοσμικής ειρήνης, αλλά πρωτίστως της ειρήνης του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων και κατά συνέπεια στις ανθρώπινες σχέσεις. Για το μεγάλο αυτό θέμα ο ιερός Χρυσόστομος λέει τα εξής: «Ο μακρύς εσωτερικός πόλεμος του ανθρώπου από την εποχή της πτώσεως των Πρωτοπλάστων καταλύθηκε με την ενανθρώπηση του Χριστού. Και το επουράνιο πλήθος των Αγγέλων θαυμάζοντες την κατάλυση του πολέμου και την είσοδο της ειρήνης στην γη έψαλαν: Δόξα εν υψίστοις Θεώ, και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία».

Η εσωτερική ειρήνη είναι τόσο σημαντική γιατί χωρίς ειρήνη, όσα υλικά αγαθά κι αν έχει ο άνθρωπος του είναι άχρηστα. Χωρίς την εσωτερική ειρήνη δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε σωστό στην ζωή μας. Ακόμη και η επικοινωνία μας με τον Θεόν είναι αδύνατη. Γι’ αυτό και στην ορθόδοξη λατρεία μας κατέχει καίρια θέση πρώτα και κύρια το αίτημα της κατά Θεόν ειρήνης. Η θ. Λειτουργία π.χ. αρχίζει με τα λεγόμενα ειρηνικά: «Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν»· «Υπέρ της άνωθεν ειρήνης…». Και στην συνέχεια, με προϋπόθεση την ειρήνη του Θεού προσευχόμαστε και «Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου…». Επίσης στα λεγόμενα «πληρωτικά» ο διάκονος ζητά από τον Θεό εκ μέρους της λατρευούσης κοινότητας: «Την ημέραν πάσαν, τελείαν, αγίαν, ειρηνικήν και αναμάρτητον…»· «Άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών.»· «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά, και καλήν απολογίαν, την επί του φοβερού βήματος του Χριστού, αιτησώμεθα». Τέλος ο λειτουργός πριν από κάθε σημαντική στιγμή της λατρείας, όπως π.χ. την ανάγνωση του αποστολικού και ευαγγελικού αναγνώσματος, της αγίας Αναφοράς, της θ. Κοινωνίας, κ.ο.κ. εκφωνεί το «Ειρήνη πάσι» και ο λαός άπαντα με το «Και μετά του πνεύματός σου».

Αδελφοί μου, ας ζητούμε επίμονα από τον Θεό την «άνωθεν ειρήνη», που είναι προϋπόθεση της ειρήνης με τον Θεό και με τους συνανθρώπους μας. Επιπλέον ας καταπολεμούμε «τα πάθη μας που μάχονται μέσα μας» (Ιακ.4:1) για να έρθει η ειρήνη και στον κόσμο και στην όμορφη χώρα μας.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας π. Σωτήριος, οι Κληρικοί μας και ο Μητροπολίτης σας σάς εύχονται να έχετε εσωτερική και εξωτερική ειρήνη, υγεία πνευματική και σωματική και «ο Άρχων της Ειρήνης» (Ησ.9:6) να ευλογεί την ζωή και τα έργα σας κατά το νέο έτος 2018.

«Λοιπόν, αδελφοί μου, να χαίρεσθε, να προοδεύετε, να συμπαραστέκεσθε ο ένας στον άλλον, να μην έχετε διαφωνίες, να έχετε ειρήνη, κι ο Θεός που χαρίζει την αγάπη και την ειρήνη θα είναι μαζί σας». (2 Κορ.13:11) Αμήν.

Ευλογημένη Πρωτοχρονιά!

My beloved,

We now enter another New Year, which is a precious gift from God to the world, and we wish and hope it will be a peaceful one. In particular, those who have suffered recently and are still suffering from local wars and terrorist attacks have only one desire: to live peacefully during the New Year. And in our country, with its unacceptable division into the North and the South, suffering has been the ongoing reality for 64 years—the consequence of the cold war. For this reason, it is inevitable that our thoughts and prayers have been and continue to be centered on a long-awaited peace.

Nevertheless, we must also ask: How can political peace prevail among the peoples? Are international laws and signatures on transnational agreements the answer? Of course, these are good efforts, but they do not guarantee peace; for many times, laws and treaties are quickly violated due to social, economic, geopolitical and other expedient purposes.

The deeper truth is that in order for outer peace to exist, inner peace must also exist; that is, peace of the soul. In order for a person to have inner peace, his heart must be filled with «the peace from above», which is the fruit of the Holy Spirit. (Gal. 5:22) Without God’s peace, it is impossible for true peace to exist in interpersonal, societal and transnational relations. If a person does not internally possess God’s peace, then he or she will certainly have a war with God, with himself or herself, and with family members, neighbors, and colleagues. The absence of peace with God, with ourselves and with our fellow human beings, provokes wars between nations with a mathematical certainty.

The conclusion, therefore, based on the word of God and human experience, is that only through inner spiritual struggle against egotism, jealousy, greed and self-love is it possible for a person to become an instrument of peace to the surrounding environment. Christ told us: «Blessed are the peacemakers, for they shall be called sons of God”. (Matthew 5: 9) In other words, when we become true children of God, we shall live peacefully among ourselves, as brothers and sisters.

The angelic hymn sung upon the birth of Christ: «Glory to God in the Highest and on earth peace, good will toward men” (Lk. 2:14) surely does not refer simply to the predominance of any kind of peace on earth, such as peace based on secular values; instead, above all, it affirms the presence of God’s peace in peoples’ hearts and, consequently, in human relationships. St. John Chrysostom, commenting on this important subject says: «The great inner war of man since his Fall was abolished by Christ’s Incarnation. Thus, the heavenly multitudes of Angels, admiring the destruction of war and the coming of peace on earth, sang: “Glory to God in the Highest, peace on earth, and good will to men”.

Inner peace is very important because without peace, regardless of how many material objects a human being may possess, all such possessions are practically useless. Without inner peace, we cannot possibly do anything right in our life. Even our communication with God becomes distorted, if not impossible. That is why, in our Orthodox worship, the first and foremost petition is for God’s peace. The Divine Liturgy begins with the exhortations: «In peace, let us pray to the Lord» and «For the peace from God …”. Then, after having asked for God’s peace, we pray «for the peace of the whole world …”. Also the deacon, on behalf of the worshiping community, asks the Lord: «For a perfect, holy, peaceful, and sinless day …»For an angel of peace, a trustworthy guide, a guardian of our souls and bodies, let us ask of the Lord”. «That the end of our lives may be Christian, without undue suffering, without shame, peaceful and for a good account of ourselves before the fearful judgment seat of Christ, let us ask of the Lord”. Finally, before every important moment of worship, such as the Apostolic and Gospel readings, the Eucharist, Holy Communion, etc., the Priest wishes «peace» to the faithful and the people respond: «And to your spirit».

Beloved sisters and brothers, let us persist in asking our Lord to bestow «the peace from above», which is the precondition for peace with God and with our fellow human beings. Moreover, let us fight against «our passions that war in our members» (James 4:1), so that peace may come to the world and to our beautiful country.

Metropolitan Soterios of Pisidia, our Clergy and your Metropolitan wish all of you inner and outward peace, good spiritual and physical health, and all the blessings of “the Prince of Peace” (Isaiah 9:6) for your life and your endeavors throughout the New Year 2018.

«Therefore, my brethren, rejoice, be of good comfort, stand for one another, be of one mind, do not have disagreements, live in peace, and the God of love and peace will be with you.» (2 Cor. 13: 11). Amen!

MAY YOU ALL HAVE A BLESSED NEW YEAR!

+ Metropolitan Ambrosios of Korea

α) Σε κάθε εποχή ο άνθρωπος επιθυμεί να μετρήσει, να ελέγξει και να προσδιορίσει την αξία του χρόνου αλλά και να υπερβεί, εάν είναι δυνατόν, τα όριά του. Αυτό φαίνεται από τα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού, καθώς και από διάφορες αντιλήψεις που διατυπώθηκαν γι’ αυτόν. Στους εξωβιβλικούς λαούς και τις κοσμικές θρησκείες αναπτύχθηκαν μυθολογικές απόψεις για την ιερότητα και την ανακύκληση του χρόνου. Έτσι προέκυψε η αντίληψη, ότι ο χρόνος ανακυκλώνεται. Η θέση αυτή είχε επικρατήσει και στην αρχαιοελληνική σκέψη.

Κατά τα χρόνια της επισκοπικής του διακονίας είχε να αντιπαλέψει κατά πολλών δυσχερειών. Ο αυτοκράτορας Ουάλης αποφάσισε να εισαγάγει με τη βία στην Καππαδοκία τον Αρειανισμό, γι’ αυτό, το 372 μ.Χ., έστειλε τον έπαρχο Μόδεστο, για να πείσει τον Άγιο να δεχθεί τις κακοδοξίες των αιρε­τικών. Μάταια προσπάθησε να πείσει το Μέγα Βασίλειο μεταχειριζόμενος κάθε μέσο: δήμευση της περιουσίας, εξορία, βασα­νιστήρια, θάνατο. Ο Βασίλειος σε απάντηση εδήλωσε, ότι δεν φοβάται, αφού περιουσία δεν είχε, παρά μόνο λίγα παλαιά ενδύματα και λίγα βιβλία· εξορία δεν φοβάται, διότι η γη που κατοι­κεί δεν είναι ιδιοκτησία του και στον κόσμο αυτό είναι πάροικος και παρεπίδημος· τα βασανιστήρια δεν τον πτοούν, διότι το ασθενικό του σώμα δεν μπορεί να αντέξει σε αυτά, το δε θάνατο θεωρεί ως ευεργέτη, διότι αυτός θα τον οδηγήσει νωρίτερα κοντά στο Θεό.

Ο Μόδεστος εξεπλάγη από την πνευματική γενναιοψυχία του Αγίου και επέστρεψε άπρακτος. Ακόμη και ο ίδιος ο αυτοκράτορας Ουάλης, όταν ήλθε στην Καισαρεία και αντιλήφθηκε το μεγαλείο του Βασιλείου, τον άφησε ανενόχλητο στον επισκοπικό του θρόνο. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέ­ρουμε τη μαρτυρία του  Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου για τον Μέγα Βασίλειο: Ήταν ημέρα των Θεοφανείων· πέλαγος λαού εγέμιζε το ναό· η ψαλμωδία και η ευκοσμία του βήματος ήταν αγγελική μάλλον παρά ανθρώπινη. Και ο Μέγας Βασίλειος προτεταγμένος του λαού, όρθιος, ακλινής κατά το σώμα και την όψη και τη διάνοια, «εστηλωμένος τω Θεώ και τω βήματι». Και ο αυτοκράτορας Ουάλης μπροστά στο θέαμα αυτό και στο άκουσμα «κατεβροντήθη».

Με τον ανεκτίμητο αυτό πλούτο των αρετών του καθοδήγησε το ποίμνιο του Χριστού και κοσμημένος με αυτές εξεδήμησε προς Κύριον, το 378 μ.Χ., λίγο μετά το θάνατο του αυτοκράτορος Ουάλεντος, σε ηλικία 48 ετών.

Όταν πλησίαζε η ώρα να παραδώσει την αγία του ψυχή στον Θεό, προσήλθαν στην κλίνη του όλοι σχεδόν οι Χριστιανοί της πόλεως. Εκείνος τους εδίδασκε και τους ευλογούσε. Προσευχό­μενος στον Κύριο είπε: «Εις χείράς Σου, Κύριε, παραθήσομαι το πνεύμά μου», και κοιμήθηκε. Στην εξόδιο ακολουθία συμμε­τείχαν μυριάδες λαού και τόσος ήταν ο συνωστισμός, ώστε πολ­λοί απέθαναν.

            Η σύναξη του Μεγάλου Βασιλείου ετελείτο στο ναό της Αγίας Σοφίας (Μεγάλη Εκκλησία). Ναός αφιερωμένος στον Άγιο Βασίλειο υπήρχε στο παλάτι των Βυζαντινών αυτοκρατόρων κατά τον 10^ο  αιώνα και σ’ αυτόν εκκλησιαζόταν ο αυτοκράτορας την 1^η  Ιανουαρίου μέχρι της απολύσεως του Ευαγγελίου.

Ο μακαριστός Γέρων Αθανάσιος Μυτιληναίος, στην πρώτη από τις ομιλίες του για το βιβλίο των Ψαλμών της Π. Διαθήκης, παρουσιάζει τα γενικά χαρακτηριστικά του θεόπνευστου βιβλίου, τονίζει την συνεχή χρήση του Ψαλτηρίου στις ακολουθίες της Εκκλησίας και στη συνέχεια αναλύει τον πρώτο Ψαλμό του Δαυίδ.

%audio%

Διατήρησε αγνή την ψυχή σου σαν το πολυτιμότερο κεφάλαιο στη ζωή σου.

Μέγας Βασίλειος

Ανάμεσα στα έθιμα του λαού μας, το έθιμο των καλάντων έχει δείξει μια θαυμαστή «ανθεκτικότητα» στον χρόνο, παρόλο που στις ημέρες μας έχουν περιοριστεί μόνο σ’ αυτά των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.

Το μουσικό αρχείο του αείμνηστου Σίμωνα Καρά, που μαζί με την Αγγελική Καρά, κατέγραψαν τη δεκαετία του ’50-  80, τα κάλαντα του ελληνικού χώρου στον τόπο τους, αποτελεί ένα μοναδικό θησαυρό, καθώς περιλαμβάνει εκατοντάδες κάλαντα τραγουδισμένα από τους ντόπιους.

Μια επιλογή 59 καλάντων από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, εξέδωσε προ των Χριστουγέννων το Κέντρο Ερεύνης και Προβολής της Εθνικής Μουσικής (ΚΕΠΕΜ)- Ωδείο «Σίμων Καράς» σε ένα εξαιρετικά καλαίσθητο βιβλίο μικρού μεγέθους που περιλαμβάνει δυο ψηφιακούς δίσκους (cd) με ηχητικές καταγραφές και τους στίχους με σύντομο σχολιασμό και πληροφορίες για την καταγραφή (ημερομηνία καταγραφής και ονόματα καλαντιστών). Θερμά συγχαρητήρια στον επιμελητή της εκδόσεως Δημήτριο Μαντζούρη και τους συνεργάτες του γι’ αυτό το εξαιρετικό χριστουγεννιάτικο δώρο «από το λαό για το λαό».

Ακούγοντας τα κάλαντα των cd διαπιστώνεις την οργανική συνέχεια των καλάντων με τις εκκλησιαστικές ακολουθίες του Δωδεκαημέρου και το ορθόδοξο βίωμα του λαού μας. Αυτό το βίωμα που στηρίζεται στην ορθόδοξη πίστη και την ελληνική γλώσσα, αποτυπώνεται με ενάργεια στις ηχητικές καταγραφές των cd με τις καθαρές και γνήσιες φωνές –και κυρίως το ύφος – των  καλαντιστών από όλα τα μέρη της Ελλάδος. Τα κάλαντα δείχνουν τη δεινότητα και  ευρηματικότητα του λαού μας στο να αξιοποιεί την ντοπιολαλιά του για να εκφράσει την χαρά, το σεβασμό και το δέος για τα «τεκταινόμενα» των εορτών του Δωδεκαημέρου.

Θερμές ευχαριστίες στο ΚΕΠΕΜ και τους συνεργάτες του που με την επιστημονική και βιωματική τους ενασχόληση με την Παράδοση του λαού μας συνεχίζουν να μας εκπλήσσουν ευχάριστα, ιδίως σε εορταστικές ημέρες όπως αυτές του Δωδεκαημέρου.

Ευχή μου είναι, ταυτόχρονα με την ολοκλήρωση των εκδόσεων της μουσικής παράδοσης του ευρύτερου Ελλαδικού χώρου και της Κύπρου, να συνεχίσουν με άλλες θεματικές εκδόσεις αρχίζοντας από τα έθιμα και τραγούδια του γάμου. Είναι καιρός να επιστρέψει αυτός ο πλούτος στο λαό μας και τους νέους μας, που αξίζουν να παντρεύονται Ορθόδοξα και Ελληνικά.

Courage, courage. Keep gazing upwards and you’ll see the Lord, when you weep. When you seek with longing, when you bleed, you might see Him stretching out His loving and comforting hand and holding a crown out to you.

Υλικά Συνταγής
1 μπούτι χοιρινό ολόκληρο με πέτσα περίπου 3 κιλά
2 κ.σ. μέλι
1 κ.σ. μπαλσάμικο
3 κ.σ. μουστάρδα
2 πορτοκάλια χυμό και πορτοκαλόκουπες
1 λεμόνι
αλάτι
πιπέρι
2 κλωνάρια δεντρολίβανο
Για τις πατάτες
1½ κιλό μικρές πατάτες
2 σκ. σκόρδο με τη φλούδα
2 πορτοκάλια (το χυμό)
1 λεμόνι (το χυμό)
1/2 φλ. ελαιόλαδο
2 κ.σ. μουστάρδα
αλάτι
πιπέρι

Εκτέλεση
Για το χοιρινό στο φούρνο, βγάζουμε το μπούτι από το ψυγείο και το αφήνουμε να έρθει σε θερμοκρασία δωματίου για 1 ώρα τουλάχιστον. Το βάζουμε σε ταψί και χαράζουμε με κοφτερό μαχαίρι την επιφάνεια του λίπους σε ρόμβους.

Περιχύνουμε με το πορτοκάλι και το λεμόνι. Αλατοπιπερώνουμε πολύ καλά το μπούτι. Προσθέτουμε το δεντρολίβανο και τις πορτοκαλόκουπες στο ταψί. Το σκεπάζουμε με λαδόκολλα και αλουμινόχαρτο. Ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 200ºC για 1 ώρα και 30′.

Βάζουμε σε μπολ τις ολόκληρες καθαρισμένες πατάτες. Προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά και ανακατεύουμε. Ξεσκεπάζουμε το μπούτι και προσθέτουμε τις πατάτες ,το σκόρδο με τη φλούδα και όλα τα υγρά.

Ανακατεύουμε το μέλι με το μπαλσάμικο και τη μουστάρδα. Αλείφουμε το μπούτι με πινέλο, χαμηλώνουμε το φούρνο στους 170ºC και συνεχίζουμε το ψήσιμο για 1 ώρα και 30′ μέχρι να ξεροψηθεί η πέτσα και να μελώσουν οι πατάτες.

Πηγή: argiro.gr

‘The beginning of the Gospel of Christ’… The word ‘beginning’ in today’s Gospel reading is enough in itself to evoke the start of the new year, the threshold of which we reached a few daysago with the feast of Christmas.

The Christian notion of time

In the old days, people were in awe of the dark enigma of time. They tried to explain it through philosophy and science. But as life passes and time rolls by, we’re horrified when we realize the vanity of yesterday, the evanescence of today and the uncertainty of tomorrow. This is because yesterday’s lost, today’s being erased- since every moment escapes and becomes the past- and the future’s unknown. This concept of time, which is beyond the understanding of the human brain, caused Saint Basil the Great to wonder whether time ‘is perhaps the mirror of eternity’.

Although the fleeting nature of time poisons our life with anxiety, the sanguine light of the Christian revelation brings us calm. It says that God manifested Himself in time and, in the Person of Christ, trod the solid ground of history. It answers our questions and anxieties. Christian teaching notes that time is God’s work and gift and has important educational value. Time begins with the creation and proceeds with us and the whole universe towards a specific goalat the end of the ages, that is their completionin eternity, what we might say is the transformation of all things into a different quality and dimension of time, life and existence. All things are born and die in the present world and time. This time is so transitory and the world is constantly changing and, in the end, impermanent.

This is why it’s natural for there to be a desire within us for a state that’s permanent, stable and imperishable. This is nothing other than the Kingdom of God, for which we were created. Our every moment is unique and unrepeatable, with no turning back. This is what makes the time of our life a time of struggle, vigilance and repentance. Repentance in relation to time means, among other things, that we’re called upon to live this earthly, temporary present without becoming attached to and absorbed by it, because the here and now really is ‘an evening going towards its own decline’.

Our journey in time

The time of our life is a carriage on the train of the natural time of history and ‘of the whole world’, which is headed towards eternity. God it is Who determines the length of the journey, and, when it’s completed, He recalls us, to be in the state we’ve managed to achieve. Some people see the earthly course of their life as a train journey. When we’re born, we board the train. We meet people, our parents, who we believe will accompany us throughout the journey, but, unfortunately, the reality of the situation is different. They disembark at some stage and leave us alone, with our memories of them but without their physical presence.

Other people come on board, however, who will prove to be of great importance to us. These are people we love, our spouse, children and friends. Some people see this journey as an excursion. These are people who have a Christian outlook on life and an awareness of their own impermanence. Others find only sorrows on the journey, people who are ‘oppressed and mistreated’ by life. Others on the train are willing to help those in need. These are people of service and sacrifice. Lots of people get on and off without us realizing. They’re the countless numbers we encounter on a daily basis, to whom we pay no heed.

Our earthly life is a journey full of hopes and disappointments, greetings and farewells, but certainly without any going back. The mystery of the journey is that we don’t know when we and our fellow travellers will finally disembark. The parting is painful, but not without hope, because we have the pledge that we’ll meet again at the station of eternity. Let us be glad and use the time of our journey well, leaving God and other people with kind recollections and the hope of reunion. Amen.

Παΐσιος,

Ελέω Θεού Μητροπολίτης Λέρου Καλύμνου και Αστυπαλαίας

Προς το ευσεβές και φιλόθεο πλήρωμα της Θεοσώστου Ημών Επαρχίας

Χαίρετε εν Κυρίω και ενδυναμούσθε εν τω κράτει της ισχύος Αυτού.

Με την γέννηση του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, τα πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός, γη και τα καταχθόνια.

Τα πάντα εορτάζουν την του Κυρίου επί γης παρουσία.

Όμως και ιδιαιτέρως με την γέννηση του Θεανθρώπου, το ανθρώπινο σώμα έχει την δυνατότητα, δια της Εκκλησίας, της μόνης πηγής σωτηρίας, να μεταμορφωθεί και να γίνει Ναός του Αγίου Πνεύματος, να φθάσει δηλαδή την αγιότητα.

Η αγιότητα, ως γνώρισμα του Θεού, γίνεται τώρα και γνώρισμα του ανθρώπου. Ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης, έλεγε: «όταν έχεις μία εκκλησία που την αμαρτία κάνει χάρη, την αδυναμία κάνει δύναμη, τα λάθη μας κάνει δόξα και τιμή, τι άλλο θέλουμε;».

Αυτή την μεγάλη ευκαιρία της προσωπικής μας αναγέννησης ας δράξουμε την ευκαιρία να εργαστούμε πνευματικά και κατά το νέο ενιαυτό της χρηστότητος του Κυρίου, κατά το σωτήριο έτος 2018, βιώνοντας τα θεία γεγονότα της Γέννησης και της περιτομής του Κυρίου, κατά άνθρωπο, που ήδη κατά την τάξη της Εκκλησίας μας, εισήλθαμε κατά αυτή την ευλογημένη ώρα.

Ως χριστιανοί έχουμε την πίστη, αλλά και την ελπίδα και την βεβαιότητα ότι μπορούμε να κατορθώσουμε κάτι το καλύτερο, τόσον σε πνευματικά αγαθά, όσον και σε υλικά αγαθά, γιατί έχουμε από την χάρη του Θεανθρώπου Ιησού όλες τις προϋποθέσεις.

Είναι γεγονός ότι ευρισκόμαστε, ως χριστιανοί, αλλά και ως πολίτες της επί γης στρατευομένης του Χριστού Εκκλησίας, σε μια δύσκολη συγκυρία κρίσεων πνευματικών και υλικών αγαθών.

Επ’ ευκαιρία αυτής της συγκυρίας της πνευματικής κρίσης στην οποία παγκοσμίως κινείται ο άνθρωπος, εμείς ως χριστιανοί ορθόδοξοι πρέπει να αναλογιστούμε την ευθύνη και να επιδιώξουμε την επιστροφή μας κοντά στον Θείο Λυτρωτή, παρά του Οποίου, «πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον».

Για τον λόγο αυτό, προκειμένου να αποφευχθεί και η οικονομική κρίση, η οποία μαστίζει την ανθρωπότητα ολόκληρο, και κατ’ επέκταση και την πατρίδα μας, χρήζει υπό σύμπαντος του ορθοδόξου λαού μια καλυτέρα προσέγγισις στο Θείο Λόγο, στον Θεάνθρωπο Ιησού.

Η ανατολή του νέου έτους της χρηστότητος του Κυρίου, παρέχει την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε νοερώς από την καθέδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας με τα πνευματικά μας τέκνα, τα εγγύς και τα απόδημα, και να ευχηθούμε, όπως το νέο σωτήριο έτος 2018 είη ευλογημένο, υγιεινό και πλούσιο σε πνευματικά και υλικά αγαθά, παρά του Δομήτορος της Εκκλησίας μας.

Καλή και ευλογημένη χρονιά.

+ Ο Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου & Αστυπαλαίας Παΐσιος

Να είσαι καλός με τον φίλο, μαλακός με τον υφιστάμενο, ανεξίκακος με τους θρασείς, φιλάνθρωπος με τους περιφρονημένους.

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

[Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=180472]

Ωστόσο, η συγκεκριμένη αναλογία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αμερόληπτα. Το γεγονός πως τα άτομα του δευτερίου είναι δύο φορές βαρύτερα από τα άτομα υδρογόνου καθιστά κάπως πιο πιθανή τη δέσμευσή τους σε μόρια βαρέος νερού (HDO), συνεπώς μικρότερο ποσοστό δευτερίου έναντι του υδρογόνου θα είχε διαφύγει από το βαρυτικό πεδίο της Γης. Από την άλλη, η φασματοσκοπία δείχνει μια πολύ μικρή περιεκτικότητα δευτερίου στην επιφάνεια του Ήλιου, μικρότερη από τέσσερα προς ένα εκατομμύριο. Αλλά και αυτή η αναλογία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αμερόληπτα· το δευτέριο των εξωτερικών στρωμάτων του Ήλιου θα είχε ως επί το πλείστον καταστραφεί λόγω της σύντηξής του με το υδρογόνο, σχηματίζοντας το ελαφρύτερο ισότοπο του ηλίου, ³He.

Πηγή: fthmb.tqn.com

Η γνώση μας για την κοσμική αφθονία δευτερίου τέθηκε επί ισχυρότερης βάσης μέσω των παρατηρήσεων στο υπεριώδες που έγιναν το 1973 από τον Copernicus, τον τεχνητό δορυφόρο της Γης. Τα άτομα δευτερίου, όπως και τα άτομα υδρογόνου, μπορούν να απορροφήσουν υπεριώδη ακτινοβολία σε συγκεκριμένα διακριτά μήκη κύματος που αντιστοιχούν σε μεταπτώσεις κατά τις οποίες το άτομο διεγείρεται από την κατάσταση χαμηλότερης ενέργειας σε υψηλότερες ενεργειακά στάθμες. Αυτά τα μήκη κύματος εξαρτώνται σε μικρό ποσοστό από τη μάζα των ατομικών πυρήνων, επομένως το υπεριώδες φάσμα ενός αστέρα του οποίου το φως φτάνει σε εμάς μέσω μιας μεσοαστρικής μείξης υδρογόνου και δευτερίου θα διακοπεί από έναν αριθμό σκοτεινών γραμμών απορρόφησης, καθεμία εκ των οποίων αποτελείται από δύο επιμέρους γραμμές, μία από το υδρογόνο και μία από το δευτέριο.

Η σχετική σκοτεινότητα οποιουδήποτε ζεύγους των επιμέρους γραμμών απορρόφησης δίνει τη σχετική αφθονία υδρογόνου και δευτερίου στο μεσοαστρικό νέφος. Δυστυχώς, η ατμόσφαιρα της Γης καθιστά πολύ δύσκολη τη διεξαγωγή επίγειων αστρονομικών παρατηρήσεων στο υπεριώδες. Ο Copernicus κουβαλούσε έναν υπεριώδη φασματογράφο που χρησιμοποιήθηκε για να μελετηθούν οι γραμμές απορρόφησης στο φάσμα του θερμού αστέρα β Κενταύρου. Από τις σχετικές εντάσεις των γραμμών απορρόφησης προέκυψε ότι η μεσοαστρική ύλη μεταξύ του β Κενταύρου και της Γης περιέχει περίπου 20 προς ένα εκατομμύριο δευτέριο (κατά βάρος). Πιο πρόσφατες παρατηρήσεις στις υπεριώδεις γραμμές απορρόφησης που εντοπίζονται στα φάσματα άλλων θερμών αστέρων έδωσαν παρόμοια αποτελέσματα.

Αν η συγκεκριμένη αναλογία δευτερίου, 20 προς ένα εκατομμύριο, είχε πράγματι δημιουργηθεί στο πρώιμο σύμπαν, τότε θα έπρεπε να υπάρχουν (και υπάρχουν τώρα) περίπου 1,1 δισεκατομμύρια φωτόνια ανά πυρηνικό σωματίδιο (δείτε τον παραπάνω πίνακα). Στην τωρινή κοσμική θερμοκρασία των 3 K υπάρχουν 550.000 φωτόνια ανά λίτρο, οπότε σήμερα πρέπει να υπάρχουν περίπου 500 πυρηνικά σωματίδια ανά εκατομμύριο λίτρα. Ο αριθμός αυτός είναι αρκετά μικρότερος από την ελάχιστη πυκνότητα που απαιτείται για ένα κλειστό σύμπαν, η οποία, όπως είδαμε στο Κεφάλαιο 2, αντιστοιχεί περίπου σε 3.000 πυρηνικά σωματίδια ανά εκατομμύριο λίτρα. Θα καταλήγαμε τότε στο συμπέρασμα ότι το σύμπαν είναι ανοιχτό· ότι οι γαλαξίες κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες της ταχύτητας διαφυγής και ότι το σύμπαν θα διαστέλλεται επ’ άπειρον. Αν κάποια ποσότητα μεσοαστρικής ύλης είχε δημιουργηθεί σε αστέρες, οι οποίοι τείνουν να καταστρέψουν το δευτέριο (όπως συμβαίνει και στον Ήλιο), τότε η κοσμική παραγόμενη αφθονία δευτερίου που βρέθηκε από τον Copernicus θα έπρεπε να είναι ακόμα μεγαλύτερη από 20 προς ένα εκατομμύριο, επομένως η πυκνότητα των πυρηνικών σωματιδίων πρέπει να είναι ακόμα μικρότερη από 500 σωματίδια ανά εκατομμύριο λίτρα, ενισχύοντας την υπόθεση ότι ζούμε σε ένα ανοιχτό, αιωνίως διαστελλόμενο σύμπαν.

Οφείλω να ομολογήσω πως δεν βρίσκω πειστική τη συγκεκριμένη επιχειρηματολογία. Το δευτέριο διαφέρει από το ήλιο – ακόμα και αν η ποσότητα δευτερίου φαίνεται να είναι μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν για ένα σχετικά πυκνό και κλειστό σύμπαν, το δευτέριο παραμένει εξαιρετικά σπάνιο, σε απόλυτες τιμές. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το δευτέριο δημιουργήθηκε στα «πρόσφατα» αστροφυσικά φαινόμενα: εκρήξεις υπερκαινοφανών, κοσμικές ακτίνες, ίσως ακόμα και σε ημιαστέρες. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει για το ήλιο. Η αφθονία ηλίου, της τάξης του 20-30%, δεν θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί στο πρόσφατο παρελθόν χωρίς να απελευθερωθεί τεράστια ποσότητα ακτινοβολίας, την οποία όμως δεν παρατηρούμε.

[Απόσπασμα από το 5° Κεφ. του έργου του S. Weinberg «Τα Πρώτα Τρία Λεπτά», μετάφρ. Γ. Καρακώστας, εκδ. ΡΟΠΗ, Θεσσαλονίκη 2017]

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=179494)

ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΙΛΙΟΣ: Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη πρόκληση της Ορθοδοξίας στην εποχή μας;

Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΥΓΗΣ: Θα μπορούσα να πω ότι η μεγαλύτερη πρόκληση της Ορθοδοξίας σήμερα είναι η αναγνώριση για το πόσο πολύ έχει να προσφέρει (ενώ ταυτόχρονα τίποτε δεν έχει να φοβηθεί) μέσω μιας αυθεντικἠς συνάντησης και ενός γνἠσιου διαλόγου με τον κόσμο.

Δυστυχώς πολλοί από εμάς έχουμε γίνει ανίκανοι στο να προσδιορίσουμε τί ακριβώς σημαίνει το να είναι κανείς Ορθόδοξος παρά μονάχα σε αντιπαράθεση με τις άλλες χριστιανικές εκκλησίες ή θρησκευτικές κοινότητες. Ταυτόχρονα, μεταξύ των ίδιων, υπάρχει μια μικρότερη – αλλά  οπωσδήποτε ηχηρή – ομάδα που έχει χάσει οποιαδήποτε αντίληψη περί Ορθοδοξίας εκτός από την ακραία απέχθεια, την παράλογη παράνοια και ασυνήθιστη άγνοια που τρέφουν προς φανταστικούς αιρετικούς.

Η ερώτηση λοιπόν που θα προτιμούσα να απευθύνω σε σένα και στους αναγνώστες της Πεμπτουσίας είναι η ακόλουθη: Πώς είναι δυνατό να εφαρμόσουμε τις θετικές, μεταμορφωτικές και συνεκτικές αξίες της Αγίας Γραφής και αρχές της πατερικής παραδόσεως σε έναν κόσμο και σε μιά εποχή που διψά για θεραπεία και συμπόνια, καθώς και για αυθεντικότητα και ακεραιότητα; Διότι εάν δεν επιλέξουμε μια τέτοια εφαρμογή, τότε σίγουρα θα παραμείνουμε φυλακισμένοι στη στενοκεφαλιά μας, θριαμβολογώντας και απατώντας εαυτούς και αλλήλους γιά το απαράμιλλο μεγαλείο της παράδοσης μας. Αλλά εάν εφαρμόσουμε αυτές τις καθολικές αρχές και οικουμενικἐς αξίες, τότε ασφαλώς θα συνειδητοποιήσουμε την υποχρέωση μας και την κλήση μας να προσεγγίσουμε όλους τους ανθρώπους χωρίς εξαίρεση (Ματθ. 28,19), διακηρύσσοντας αυτό που έχουμε ακούσει και δει και ψηλαφήσει, έτσι ώστε μπορεί να μαρτυρήσουμε και να μοιραστούμε με όλους την χαρά μας, ούτως ώστε η χαρά μας να είναι πλήρης (Ιω. 1,1-4). Έτσι, θα μπορέσουμε ταυτόχρονα να διακρίνουμε οτιδήποτε είναι αληθές ή σεμνό, οτιδήποτε  είναι δίκαιο ή αγνό, οτιδήποτε είναι προσφιλές ή εύφημο, κι οτιδήποτε είναι ενάρετο ή άξιο επαίνου (Φιλ. 4,8).

ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΙΛΙΟΣ: Κάποτε ο Νίτσε είπε μία φράση, η οποία έχω την αίσθηση πως παρεξηγείται συχνά εντός των τοιχών της εκκλησίας. Γράφοντας στη Χαρούμενη Γνώση πως «ο Θεός είναι νεκρός κι εμείς τον σκοτώσαμε», ομολογεί μία θεοκτονία. Θεοκτονία όμως που γίνεται από τους ίδιους τους χριστιανούς. Πότε «σκοτώνεται», σύμφωνα με την νιτσεϊκή φράση, ο Θεός από τους χριστιανούς;

Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΥΓΗΣ: Πόσο τραγικό και ειρωνικό στ᾽ αλήθεια είναι το γεγονός ότι οι χριστιανοί είναι αυτοί οι οποίοι φέρουν την μεγαλύτερη ευθύνη για την διαστρέβλωση της εικόνας του Χριστού και την υπόληψη του Χριστιανισμού ανά τους αιώνες και μέχρι σήμερα.

Με ποιό δικαίωμα φορτώσαμε τόση ενοχή στο ανθρώπινο σώμα (ενώ μάλιστα είμαστε η κατ’ εξοχήν θρησκεία της ενσαρκώσεως) και καταπιέσαμε τόσο πολύ την σεξουαλική του έκφραση; Για ποιό λόγο περιορίσαμε την κλήση κι αποστολή μας να προσευχόμαστε και να μεταμορφώσουμε ολόκληρη την κτίση και όχι μονάχα την ατομική μας ψυχή;

Μήπως έχουμε αγνοήσει τις ευαγγελικές εντολές να φροντίζουμε για τους φτωχούς για χάρη ενός βολικού, άνετου τρόπου ζωής; Άραγε προτιμήσαμε τον ανταγωνισμό για συμφέροντα εθνικιστικά και την αντίθεση προς όφελος πολιτικο-οικονομικό αντί να αναγνωρίσουμε την εικόνα του Θεού στον συνάνθρωπό μας; Γιατί προστατέψαμε τους «ημέτερους» ενώ δείξαμε προκατάληψη ενάντια στους «ξένους»;

Μήπως καυχιόμαστε για την «ορθοδοξία» και την «ευσέβεια» μας ενώ καταδικάζουμε τους «ετερόδοξους» και «αιρετικούς»; Μήπως επίσης παραβλέπουμε την ουσία της εκκλησίας – δηλαδή το να παραστεκόμαστε με αλληλεγγύη στους ευάλωτους και περιθωριοποιημένους – ενώ προτιμούμε πανηγυρικές επετείους και πολυτελείς εκδηλώσεις;

Όταν καμιά φορά παρατηρώ τους άλλους – τους οποιουσδήποτε άλλους, είτε πρόκειται για αλλόδοξους είτε για αλλόθρησκους – και βλέπω να είναι πιο προσεκτικοί, πιο ταπεινοί, και  πιο φιλάνθρωποι – τότε αναγκάζομαι να θυμηθώ τα λόγια του Χριστού, ότι «οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς». (Ματθ. 7,21)

ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΙΛΙΟΣ: Ομολογώ πως χάρηκα για άλλη μία φορά τη συνάντηση μας αυτή. Σας ευχαριστούμε για την καλοσύνη σας να μας διαθέσετε μέρος του πολύτιμου πλέον χρόνου σας. Εύχομαι να ξανασυναντηθούμε. Προσωπικά, και θέλω να το σημειώσω, νιώθω ευλογημένος που σας έχω γνωρίσει και για μένα είστε πλέον ένας καλός φίλος, αφού θεωρώ τις σκέψεις σας καταλυτικές στις προσωπικές μου αναζητήσεις. Ο Θεός να σας χαρίζει υγεία, όπως και στην οικογένεια σας, και φώτιση στη διακονία σας.

Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΑΥΓΗΣ: Σε ευχαριστώ πολύ, Ηρακλή. Θαυμάζω τον ενθουσιασμό σου σαν νέος θεολόγος στην εκκλησία και αφοσιωμένος επιστήμονας στην κοινωνία. Είναι πάντα μια πηγή ιδιαίτερης έμπνευσης για ‘μενα να συζητώ με ανθρώπους οι οποίοι ειλικρινά κι ολόψυχα αγωνίζονται να καταλάβουν τον ρόλο της Ορθοδοξίας στο σύγχρονο κόσμο και να συσχετίσουν τους πνευματικούς θησαυρούς μας μπροστά στις σύγχρονες προκλήσεις.

Ο Θεός λοιπόν να ευλογεί τόσο εσένα όπως επίσης και τους αναγνώστες της Πεμπτουσίας.

1η Ιανουαρίου. Πρωτομηνιά – Πρωτοχρονιά. Πρώτη ημέρα του νέου πολιτικού έτους. Η αγία μας Εκκλησία, κατά την ημέρα αυτή, εορτάζει τρία σπουδαία και σημαντικά γεγονότα. α) Την Περιτομή του Ιησού Χριστού, δηλ. το γεγονός που λαμβάνει χώρα 8 ημέρες μετά τον εορτασμό της θείας Του ενανθρώπησης. Πρόκειται για έθιμο, για τελετή που έκαναν οι Ιουδαίοι σε όλα τα νεογέννητα αγόρια τους οκτώ μέρες μετά τη γέννησή τους. β) Τη μνήμη του Μεγάλου Πατέρα της Εκκλησίας Βασιλείου αρχιεπισκόπου Καισαρείας της Καππαδοκίας του ουρανοφάντορος και γ) την αρχή του νέου πολιτικού έτους, την αρχή μιας νέας χρονικής περιόδου.

Πηγή:johnrfultz.com/

Ο χρόνος και η μέτρηση του, υπάρχει για τους ανθρώπους όσο ζουν εδώ στη γη, διότι μετά το θάνατό τους δεν θα υπάρχει χρόνος αλλά μόνο αιωνιότητα κοντά στο Θεό για τους δικαίους και αιωνιότητα του πυρός της κολάσεως για τους αμετανόητους και αμαρτωλούς. Έτσι λοιπόν χρόνος, ονομάζεται το διάστημα για τους ανθρώπους που μεσολαβεί από το ένα γεγονός μέχρι το άλλο.

Ο χρόνος στη ζωή κάθε χριστιανού είναι πολύτιμος και έχει κάποιο σκοπό. Δεν πρέπει να δαπανάται μάταια, αλλά να χρησιμοποιείται σωστά όπως διδάσκει ο απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους επιστολή του: «εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, ότι αι ημέραι πονηραί εισι» (Εφ. 5,16).

Η παρούσα ζωή δεν είναι η πραγματική και μόνιμη, αλλά ο προθάλαμος της ζωής που πρόκειται να ζήσει ο άνθρωπος στην ουράνια βασιλεία του Θεού. Η σημερινή μορφή αυτού εδώ του κόσμου δεν θα διαρκέσει πολύ, όπως αναφέρει ο απόστολος Παύλος: «τούτο δε φημι, αδελφοί, ο καιρός συνεσταλμένος το λοιπόν εστιν, ίνα και οι έχοντες γυναίκας ως μη έχοντες ώσι, και οι κλαίοντες ως μη κλαίοντες, και οι χαίροντες ως μη χαίροντες, και οι αγοράζοντες ως μη κατέχοντες, και οι χρώμενοι τω κόσμω τούτω ως μη καταχρώμενοι· παράγει γαρ το σχήμα του κόσμου τούτου» (Α’ Κορ. 7,29-31). Είναι δηλ. η παρούσα ζωή σαν τον ατμό που φαίνεται για λίγο και ύστερα εξαφανίζεται, σύμφωνα με την επιστολή του Ιακώβου: «ατμίς γαρ έσται η προς ολίγον φαινομένη, έπειτα δε και αφανιζομένη· ατμίς γαρ έσται η προς ολίγον φαινομένη, έπειτα δε και αφανιζομένη» (Ιακ. 4,13-15).

Η καλή η η κακή χρήση του χρόνου στην παρούσα ζωή καθορίζει την πορεία του ανθρώπου για την αιώνια ζωή. Η σπουδαιότητα και η σημασία της αιωνιότητας για τους ανθρώπους, παρέχεται από μια πραγματική και θαυμάσια ερμηνεία και διδασκαλία ενός αγίου της ρωσικής Εκκλησίας, του άγιου Τύχωνος του Ζαντόνσκ, ο οποίος πέρασε ολόκληρη τη ζωή του δουλεύοντας σκληρά, κάνοντας ένα μεγάλο και δύσκολο πνευματικό αγώνα προετοιμάζοντας την ψυχή του για την αιωνιότητα και αναφέρει τα εξής:

«Τίποτα δεν παρακινεί τον αμαρτωλό σε μετάνοια όσο η αιωνιότητα και τίποτα δεν είναι τόσο ωφέλιμο και εποικοδομητικό στο Χριστιανό όσο η σκέψη γύρω από αυτήν.

Η σκέψη της αιωνιότητας συγκρατεί την αμαρτία, κατασιγάζει τα πάθη, απομακρύνει από την κοσμική ματαιότητα, περιφρουρεί την καρδιά, γεννά δάκρυα μετανοίας, οδηγεί στην προσευχή και δημιουργεί βαθείς καρδιακούς στεναγμούς.

Η σκέψη της αιωνιότητας είναι δυνατόν να διορθώσει και τον πιο άσωτο.

Η σκέψη της αιωνιότητας δυνάμωσε τους αγίους μάρτυρες να υπομείνουν τα φρικτότερα βασανιστήρια, παρά να υποταχθούν στη θέληση των ασεβών βασιλέων και να αρνηθούν το Χριστό.

Η σκέψη της αιωνιότητας έκανε, ώστε οι πειρατές, οι ληστές, οι εγκληματίες, οι ανήθικοι και τόσοι άλλοι μεγάλοι αμαρτωλοί να γίνουν και εκλεκτοί του Θεού.

Δόξα στη φιλανθρωπία του Θεού! Σε όλους και στους μεγαλύτερους αμαρτωλούς ανοίγει τη θύρα της ευσπλαχνίας του ο Θεός».

Για το μεγάλο θέμα της αιωνιότητας και φυσικά για τον ερχομό της ουράνιας βασιλείας του, απαντά σε ερώτηση των μαθητών του ο Ιησούς, λέγοντας: «ουχ υμών εστι γνώναι χρόνους η καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία» (Πραξ. 1,7). Ενώ ο απόστολος Παύλος για το ίδιο θέμα στην πρώτη προς Θεσσαλονικείς επιστολή του αναφέρει: «Περί δε των χρόνων και των καιρών, αδελφοί, ου χρείαν έχετε υμίν γράφεσθαι· αυτοί γαρ ακριβώς οίδατε ότι η ημέρα Κυρίου ως κλέπτης εν νυκτί ούτως έρχεται» (Α’ Θεσ. 5,1-2).

Απροειδοποίητα όπως έρχεται ο θάνατος στον κάθε άνθρωπο, απροειδοποίητα και η μεγάλη ημέρα του Κυρίου θα έρθει για να οδηγήσει όλους τους ανθρώπους στην αιωνιότητα. Ο απόστολος Πέτρος στην πρώτη καθολική επιστολή του μας διδάσκει: «Διο αναζωσάμενοι τας οσφύας της διανοίας υμών, νήφοντες, τελείως ελπίσατε επί την φερομένην υμίν χάριν εν αποκαλύψει Ιησού Χριστού, ως τέκνα υπακοής μη συσχηματιζόμενοι ταις πρότερον εν τη αγνοία υμών επιθυμίαις, αλλά κατά τον καλέσαντα υμάς άγιον και αυτοί άγιοι εν πάση αναστροφή γενήθητε, διότι γέγραπται· άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιός ειμι. και ει πατέρα επικαλείσθε τον απροσωπολήπτως κρίνοντα κατά το εκάστου έργον, εν φόβω τον της παροικίας υμών χρόνον αναστράφητε» (Α’ Πετ. 1,13-17).

Γι  αυτό λοιπόν κάθε νέο έτος προστίθεται ως ευλογία του Θεού στο μήκος του ανθρώπινου βίου. Παρατείνεται η ζωή του ανθρώπου και του παρέχονται νέες ευκαιρίες για να μορφωθεί κατά Χριστόν και να προετοιμαστεί για να γίνει πολίτης της ουράνιας βασιλείας του Θεού.