ΠΕΡΙΛΗΨΗ 

Η παρούσα έρευνα πραγματεύεται το ξεχειμώνιασμα των Βλάχων του Μετσόβου. Το ξεχειμώνιασμα στην κτηνοτροφία αποτελεί ένα φαινόμενο που συνίσταται στη μετακίνηση των κτηνοτρόφων ορεινών περιοχών. Οι κτηνοτρόφοι μεταφέρουν τα κοπάδια τους το φθινόπωρο από τα ορεινά σε πιο χαμηλού υψομετρικού περιοχές προς εύρεση λιβαδιών με ευνοϊκότερες κλιματολογικές συνθήκες, στα λεγόμενα χειμαδιά. Τη δε άνοιξη επιστρέφουν στις πατρικές τους εστίες και στα θερινά τους λιβάδια. Η μετακίνηση αυτή προς και από τα χειμαδιά καθώς και η παραμονή κτηνοτρόφων και ζώων στον τόπο του ξεχειμωνιάσματος ως την άνοιξη προσδιορίζει το ξεχειμώνιασμα. Ορόσημο για τη μετακίνησή τους προς τα χειμαδιά είναι η γιορτή του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου) και για την επιστροφή τους στον τόπο καταγωγής η γιορτή του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου). Το λαογραφικό ενδιαφέρον του φαινομένου αυτού έγκειται στο ότι αρχικά αφορά στην εθνοπολιτισμική ομάδα των Βλάχων του Μετσόβου.

 Έπειτα, στο ότι αναφέρεται στη χρονική περίοδο 20ου- 21ου αιώνα κατά την οποία η κοινωνία του Μετσόβου εμφάνιζε ακόμα έντονα στοιχεία «παραδοσιακότητας». Επίσης, στο ότι συνδέεται με ήθη και έθιμα, κυρίως κατά την αναχώρηση των κτηνοτρόφων για τα χειμαδιά και κατά την επιστροφή τους από αυτά. Ο ημινομαδικός χαρακτήρας των Βλάχικων πληθυσμών έχει άμεση συσχέτιση με το ξεχειμώνιασμα και αποτελούσε τρόπο ζωής που καθορίζει αντιλήψεις, νοοτροπίες, ήθη και έθιμα. Κατά συνέπεια, εντρυφώντας στο ξεχειμώνιασμα μπορεί να γίνει περισσότερο κατανοητό το πολιτισμικό σύστημα που ανέπτυξαν οι Βλάχοι κατά την περίοδο ενασχόλησής τους με την κτηνοτροφία.

Η έρευνα συμβάλει επιπλέον στο να γίνουν πιο αντιληπτές οι δυσκολίες της ημινομαδικής κτηνοτροφίας και οι λόγοι σταδιακής εγκατάλειψής της από τις νεότερες γενιές όταν άλλαξαν τα κοινωνικο-οικονομικά δεδομένα της εποχής. Το ξεχειμώνιασμα μελετήθηκε μέσα από το υλικό που συλλέχθηκε από ημι-κατευθυνόμενες συνεντεύξεις με άνδρες και γυναίκες διαφορετικής δυναμικότητας, τσοπάνους, σμίχτες και τσέλιγκες, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο και σε ποιο βαθμό διέφεραν οι αφηγήσεις των μεν από των δε λόγω των παραμέτρων της έμφυλης οπτικής, της διαγενεακής και της οπτικής των διαφορετικών στρωμάτων εντός της κτηνοτροφικής ιεραρχίας. Η συνεισφορά της έρευνας αυτής στην ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία είναι πολυδιάστατη. Κατά πρώτον, έχει να κάνει με την ιδιαιτερότητα της πληθυσμιακής ομάδας που μελετάται. Επιπλέον, η συγκεκριμένη ομάδα ερευνάται σε σαφή χωροχρονικά πλαίσια. Τέλος, το φαινόμενο προσεγγίζεται μέσα από αυτούσια αποσπάσματα συνεντεύξεων δίνοντας φωνή στα «σιωπηλά υποκείμενα». Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι οι διαφορές στα χαρακτηριστικά του δείγματος ως προς το φύλο, την ηλικία και τη θέση τους εντός της κτηνοτροφικής ιεραρχίας και ομάδας, οδήγησε σε πληθώρα αφηγήσεων και φώτισε ποικίλες πτυχές του ξεχειμωνιάσματος.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Τέλη Ιουλίου 2014, Μέτσοβο. Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για την εορτή της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου) διοργανώθηκε μια αναπαράσταση του «Αshτιπτάρε» στην οποία οι συμμετέχοντες/ουσες παρουσίασαν το πώς αντάμωναν στο Μέτσοβο οι άνδρες κτηνοτρόφοι με τις οικογένειές τους μετά από μακρόχρονη απουσία των πρώτων, έξι περίπου μηνών, στα χειμαδιά. Αφού «ανταμώσανε» οι άνδρες με τις γυναίκες και τα παιδιά τους ξεκίνησαν τα τραγούδια και τον χορό, άλλοτε συνοδευόμενα από όργανα κι άλλοτε μόνο φωνές, παράλληλα με το φαγοπότι. Με το πέρας της εκδήλωσης έπιασα συζήτηση με έναν θείο μου περί της αναπαράστασης που μόλις είχαμε δει. Εκείνος φαινόταν προβληματισμένος. Μου είπε ότι δεν ήτανε έτσι το «Αshτιπτάρε» κι ότι θα έπρεπε να ασχοληθώ εγώ με αυτό, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια Λαογραφίας.

Από την μία πλευρά τα προσωπικά μου βιώματα (η πληθώρα των ιστοριών που έχω ακούσει από παιδί από τον πατέρα μου, τους θείους, τις θείες για τα πρόβατα, την τότε ζωή, τις δυσκολίες, τις χαρές και τις λύπες) κι από την άλλη η αγάπη μου για το χωριό, για το Μέτσοβο, μα κυρίως για τους ανθρώπους του, μου έδωσε το έναυσμα να ασχοληθώ όχι απλώς με το «αshτιπτάρε», αλλά γενικότερα με το ξεχειμώνιασμα των Βλάχων του Μετσόβου. Ο πολύ αγαπημένος μας θείος Σωτηράκης είχε πει αναφερόμενος στο πώς αντιμετωπίζουν τα παιδιά και τα εγγόνια του τις ιστορίες που τους αφηγείται από τη ζωή του: «Σε λέει «Σαν παραμύθι». Σαν… Αυτά που έχουμε περάσει ‘μεις τα ‘χουν σαν παραμύθια.» (ΣΥΝ.20). Με την εργασία αυτή δίνω, με το δικό μου τρόπο, τη σημασία και αξία που τους πρέπει στα «παραμύθια» αυτά.

Έτσι προέκυψε η παρούσα εργασία, στην οποία προσπάθησα να συνθέσω —κατά τα μέτρα του δυνατού— σαφή και «ολοκληρωμένη» εικόνα του ξεχειμωνιάσματος μέσα από τις αφηγήσεις και τις βιοϊστορίες [1] των πληροφορητών/τριών μου. Οι αφηγήσεις αυτές αφορούσαν άλλοτε προσωπικά τους βιώματα κι άλλοτε αφηγήσεις οικείων τους προσώπων, τις οποίες είχαν ακούσει πάμπολλες φορές, ώστε μπορούμε να πούμε ότι είχαν «γαλουχηθεί» με δαύτες.

Στις προθέσεις μου δεν ήταν ούτε «να ανυψώσω» κάποιους κτηνοτρόφους, ούτε «να χαντακώσω» κάποιους άλλους με την έρευνα αυτή, αλλά, μέσα από τις διηγήσεις που συνέλεξα, να αναδείξω τις πολλές και διαφορετικές πτυχές κι οπτικές του ξεχειμωνιάσματος μέσα από το πρίσμα/οπτική των αφηγητών/τριών μου. Στόχος μου, καθ’ όλη τη διάρκεια της έρευνας, ήταν να κάνω τους πληροφορητές/τριές μου να νιώσουν οικεία μαζί μου, και να «ξεδιπλώσουν» —σαν όμορφο μετσοβίτικο υφαντό— ένα κομμάτι της ψυχής τους, τις αναμνήσεις τους, τις σκέψεις τους, τα συναισθήματά τους γύρω από τα χειμαδιά και την κτηνοτροφία.

Μου ‘χε κάνει πολλή εντύπωση μια παρατήρηση του ο κ. Μερακλή αναφορικά με το ιδεολογικό μήνυμα των λαϊκών παραμυθιών. ‘Ελεγε (στα μαθήματά του) κι έγραφε (στα βιβλία του) ότι οι ήρωες των λαϊκών παραμυθιών, όσο έξυπνοι, θαρραλέοι, δυνατοί κ.λπ. κι αν είναι, ποτέ δεν καταφέρνουν κάποιο σπουδαίο επίτευγμα μοναχοί τους. Πάντα υπάρχει κάποιο ενδιάμεσο πρόσωπο που τους βοηθάει. «Πάντα κάποιο «κόκκινο ανθρωπάκι», «μια γυναίκα του δάσους», «μαγικά σκυλιά» ή κι άλλα ζώα, νεράιδες, γέροι, γριές, πεθαμένοι, στοιχεία της φύσης παρουσιάζονται στην κρίσιμη ώρα, απροσδόκητα, ακάλεστα και παρεμβάλλονται ανάμεσα στους ήρωες και τα έργα, που οφείλουν να διεκπεραιώσουν.» (Μερακλής, 1993, σ. 119). Νιώθω ότι ταυτίζομαι κατά κάποιο τρόπο με τους ήρωες των παραμυθιών. Το δικό μου «κατόρθωμα» ήταν η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, το οποίο όμως δεν θα μπορούσα να επιτύχω αν δεν είχα την πολύ σημαντική βοήθεια, όχι μόνο ενός «ενδιαμέσου» προσώπου, αλλά πολλών και διαφόρων. Ο/ Η καθένας/ καθεμία με τον δικό του/ της τρόπο συνέβαλε καθοριστικά στο «επίτευγμα» αυτό.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

Παραπομπή:

1. Η διαφορά των αφηγήσεων με τις βιοϊστορίες είναι ότι οι δεύτερες είναι υποκατηγορία των πρώτων. Ενώ οι βιοϊστορίες έχουν αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, προέρχονται μέσα από τα βιώματά του/της πληροφορητή/τριας , οι αφηγήσεις συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο τις βιοϊστορίες , αλλά και διηγήσεις που αναφέρονται σε περιστατικά που ο/η πληροφορητής/τρια έχει ακούσει —δεν έχει ζήσει ο/η ίδιος/α.

Η εορτή της παγκόσμιας υψώσεως του Τιμίου Σταυρού αποτελεί την πρώτη δεσποτική εορτή του εκκλησιαστικού έτους. Σε αυτήν τονίζεται το αποκορύφωμα της Θείας Οικονομίας, η σταύρωση του Χριστού, καθώς υψώνεται ενώπιόν μας το μέγιστο σύμβολο της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο που είναι ο Τίμιος Σταυρός ως τρόπαιο νίκης κατά του θανάτου. Η εορτή μεταδίδει το χαρμόσυνο μήνυμα πως «Ο διά βρώσεως του ξύλου, τω γένει προσγενόμενος θάνατος, διά Σταυρού κατήργηται σήμερον»(ειρμός εορτής) ως απάντηση στο πρόβλημα του θανάτου.

Το σταυροαναστάσιμο κήρυγμα της εορτής μας οδηγεί στην βίωση της σταυρώσεως του Χριστού ως νέο πνευματικό Πάσχα και προοίμιο του μέλλοντος αιώνος. Με το Σταυρό του Χριστού εγκαινιάζεται μια νέα πραγματικότητα, στην οποία η ανάσταση που «καινοποιεί τα σύμπαντα» προβάλλεται ως η τελική λύση στο ανθρώπινο ιστορικό δράμα, με το Χριστό να αποτελεί την «απαρχή των κεκοιμημένων» (Α΄ Κορ. 15,20).

Η ανάσταση των νεκρών αποτελεί την βέβαιη προσδοκία των πιστών που ανανεώνεται μέσα από την παρουσία του Τιμίου Σταυρού στη ζωή του καθενός. Η συμμετοχή στον εορτασμό της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, δίνει στη ζωή των πιστών εσχατολογική κατεύθυνση και στον παρόντα χρόνο την αιώνια επέκτασή του. Ο Τίμιος Σταυρός ως σύμβολο νίκης κατά του θανάτου, μας υπενθυμίζει πως το ανθρώπινο γένος με τη σταυρική θυσία του Χριστού κερδίζει την αθανασία και τη ζωοποίηση ως την μόνιμη και ευπρεπή λύση στο φοβερό γεγονός του θανάτου. Με τον Τίμιο Σταυρό από τον οποίο ανέβλυσε τελικά η ζωή επιβεβαιώνεται ο αμετάθετος νόμος της αληθινής ζωής σύμφωνα με τον οποίο «ο σπείρεις ου ζωοποιείται, εάν μη αποθάνη» (Α΄ Κορ. 15,36). Με την σταύρωση του Χριστού «τα θεμέλια εσαλεύθη του θανάτου»(Κάθισμα εορτής) και δόθηκε η δυνατότητα στον άνθρωπο να αντιμετωπίζει το θάνατο με θάρρος ως πύλη προς την αιωνιότητα και όχι ως απώλεια αιώνια. Πράγματι ο σταυρικός θάνατος του Χριστού είναι «θάνατος αθανασίας» [1] , με τον οποίον «το του Αδάμ εσχίσθη χειρόγραφον» [2] , διότι ο Κύριος «Εξηγόρασε ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω τιμίω Του αίματι» [3] .

Με την εορτή της παγκόσμιας υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, κατανοείται πως με το σταυρό του Χριστού «δι᾿ ου κατεπόθη, του θανάτου η δύναμις»(στιχηρά εσπερινού) ο άνθρωπος ανυψώνεται σε μια νέα ζωή χαράς και αφθαρσίας, απαλλαγμένη από τον φόβο του θανάτου με την προσωπική εμπειρία της συσταυρώσεως και συναναστάσεως με τον Χριστό. Με το Σταυρό του Χριστού ο άνθρωπος πλέον δεν δένεται με το θάνατο αλλά πορεύεται εκ του θανάτου στη ζωή. Το σύμβολο του Τιμίου Σταυρού «δι᾿ ου κατεπόθη εις τέλος θάνατος» αποδεικνύει πως ο άνθρωπος είναι πλασμένος για να ζει μέσα στη χαρά της ανάστασης όχι ως ένα είδος φιλοσοφικής αντίληψης, αλλά ως εγγύηση για την εκπλήρωση της ανάστασης των ανθρώπων. Ο πιστός μετέχοντας στην θυσία του Χριστού με τον Τίμιο Σταυρό, καταφρονεί τον δικό του θάνατο, αντιμετωπίζοντάς τον ως απλό αποτύπωμα και πρόσκαιρη κατάσταση. Ο Χριστός «ο διά Σταυρού θάνατον καταργήσας, και ημάς ελευθερώσας»(Ιδιόμελα όρθρου) μεταδίδει τη βεβαιότητα της αναστάσεως των νεκρών, η οποία καταργεί τον φόβο, την οδύνη και την απελπισία του θανάτου, ενώ ενισχύει την ελπίδα και ισχυροποιεί την πίστη στη μετά θάνατο ζωή. Πλέον με το Σταυρό του Χριστού ο θάνατος αποκτά θετική αξία.

Ο σύγχρονος άνθρωπος καλείται να αντιληφθεί τον θάνατο ως μυσταγωγό που κομίζει το νόημα του μυστηρίου και τη διάσταση του βάθους της ζωής υπό το πρίσμα της σταυρικής θυσίας του Χριστού. Όσο ο άνθρωπος συνειδητοποιεί τον νέο κόσμο που ανοίγεται μπροστά του με το Σταυρό τόσο αναπνέει τον ελεύθερο αέρα της αναστάσεως.

Με αυτό τον τρόπο ο σταυρός του Κυρίου μετατρέπεται από σύμβολο φρικτής καταδίκης για την εποχή του σε παγκόσμιο σύμβολο δόξας, ζωής και νίκης κατά του θανάτου. Η κένωση του Χριστού με τη σταυρική θυσία και τον θάνατο, μας οδηγεί στη βασιλεία της ζωής και ανοίγει τον δρόμο της ανάστασης.

Έτσι με την εορτή της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ζούμε στην κυριαρχία της αναστάσεως και στη βεβαιότητα πως η Ζωή είναι πιο δυνατή από τον θάνατο. Αυτό μας βοηθά να ελπίζουμε πως τελικά ο θάνατος δεν είναι το τελικό στάδιο σε μια μακρά πορεία φθοράς αλλά η αρχή της ανάστασης. Αυτό που προσδοκούμε για τους έσχατους χρόνους, το τέλος της ανθρώπινης ιστορίας, αυτό δίνει νόημα και σε κάθε στιγμή της ζωής. Μια τέτοια σταυροαναστάσιμη στάση ζωής είναι καρπός της πίστεως και της ελπίδας μας στο Τίμιο Σταυρό του Χριστού.

Παραπομπές:

1. Πρόκλου Κων/πόλεως, Εἰς το πάθος του Κυριου, PG 65, 785C
2. Πρόκλου Κων/πόλεως, Εἰς την αναστασιν, PG 65, 788B
3. Πρόκλου Κων/πόλεως, Εἰς την Παναγίαν Θεοτόκον Μαρίαν, PG 65, 688D

Ο επόμενος λόγος του αγίου Σωφρονίου Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων στην Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και στην Αγίαν Ανάσταση αποτελεί μίαν αρχαία και αυθεντική μαρτυρία περί της πρωίμου τιμής του Τιμίου Σταυρού και της εορτής της Υψώσεώς του, όταν ακόμη ο έν λόγω εορτασμός ήταν άρρηκτα ενωμένος με την επέτειο των Εγκαινίων του Ναού τής Αναστάσεως και κατ’ ουσία δεν αποτελούσε παρά μόνο τη δεύτερη ημέρα τής μεγάλης εκείνης πανηγύρεως. Το περιεχόμενο του λόγου ταιριάζει ιδιαίτερα στις 13 Σεπτεμβρίου, παραμονή της εορτής της Υψώσεως.

Η ατμόσφαιρα που εκφωνήθηκε ήταν ιδιαίτερα φορτισμένη από συγκίνηση λόγω των προηγηθέντων δραματικών γεγονότων: Πριν από είκοσι περίπου χρόνια (το 614 μ.Χ.) οι Πέρσες είχαν κυριεύσει την ιερή Πόλη επιφέροντας διπλή την καταστροφή. Κατεδάφισαν το Ναό της Αναστάσεως, ο οποίος είχε ιδρυθεί από το Μ. Κωνσταντίνο, και απήγαγαν τον Τίμιο Σταυρό. Αλλ’ ο μεν Ναός ανεγέρθηκε εκ νέου από τον άγιο Μόδεστο το 626 μ.Χ., τον δε Τίμιο Σταυρό επανέφερε ο στρατηλάτης αυτοκράτορας Ηράκλειος το 628 μ.Χ., ο οποίος και τον ύψωσε ξανά στις 14 Σεπτεμβρίου. Έτσι πήρε η εορτή νέα δόξα και με την πάροδο του χρόνου έγινε αυτοτελής και ανεξάρτητη από εκείνη της εορτής των Εγκαινίων του Ναού.

Τα επόμενα χρόνια, περί το 634 μ.Χ., εκφωνήθηκε ο παρακάτω λόγος του αγίου Σωφρονίου, γεμάτος από πηγαίο αυθορμητισμό και ευφροσύνη. Η ζωντανή αυτή μαρτυρία για τον επισημότατο εορτασμό της Υψώσεως είναι ταυτόχρονα και τραγική, εάν αναλογισθούμε ότι μετά δύο ή τρία χρόνια (το 637 μ.Χ.) τα Ιεροσόλυμα θα πέσουν και πάλιν σε βάρβαρα χέρια, αυτήν τη φοράν των Αράβων.

Ιω. μ.

Ο Λόγος

Σταυρού πανήγυρης και ποίος να μην σκιρτήσει; Αναστάσεως διακήρυξη και ποιός χαρούμενα να μην γελάσει;

Ναι, ανασκίρτηση για το Σταυρό: Γιατί όταν αυτός στήθηκε στον τόπον του Κρανίου έχοντας καρφωμένο επάνω του το Δεσπότη της κτίσεως, έσκισε το εις βάρος μας χρεωστικό έγγραφο, το όποιο είχε υπογράψει ο προπάτοράς μας ο Αδάμ, όταν παρέβηκε τις εντολές του Θεού. Έτσι ο Σταυρός μας ελευθέρωσε από τα δεσμά της αμαρτίας κάνοντάς μας να αναπηδούμε με εύθυμα σκιρτήματα σαν μοσχαράκια που έχουν λυθεί από κάποια δεσμά. Γιατί όπου η αμαρτία πλεόνασε, εκεί περίσσευσε η χάρη του Θεού.

Για δε την Ανάσταση γέλια χαράς: Γιατί αυτή εξόρισε τη φθορά του θανάτου και εξεδίωξε το ζοφερό σκοτάδι του Άδη και ανέστησε τους νεκρούς από τους τάφους. Εξάλειψε το δάκρυ από κάθε πρόσωπο, όπως λέει ο προφήτης, και αντί γι’ αυτό χάρισε την πραγματικά ατελείωτη χαρά σε κάθε άνθρωπο. Και αληθινά, το δώρο της Αναστάσεως δεν είναι μόνο για μερικούς, ούτε το κατόρθωμά της πραγματοποιήθηκε για χάρη κάποιων λίγων. Γιατί κατ’ αυτήν εκείνος ο οποίος πραγματοποίησε με ανθρώπινη σάρκα την ταφή, μάλλον δε την Ανάσταση, δεν ήταν άλλος από τον Θεό ολόκληρης της κτίσεως, ο οποίος ποτέ δεν δίνει χαρίσματα σε μερικούς μόνον ούτε υπάρχει σ’ Αυτόν καμία προσωποληψία. Αποδεικνύοντας λοιπόν τον εαυτό του αληθινό Θεό των όλων, απλώνει τη δωρεά της σωτηρίας σε όλους τους ανθρώπους, ευσπλαχνιζόμενος τη δική του εικόνα και ανακαινίζοντάς την ολοκληρωτικά· γιατί «κατ’ εικόνα» Θεού έχει πλασθεί κάθε άνθρωπος επί της γης.

Του Σταυρού η επέτειος πρόβαλε και ποιός άνθρωπος να μη σταυρώσει τον εαυτόν του; Γιατί ο Σταυρός γνωρίζει ως απολύτως γνήσιο προσκυνητή του, μόνον εκείνον ο οποίος σταύρωσε τον εαυτό του ως προς τον κόσμον και απέδειξε έτσι έμπρακτα για τον εαυτό του, ότι είναι απροκάλυπτα γνήσιος φίλος του Σταυρού.

Αναστάσεως τα εγκαίνια και ποιός πιστός δεν θα ανακαινιστεί, απορρίπτοντας κάθε νέκρωση που προκαλούν τα πάθη και να ντυθεί αφθαρσία ψυχής; Γιατί αλλιώς ορίζεται ο θάνατος της ψυχής και αλλιώς γνωρίζεται ο θάνατος του σώματος. Τον πρώτο τον κυοφορεί η αμαρτία, όπως έγραψε ο αρχηγέτης και προεξάρχων αυτού του θρόνου, ο αδελφόθεος Ιάκωβος. Τον δε δεύτερο είναι νόμος της φύσεως να τον γεννά η διάλυση των στοιχείων τα οποία συνθέτουν την ουσία των όντων. Έκτος αυτού δε, τον γεννά και η αναχώρηση της αθάνατης ψυχής, κι ας μην είναι αυτό ορατό από τους ιατρούς, των οποίων επάγγελμα είναι να θεραπεύουν μόνο τα σώματα· γιατί αφ’ ότου ο άνθρωπος παράκουσε τη θεία εντολή, αυτό ακριβώς του δόθηκε ως επιτίμιο από τον Κτίστη του.

Ο Σταυρός υψώνεται και ποιός δεν θα υψωθεί μυστικά από τη γη; Γιατί όπου υπερυψώνεται ο Λυτρωτής, εκεί πέρα πηδά και παρίσταται και ο λυτρωθείς, ποθώντας να βρίσκεται πάντοτε μαζί με το Σωτήρα του και να τρυγά Εκείνου την άφθαρτη βοήθεια.

Σήμερα προβάλλει η Ανάσταση και με την εμφάνισή της φαιδρύνει τα πάντα. Αύριο εμφανίζεται ο Σταυρός και παρέχει τα δώρα του στους προσκυνητές του.

Σήμερα η Ανάσταση έχει απλωθεί και αύριο ο Σταυρός θα φανεί. Αυτή στηλιτεύει τη φθορά, εκείνος τις φάλαγγες των δαιμόνων. Αυτή αποτελεί από μόνη της μια διακήρυξη, ότι αληθινά θανατώθηκε ο θάνατος· εκείνος διαλαλεί σε όλους ότι καταργήθηκε κάθε κακουργία των δαιμόνων και απονεκρώθηκε κάθε βρώμικη και ψυχοφθόρα ενέργειά τους.

Και, ω του θαύματος! Απορώ με τι λόγους να εκφράσω το μυστήριο! Γιατί, ενώ παλιότερα της Αναστάσεως είχε προηγηθεί ο Σταυρός, τώρα ο Σταυρός έχει προπομπό και πρόδρομο την Ανάσταση. Τί θαυμαστή εναλλαγή! Βλέπω λοιπόν και εδώ σ’ αυτά τα δύο να εκπληρώνεται εμφανέστατα ο λόγος του Σωτήρα. Γιατί, να, «οι έσχατοι έγιναν πρώτοι» και αντίστροφα οι πρώτοι αναδείχθηκαν έσχατοι. Και ποιός άραγε θα μπορέσει να εξηγήσει την αιτία αυτών των εναλλαγών και μεταβολών; Όχι βεβαίως ότι έκαναν κανένα αγώνα δρόμου και αυτή μεν με άλμα βγήκε μπροστά, ενώ εκείνος σαν βραδύς έμεινε πίσω. Γιατί λοιπόν ο θείος Σταυρός να μην αστράψει ανατέλλοντας πρώτος όπως και πριν και η φωτοφόρος Ανάσταση να λάμψει τρεις ημέρες μετά από εκείνον;

Όσον αφορά το τι είχαν στο νου τους οι πατέρες μας και έκαναν αυτήν την εναλλαγή, τίποτε δεν μπορούμε να πούμε με απόλυτη βεβαιότητα. Υποθέτουμε όμως και στοχαζόμαστε, πως η αιτία αυτής της αμοιβαίας καθυστερήσεως και προπορεύσεως είναι ο κόσμος, ο οποίος καταφθάνει εδώ από τα πέρατα της γης χάριν της ζωηφόρου προσκυνήσεως αυτών των δύο. Ώστε να εορτάζουν αυτοί πρώτα την περιχαρή και λαμπρή εορτή της Αναστάσεως και αμέσως μετά από αυτή να βλέπουν τη μακαρία Ύψωση του Σταυρού, ώστε φεύγοντας να έχουν ως καλό και σωτήριο εφόδιο για το δρόμο τους την παντοδύναμη συνοδεία του, η οποία να τρέχει μαζί τους κατά τις οδοιπορίες, να συμπλέει στο πέλαγος, να τους διασώζει σε κάθε τόπο, να τους φυλάει από όλες τις κακοτυχίες και να σας αποδεικνύει εμπράκτως, ότι η πανίσχυρη δύναμη του Σταυρού έχει περιλάβει όλα τα πέρατα της οικουμένης, ότι γεμίζει τα πάντα με την παρουσία της και χωρίς κόπο βρίσκεται παντού, διασώζει τους πιστούς από τις δυσκολίες και, εφ’ όσον αυτοί ζουν με ευσέβεια, τους μεταλαμπαδεύει τη σωτηρία και καταργεί τα σχέδια όλων των εχθρών.

Ίσως δε να υπάρχει και κάποιος άλλος λόγος κρυφός, τον όποιο γνώριζαν και είχαν κατά νου εκείνοι που υπήρξαν παλαιά διδάσκαλοι αυτής εδώ της Εκκλησίας, τον οποίον τώρα εμείς οι ελάχιστοι δεν ντρεπόμαστε να ομολογήσουμε ότι δεν τον γνωρίζουμε σαφώς. Είθε να δώσει ο Θεός να γίνει και αυτός γνωστός, όπως και ακράδαντα πιστεύουμε ότι θα γίνει, μόνο και μόνο για την ωφέλεια τη δική σας, που τόσο πιστοί είσθε και ευλαβείς.

Τί έχουμε λοιπόν υψηλότερο από αυτές τις μακάριες εορτές; Ποιό από όλα όσα έχουμε είναι ιερότερο από αυτές τις ιερές πανηγύρεις; Πώς δεν θα χαρούμε και δεν θα σκιρτήσουμε επιτελώντας αυτές τις δύο εορτές; Αναστάσεως ολόλαμπρος φωταψία και Σταυρού πυρσοφώτιστος προσκύνηση! Αυτά τα δύο είναι για εμάς τα τρόπαια ολόκληρης της σωτηρίας μας. Αυτά μας λύτρωσαν από το θάνατο και τα πάθη και τη χειρίστη κακοποίηση των δαιμόνων και μας οδήγησαν πίσω στο Δεσπότη μας. Αυτά κατάργησαν κάθε κατήφεια και σκυθρωπότητα και ανέτειλαν σε εμάς την αυγή της χαράς. — Ή μήπως η ζωοδότρια Ανάσταση δεν μας δωρίζει την είσοδο της αθάνατης ζωής; Και ο Σταυρός που υψώνεται δεν γεννά μέσα μας την απολύτρωση των παθών; Γιατί πράγματι, αυτά μας ανέδειξαν και πάλι μετόχους της οικειώσεως προς τον Θεό, χάριν της οποίας και ήλθαν στον κόσμο και ανέτειλαν σ’ όλους εμάς τους ανθρώπους.

Γνωρίζοντας λοιπόν εμείς τη μυστική δύναμή τους και πόσο αυτά μας ευεργέτησαν και ποιών αγαθών υπήρξαν πρόξενα, ας τα εορτάσουμε όπως πρέπει και με ευσέβεια, όπως δηλαδή αυτά τα ίδια θέλουν να τιμούνται. «Όχι με ακολασίες και ασέλγειες, όχι με έριδες και ζηλοτυπίες», όχι με αρπαγές και αδικίες και όλα τα υπόλοιπα, που δεν θέλω τώρα να απαριθμήσω.

Γιατί, αδελφοί μου γνησιότατοι και συγκληρονόμοι της ίδιας πίστεως και συμμέτοχοι της ιδίας πνευματικής γεννήσεως με εμάς, τολμώ να πω, πως τα ιερά μας σεβάσματα όχι μόνο δεν στρέφονται καν να δουν και δεν προσδέχονται όποιον θέλει να τα εορτάζει με εκείνα που απαρίθμησα, αλλά και τον αποστρέφονται και τον βδελύττονται, γιατί συμπεριφέρεται με απρέπεια απέναντί τους και κάνει πράγματα εντελώς μισητά σε αυτά. Γι’ αυτό παρακαλώ και προτρέπω να μισούμε και να αποφεύγουμε εκείνα που μισούν τα σεβάσματά μας και μόνο εκείνα να αγαπούμε και να πράττουμε, όσα είμαστε βέβαιοι πως τους είναι ευάρεστα. Εκείνα δε τα έργα τα οποία είναι αρεστά και ευχάριστα, είναι όσα επαναφέρουν προς σωτηρία και οδηγούν προς τη αιώνια ζωή εκείνον που τα εφαρμόζει. Ή μήπως όταν αυτά τα σεβάσματά μας, έλαμψαν από τον Χριστό στους ανθρώπους, δεν ακτινοβόλησαν σε μάς ζωή που δεν τελειώνει και φως που δεν δύει ποτέ;

Ας αλλάξουμε λοιπόν και εμείς τη ζωή μας, ας εγκαταλείψουμε τον προηγούμενο τρόπο ζωής μας ως βλαβερό και ολέθριο και ας βαδίσουμε στον καλό δρόμο μιας νέας ζωής. —Ή μήπως η Ανάσταση δεν μας δωρίζει την κληρονομία της ζωής, και ο Σταυρός δεν σταύρωσε τον παλαιό μας άνθρωπο;

Εάν λοιπόν έχουμε ευλάβεια στην Ανάσταση και πανηγυρίζουμε την εορτή της, ας αγαπήσουμε και τη νέα ζωή με την οποία δε θα είμαστε πλέον φίλοι της μόνο στα λόγια αλλά και οικειότατοι μύστες της. Εφ’ όσον δε ασπαζόμαστε και το Σταυρό, γιατί δεν σταυρώνουμε και εμείς τα επίγεια μέλη μας, δηλαδή τα γήινα πάθη, ώστε να φωνάξουμε και εμείς μαζί με τον Παύλο: «Έχω σταυρωθεί μαζί με το Χριστό. Δεν ζω δε πλέον εγώ, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός»; Αν λοιπόν εκείνοι με τους οποίους υπόσχεται να ζει ο Χριστός είναι όσοι σταύρωσαν τους εαυτούς τους ως προς τον κόσμο και νέκρωσαν τα επίγεια μέλη τους, όπως φωνάζει και μαρτυρεί ο Παύλος, γιατί και εμείς δεν κάνουμε τα ίδια και δεν νεκρώνουμε κάθε επίγειο μέλος μας, δηλαδή τα πάθη, τις κακές επιθυμίες και όσα αλλά συναριθμούνται εκεί, ώστε να ζήσει μέσα μας ο Χριστός και να μας δωρίσει τη ζωή της αφθαρσίας;

Λοιπόν ας επιδιώκουμε να έχουμε ειρήνη με όλους και μαζί με αυτήν ας αποκτήσουμε και τον αγιασμό. Γιατί χωρίς αυτά δεν θα μπορέσει ποτέ να δει κανείς τον Κύριο, όπως πάλι ο Παύλος μας διαβεβαίωσε. Και γι’ αυτό το λόγο ο Χριστός και ειρήνη αποκαλείται («διότι αυτός είναι», λέγει, «η ειρήνη μας») και αγιασμός ονομάζεται. Ειρήνη μεν, γιατί έφερε στον κόσμο ειρηνοποιό ομόνοια, αφού ένωσε τα ουράνια με τα επίγεια και από τα δύο απεργάστηκε μία και μόνη εκκλησία. Αγιασμός δε και απολύτρωση (γιατί κοντά στα προηγούμενα και με αυτό το όνομα κηρύσσεται απολύτρωση), επειδή έγινε ελευθερωτής μας που είμαστε αιχμάλωτοι, και όχι μόνο μας λύτρωσε από τους δαίμονες και τα πάθη, αλλά και φύτευσε μέσα μας τον θεϊκό αγιασμό.

Όσα λοιπόν ακούσατε από το στόμα μου, ας τα επιδιώκουμε με όλο μας το ζήλο και την προαίρεση, ας τα κατακτούμε, ας τα αρπάζουμε και με αυτά ας ενωνόμαστε με το Χριστό με την καλή και μακάρια συνάφεια. Γιατί εκείνον που με τέτοια διάθεση έρχεται προς αυτόν δεν θα τον βγάλει έξω από την αγαθότητα και μακαριότητά Του, όχι! Ας σπεύσουμε λοιπόν να αποκτήσουμε αυτήν εδώ τη συμφωνία με Αυτόν, από την οποία τίποτε δεν υπάρχει προτιμότερο, και ας τρέξουμε να οικειωθούμε το να ζει ο Χριστός μέσα μας, του οποίου τίποτε δεν υπάρχει ανώτερο. Και έτσι, αφού αυτόν τον πλούτο αποκτήσουμε, να απολαύσουμε και τη βασιλεία των ουρανών και να βρούμε την αιώνια ζωή μέσα στον ίδιο το Χριστό, τον Θεό και Σωτήρα μας, με τον οποίον ας είναι δόξα στον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Πηγή: Λόγος στην Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και στην Αγίαν Ανάσταση του Αγίου Σωφρονίου Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων, ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ, Τριμηνιαία Έκδοσις Ι. Μ. Ξηροποτάμου, Αγ. Όρους. Τευχ. 5

Λαμπρά, μεγάλη και περιχαρής κατά πάντα η σημερινή εορτή της Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού. Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία στο μέσο των Ιερών Ναών υψώνει τον Τίμιο Σταυρό, πάνω στο οποίο άπλωσε τας αχράντου αυτού χείρας, κατά το ανθρώπινο, και αγκάλιασε θυσιαστικά και με υπέρμετρη αγάπη το ανθρώπινο γένος.

Αυτός ο Σταυρός από ξύλο οδύνης και κατάρας, έγινε ξύλο της χαράς και της αιώνιας ζωής. Αυτόν το Σταυρό είδε ο Μέγας Κωνσταντίνος στον ουρανό φτιαγμένο με τα άστρα του ουρανού και είδε γύρω γύρω να γράφει «Εν τούτω Νίκα» και τον έβαλε στο λάβαρό του και νίκησε τους εχθρούς του. Το Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αναζήτησε μετά τη νίκη του υιού της η μητέρα του, η Αγία Ελένη, η οποία τον βρήκε στα Ιεροσόλυμα που ήταν πεταμένος και χωμένος στη γη.

Ο τρόπος με τον οποίο βρήκε το Ξύλο του Σταυρού μετά από 3 περίπου αιώνες από τη Σταύρωση του Χριστού ήταν θαυμαστός. Η ευωδία του βασιλικού οδήγησε την Αγία Ελένη για να βρει τον Τίμιο Σταυρό. Πήρε εργάτες και τους έβαλε να σκάβουν. Σκάβοντας, βρήκαν βρήκαν 3 σταυρούς, ο ένας του Κυρίου και οι άλλοι δύο των ληστών που σταυρώθηκαν με τον Κύριο, ο ένας εκ δεξιών του και ο άλλος εξ ευωνύμων του. Ποιος λοιπόν ήταν ο Σταυρός του Κυρίου από τους 3 που βρέθηκαν; Έπρεπε κάτι να γίνει. Τότε έκαναν το εξής. Έβαλαν το σταυρό στο νεκρό σώμα μιας γυναίκας και δεν αναστήθηκε. Επανέλαβαν το ίδιο και με το δεύτερο σταυρό με το ίδιο αποτέλεσμα. Όταν τοποθέτησαν τον τρίτο σταυρό, τότε έγινε το θαύμα: η γυναίκα αναστήθηκε. Το ξύλο που ήταν ο Τίμιος Σταυρός θαυματούργησε, γιατί από ξύλο κατάρας και καταδίκης, έγινε ξύλο αθανάτου ζωής. Έτσι λοιπόν, με την ανάσταση της γυναικός εκείνης, με το θαύμα αυτό το οποίο έγινε, κατενόησαν ότι εκείνος είναι ο Σταυρός του Κυρίου. Βρήκαν και τα καρφιά, τους Ήλους δηλαδή, που ήταν καρφωμένο πάνω το Τίμιο Σώμα του Χριστού, εκείνο το πανάσπιλο Σώμα που μεταλαβαίνουμε για άφεση των αμαρτιών μας.

Τότε η Αγία Ελένη ύψωσε μαζί με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο, εκείνο τον άγιο άνθρωπο, τον Τίμιο Σταυρό. Όταν έμαθε ο κόσμος ότι βρέθηκε ο Σταυρός, πάνω στον οποίο εξέπνευσε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, πολλοί ήρθαν να τον δουν. Τότε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Μακάριος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό, για να τον δουν όλοι. Μόλις τον είδε ο κόσμος, ο κόσμος άρχισε να ψάλλει το «Κύριε Ελέησον», δηλαδή Κύριε σώσε μας. Γι΄ αυτό όταν κάνουμε την τελετή της Υψώσεως του Σταυρού, όταν ο Αρχιερεύς ή ο Ιερεύς υψώνει το Σταυρό, λέμε 100 φορές το Κύριε ελέησον.

Ο Σταυρός του Χριστού προαναγγελλόταν και προτυπωνόταν μυστικώς από την Παλαιά Διαθήκη, όπως με το χάλκινο φίδι που ύψωσε ο Μωυσής σε σχήμα σταυρού στην έρημο για θεραπεία αυτών που δάγκωναν τα φαρμακερά φίδια. Επίσης, όταν ο Μωυσής είχε απλωμένα τα χέρια του όπως ο Χριστός στο σταυρό, οι Εβραίοι νικούσαν τους εχθρούς τους, ενώ όταν τα κατέβαζε κάτω, νικούσαν οι εχθροί [1]. Κανείς ποτέ δε συμφιλιώθηκε με το Θεό χωρίς τη δύναμη του Σταυρού τον οποίο πρέπει να πάρουν οι Χριστιανοί στον ώμο τους, δηλαδή με αυταπάρνηση, αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανιτμετωπίζουν και ορθή πίστη να ακολουθήσουν το δρόμο του Χριστού.

Υψώνεται ο Σταυρός, και υψώνει μαζί του την ανθρωπότητα που, λόγω της αμαρτίας της, ήταν πεσμένη κάτω. Υψώνεται o Σταυρός, και ταπεινώνει την αυθάδη έπαρση των δαιμόνων. Υψώνεται ο Σταυρός, και η εναντία δύναμις του πονηρού υποχωρεί και ταπεινούται. Υψώνεται ο Σταυρός, και συναθροίζεται το πλήρωμα της Εκκλησίας. Υψώνεται ο Σταυρός, και αι πόλεις εορτάζουν πανηγυρικώς· οι δε λαοί προσφέρουν χαρούμενοι τας αναιμάκτους θυσίας εις τον Θεόν. Διότι και μόνη η μνήμη του Σταυρού είναι υπόθεση μεγάλης χαράς, και αποδίωξη της λύπης, λέει ο Άγιος Ανδρέας αρχιεπίσκοπος Κρήτης.

Ο Χριστός άπλωσε στο Σταυρό τα χέρια, για να περιλάβει τα πέρατα της οικουμένης… Άπλωσε τα ανθρώπινα χέρια Του Εκείνος, που με τα νοητά Του χέρια στερέωσε τον ουρανό… Κι ενώ ο Αδάμ δια του ξύλου έπεσε από τον Παράδεισο, εμείς πάλι μέσω του ξύλου εισαγόμαστε στον Παράδεισο… Να μην ντρεπόμαστε λοιπόν να ομολογήσουμε τον Εσταυρωμένο. Η σφραγίδα του Σταυρού ας γίνεται με τα δάχτυλα και με θαρραλέα διάθεση ομολογίας στο μέτωπο και πάνω σε όλα ας κάνουμε το σημείο του σταυρού… επειδή αυτή η δυνατότητα είναι ένα ξεχωριστό δώρο του Θεού σε εσένα, για να τιμάς από ευγνωμοσύνη τον ευεργέτη σου… Να παίρνεις λοιπόν πρώτο και αδιάσειστο θεμέλιο το Σταυρό και εκεί επάνω να οικοδομείς τα υπόλοιπα της πίστεως», μας λέει ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων [2].

Ο Τίμιος Σταυρός είναι ο κατ΄ εξοχήν φορέας της θείας χάριτος, γιατί πάνω σε αυτόν ετάνυσε τις άχραντες παλάμες Του «ο αίρων την αμαρτία του κόσμου [3]» Ιησούς Χριστός. Είναι σύμβολο του πνευματικού μας αγώνα. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να προκόψει πνευματικά, εάν δε γίνει σταυρωμένος για τον Ιησού Χριστό. Και τι σημαίνει σταυρώνομαι για το Χριστό; Σημαίνει ότι κόβω το αμαρτωλό θέλημά μου, εφαρμόζω τις εντολές του Θεού και παύω να είμαι υπόδουλος της αμαρτίας.

Ο Σταυρός του Χριστού είναι και πάθημα Θεού, αλλά και νίκη. Πάθημα μεν, διότι εκούσια πέθανε για τη σωτηρία του κόσμου. Νίκη δε και τρόπαιο, διότι με αυτόν τραυματίσθηκε ο διάβολος, νικήθηκε δι΄ αυτού ο θάνατος, συνετρίβησαν τα κλείθρα και οι πύλες του Άδου, έγινε μέσα μας ανενέργητη η αμαρτία [4].

Ας παρακαλέσουμε το Σταυρωθέντα Ιησού να μας στερεώσει στη χάρη Του μέσω της αγιαστικής δυνάμεως του ευλογημένου ξύλου, του Τίμιου Σταυρού. Αυτός είναι το στήριγμα του κάθε Χριστιανού στις δύσκολες ημέρες που περνούμε. Από αυτό αντλούμε θάρρος και δύναμη.

Παραπομπές:

1. Δοξαστικό της Λιτής του Εσπερινού της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
2. Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις –Κατήχηση Φωτιζομένων ΙΓ΄, εκδόσεις «Ετοιμασία», Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρέας, 1991.
3. Ιωάννου 1,29.
4. Ιωήλ Φραγκάκου Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, «Ο Δεσπότης Χριστός» – Ομιλίες σε Δεσποτικές εορτές, Έδεσσα 2015, σ. 46-50.

Ένα πρόσωπο της εποχής μας με μεγάλη θεολογική εμπειρία που μελέτησε την έννοια του προσώπου είναι ο Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ, ο οποίος υποστήριξε ότι πνευματικά το πρόσωπο με το άτομο είναι δύο αντίθετες έννοιες [34]. Το άτομο φανερώνει τον άνθρωπο ως μία μονάδα του είδους στο οποίο ανήκει, υποτασσόμενο στην ίδια του την φύση. Αυτή η αντίληψη όμως εγκλωβίζει τον άνθρωπο σε μια υποτιθέμενη οντολογική αυτάρκεια και τον εμποδίζει να δει την τραγική του κατάσταση, η οποία τον οδηγεί στον θάνατο [35]. Ο γέροντας κατανόησε μετά από ασκητικούς αγώνες ότι ο Θεός εμφανίζεται ως πρόσωπο μέσα από την φράση Εγώ ειμί ο ων [36]. Η υποστατική αυτή διατύπωση έδωσε την δυνατότητα στον Σωφρόνιο να κατανοήσει ότι ο Θεός είναι πρόσωπο. Δεν είναι μία αφηρημένη έννοια, ούτε η ουσία Του παίζει τον πρωταρχικό λόγο. Η υποστατική αρχή αποτελεί την εσώτατη αρχή του Είναι του Θεού. Αυτό έχει άμεσες συνέπειες στην χριστιανική ανθρωπολογία και την δυνατότητα της προσωπικής ύπαρξης για τον άνθρωπο [37].

Ο Σωφρόνιος ερμήνευσε χριστολογικά το ανθρώπινο πρόσωπο. Υποστήριξε ότι ο άνθρωπος για να κατασταθεί πρόσωπο πρέπει να φτάσει στο καθ’ ομοίωσιν, αφού πρώτα κενωθεί κατά τρόπο παρόμοιο που ο Θεός κενώθηκε δια του Ιησού Χριστού [38]. Η κένωση, η οποία αποτελεί μια ησυχαστική επιρροή, πραγματοποιείται α) με την θεοεγκατάλειψη, η οποία βιώνεται κυρίως από διανοούμενους, ασκητές ή πιστούς αλλά και β) με την περιχώρηση [39]. Με την θεοεγκατάλειψη ο άνθρωπος παιδαγωγικά εγκαταλείπεται από την Χάρη του Θεού, με αποτέλεσμα να αισθανθεί την κενότητα και την απόλυτη μοναξιά. Τότε η καρδία του ανθρώπου αισθάνεται την ανάγκη να βγει από την εγωιστική του αυταρέσκεια και να ανοιχθεί προς τον Θεό, τον συνάνθρωπο και την κτίση. Η κίνηση αυτή προς τον άλλο οδηγεί τον άνθρωπο στην περιχώρηση, την προσευχή, την ασκητική και λειτουργική του άνθρωπου για όλη την δημιουργία. Ο άνθρωπος τότε με την προσευχή του ανεβάζει όλη τη δημιουργία στο Θεό και ο τελικός σκοπός του είναι η εν-χρίστωση των πάντων δια της Χάριτος. Ο σταυρός αυτής της καθόδου, της θεοεγκατάλειψης, είναι η απαράβατη προϋπόθεση για την αναστάσιμη άνοδο του ανθρώπου προς τον Θεό [40]. Έτσι η κένωση, αν δεν φέρει την απελπισία στον άνθρωπο, ελκύει την θεία Χάρη. Τότε γεννιέται η δοξολογία και η ευγνωμοσύνη στην καρδιά του ανθρώπου φέρνοντας στον άνθρωπο την οντολογική του ολοκλήρωση ως προσώπου. Ανατέλλει, όπως αναφέρει ο γέροντας Σωφρόνιος, ο πνευματικός ήλιος το όνομα του οποίου είναι υπόστασις (πρόσωπον). Αυτή είναι η αρχή μίας καινούργιας μορφής ύπαρξης του ανθρώπου με την Αγία Τριάδα, όχι επιφανειακά ή διανοητικά, αλλά οντολογικά [41]. Η λειτουργική προσευχή και ο ασκητισμός βοηθούν τον άνθρωπο να καταστεί πρόσωπο [42].

Ένας άλλος σύγχρονος θεολόγος, ο οποίος ασχολήθηκε με την μελέτη του προσώπου είναι ο Ιωάννης Ζηζιούλας, μητροπολίτης Περγάμου. Ο Ζηζιούλας υποστηρίζει ότι στη σύγχρονη εποχή η έννοια του ανθρώπινου προσώπου έχει χάσει την ιερότητά του. Η υποβάθμιση του ανθρώπου σε άτομο στέρησε την δυνατότητα στον δυτικό κόσμο να διασώσει την έννοια του ανθρώπινου προσώπου. Ο άνθρωπος υποστατικά μπορεί να υπάρξει μόνο ως πρόσωπο. Η έννοια του προσώπου δεν είναι μία πρόσθετη ιδιότητα του ανθρώπου, ως προσωπείο σύμφωνα με την ελληνική φιλοσοφία, αλλά είναι στην φύση του να υπάρχει ως πρόσωπο. Ο Θεός είναι ελεύθερος οντολογικά και μπορεί να υπάρξει ως πρόσωπο. Ο άνθρωπος υπάρχει ως πρόσωπο μόνο σε σχέση με τον Άλλο και κατ’ επέκταση με τον συνάνθρωπο. Αλλιώς καταντά άτομο [43].

Ο ίδιος θεολόγος υποστηρίζει ότι το Τριαδικό δόγμα αποτελεί μία εικόνα της κοινωνίας των ανθρώπων ως πρόσωπα. Τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας ζουν αρμονικά, ισότιμα, αλληλοπεριχωρούνται χωρίς να κινδυνεύει η ενότητα τους από την αδιάλειπτη κοινωνία μεταξύ τους. Η ετερότητα αποτελεί βασικό συστατικό της ταυτότητας του Θεού και δεν είναι αποτέλεσμά της [44]. Η αιτία της οντολογικής ελευθερίας βρίσκεται στον τρόπο ύπαρξης του κάθε προσώπου. Ο Πατέρας, ο οποίος είναι η αρχή της θεότητας, από αγάπη γεννά τον Υιό και εκπορεύει το Πνεύμα. Έτσι η ελευθερία της ύπαρξης του Θεού βασίζεται στην αγάπη. Αυτή αποτελεί έναν τρόπο της άσκησης της ελευθερίας του Θεού. Η αγάπη δεν έχει ηθική έννοια αλλά οντολογικό βάθος και περιεχόμενο. Ο ίδιος ο Θεός είναι Αγάπη και η αγάπη δεν είναι απλά µία ιδιότητα του Θεού αλλά είναι ο ίδιος ο Θεός. Είναι μέρος της ουσίας Του, ένα οντολογικό συστατικό Του [45]. Η αγάπη ως βασικό χαρακτηριστικό του προσώπου του Θεού είναι αυτή που οδηγεί στην οντολογική ελευθερία και κατ’ επέκταση στην ελευθερία του ανθρώπου [46]. Ο άνθρωπος ζει ως πρόσωπο μέσα στην κοινωνία της αγάπης. Εάν βρεθεί έξω από αυτήν, χάνει την μοναδικότητά του και γίνεται άτομο, χωρίς όνομα και ταυτότητα. Ουσιαστικά ο πνευματικός θάνατος είναι η απουσία της αγάπης με τα άλλα πρόσωπα, ενώ ζωή είναι η επιβεβαίωση του προσώπου με την αγάπη [47].

Η αγάπη στην πληρότητά της έχει ένα ευχαριστιακό υπόβαθρο. Στην Ευχαριστία, δεν υπάρχει ατοµική ωφέλεια, ατοµική ευσέβεια, ή μία ψυχολογική ικανοποίηση. Αποτελεί ένα εκκλησιαστικό γεγονός, ολόκληρης της κοινότητας, μέσα στην οποία όλα τα ατοµικά χαρακτηριστικά, διατηρώντας την ετερότητά τους, εγκεντρίζονται στο Σώµα του Χριστού. Σ’ αυτό βοηθά το Άγιο Πνεύµα, το οποίο µοιράζει τα χαρίσµατα και καθιστά εφικτή την εµπειρία της θέωσης. Η Εκκλησία, ως σώμα του Χριστού και η συσσωμάτωση του ανθρώπου σ΄ Αυτόν, δίνει την δυνατότητα να βιώσει την αγάπη ως θυσία του εγώ χάριν του άλλου. Μέσω της Θείας Ευχαριστίας, πραγματοποιείται η ενωτική σχέση της εκκλησιαστικής υπόστασης με την βιολογική ύπαρξη του ανθρώπου. Στη Θεία Ευχαριστία ο άνθρωπος μετέχει ψυχοσωματικά, χωρίς να απολέσει την βιολογική ύπαρξή του, ενδύεται και την εκκλησιαστική υπόστασή του, διαφυλάττοντας την ακεραιότητά του. Ο άνθρωπος τότε παύει να είναι άτομο και νοείται ως πρόσωπο, ως πραγματικότητα [48].

Σ’ αυτές τις θέσεις του Ζηζιούλα αξίζει να σημειωθούν οι ενστάσεις του Νικόλαου Λουδοβίκου και συγκεκριμένα για την έννοια του προσώπου. Ο Λουδοβίκος δεν συμφωνεί με την ταύτιση της φύσης με την αναγκαιότητα και του προσώπου με την ελευθερία. Διότι με το διαχωρισμό αυτό η φύση ταυτίζεται με την πτώση, με την αρνητικότητα, την σχεσιαστικότητα, την αμαρτία, ενώ το πρόσωπο ανήκει στο χώρο της ελευθερίας και της Χάρης. Αυτή η άποψη κατά τον Λουδοβίκο αποτελεί έναν νέο υπερβατικό υποκειμενισμό, ο οποίος είναι ξένος με την πατερική θεολογία .

Έτσι το ερώτημα, το οποίο γεννιέται είναι αν η φύση αποκλείεται της Χάρης και της σωτηρίας. Οι πατέρες της Εκκλησίας υποστηρίζουν ότι το ανθρώπινο πρόσωπο, όχι μόνο είναι αδιανόητο χωρίς τα φυσικά ιδιώματα του, αλλά και η ετερότητα του προσώπου δεν μπορεί να υφίσταται χωρίς την φύση. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής αναφέρει ότι η φύση είναι αναπόσπαστο μέρος του προσώπου και είναι στοιχείο της ταυτότητάς του . Ο ορισμός του Μάξιμου για το πρόσωπο αναφέρεται στον τρόπο ύπαρξης της φύσης, η οποία είναι προσωπική. Έτσι η φύση είναι και αυτή δημιουργημένη από τον Θεό και προσκαλείται να συμμετάσχει στην κλήση για διάλογο του ανθρώπου με τον Θεό. Ο προσωπικός τρόπος ύπαρξης του ανθρώπου δεν αποκλείει την φύση και δεν προσπαθεί να απελευθερωθεί από αυτήν, αλλά συμμετέχει ενεργά σ’ αυτόν τον διαλογικό τρόπο ύπαρξης για το αληθινό έσχατο νόημα της ύπαρξης. Η φύση και το πρόσωπο δεν είναι δύο αντίθετα και εχθρικά στοιχεία αλλά αποτελούν την μία πραγματικότητα του ανθρώπου ως προσωπικό διαλογικό γεγονός. Η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο δεν αναφέρεται μόνο στο πρόσωπο του, αλλά και την φύση του [51]. Έτσι η ελευθερία αποτελεί υπόθεση και της φύσης και όχι μόνο του προσώπου [52].

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

Παραπομπές:

34. Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Άσκησις και θεωρία, (Έσσεξ Αγγλίας : Ι.Μ.Τιμίου Προδρόμου, 2010) σ. 165.
35. Νικόλαος Κόιος, Θεολογία και Εμπειρία κατά τον Γέροντα Σωφρόνιο (Άγιον Όρος : Ι. Μ. Βατοπαιδίου, 2007) σ. 75.
36. «Εγώ ειμί ο ων» Έξοδ. 3 : 14.
37. Νικόλαος Κόιος ο.π., σ. 76.
38. Ιωάννης Ζηζιούλας, «Η περί προσώπου αντίληψη του Γέροντος Σωφρονίου σε σχέση με τα σύγχρονα θεολογικά ρεύματα.» http://istologio.org/?tag=%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%-B4%CF%81%CE%B9%CE%BF (ανάκτηση 25-2-2016).
39. Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί (Έσσεξ Αγγλίας : Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, 1992) σσ. 193-220.
40. Νικόλαος Λουδοβίκος, Οι τρόμοι του προσώπου και τα βάσανα του έρωτα : κριτικοί στοχασμοί για μια μετανεωτερική θεολογική οντολογία, ο.π., σσ. 167-169.
41. Σωφρόνιος Σαχάρωφ, ο.π., σ. 301.
42. Ιερόθεος Βλάχος, Το πρόσωπο στην Ορθόδοξη παράδοση (Λιβαδειά : Ιερά Μονή Γενεθλίου Θεοτόκου, 2005) σσ. 88-102.
43. Ιωάννης Ζηζιούλας, Χαριστήρια εις τιμήν του Μητρ. Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ο.π., σ. 299.
44. Ο ίδιος, «Κοινωνία και ετερότητα» Σύναξη τεύχ. 76 (Αθήνα : Σύναξη, 2000) σσ. 9-10.
45. «῾Ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεόν. ῞Οτι ο Θεός αγάπη εστίν.» Α΄ Ιω. 4, 8. και «Και ημείς εγνώκαμεν και πεπιστεύκαμεν την αγάπην ην έχει ο Θεός εν ημίν. ῾Ο Θεός αγάπη εστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ.» ο.π., 4, 16.
46. Ιωάννης Ζηζιούλας Χαριστήρια εις τιμήν του Μητρ. Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ο.π., σ. 302.
47. ο.π., σ. 307.
48. Ο ίδιος, Η Κτίση ως Ευχαριστία : θεολογική προσέγγιση στο πρόβλημα της Οικολογίας3 (Αθήνα : Ακρίτας, 1998) σσ. 29-30.
49. Νικόλαος Λουδοβίκος, Οι τρόμοι του προσώπου και τα βάσανα του έρωτα : κριτικοί στοχασμοί για μια μετανεωτερική θεολογική οντολογία, ο.π., σ. 23.
51. Νικόλαος Λουδοβίκος, Ορθοδοξία και Εκσυγχρονισμός : Βυζαντινή Εξατομίκευση, Κράτος και Ιστορία στην Προοπτική του Ευρωπαικού Μέλλοντος (Αθήνα : Αρμός, 2006) σσ. 166-172.
52. «ουκ άρα ηναγκασμένα τα των νοερών φυσικά» Μάξιμος ο Ομολογητής, Συζήτησις μετά Πύρρου, ο.π., 293 BC.

How can a faithful person be delivered from the old fallen person?

We all feel that we carry the traces of the old person. Its main characteristic is love of self, that is the sick, egocentric ‘love’ of our self. Self-love doesn’t allow us to love God and other people truly and unselfishly. From this self-love are born the passions. Impassioned as we are, we can’t relate unselfishly to other human beings and things. Our relationships become impassioned and egotistical and they prevent us from truly loving or enjoying other people and the other things of the world. This eventually leads to loneliness, to emptiness, to an impasse.

Therefore when we say ‘the old person’, we mean the diseased self-centeredness, from which all of us suffer, to a greater or lesser extent.

How can we be delivered from this heavy spiritual illness which poisons our whole existence?

Only someone free from this sickness would be able to treat us. Only a new person would be able to give to us the chance to overcome the illness of the old person and become renewed – new people.

We all know that this new person is our Saviour Christ, Who, as God and Man, according to the scripture ‘committed no sin, nor was deceit found in His mouth’.

Because of His infinite love for us, Jesus Christ offers Himself to us so that we can be united with Him, and in this way, have His new life transferred to us.

We’re brought to life by Christ and our integration into His Body is achieved through Holy Baptism, Chrismation and Holy Communion,

All Christians who participate in the life of Christ, within His body which is the Church, have, by the grace of the Holy Spirit, received the seeds of the new life. They must, however, also struggle to be cleansed increasingly from the passions and to be adorned with the virtues.

To put it simply: the more that people empty themselves of their pride, the more they’re filled with the true love and Grace of God. The more the old person is restricted, to the same degree the new person grows. This passage from the old person to the new is not easy, because the passions are deeply rooted within us and aren’t easy to eradicate. A continual and prolonged struggle is needed if we’re to be cleansed of the passions. This is the struggle of repentance. Every day we must repent over our old way of life, that is our sinfulness, our maliciousness, our self-centredness, our inability to love God our Father and other people completely. And every day we’re called upon to struggle for love, humility, pure confession, self-control, righteousness, tolerance and prayer.

In this way, a new spiritual birth gradually begins within us: the birth of the new person who is blessed with the Grace of God.

However, just as each birth is accompanied by pains, in the same way, spiritual birth presupposes the pains of repentance. When we crucify the old person it hurts, but that’s when the new person is being resurrected within us. We’re crucified together with Christ, so that we can rise with Him.

So, with our patience and daily struggle for repentance, we’ll be delivered from the old, fallen person and be transfigured into someone new. This has occurred in the lives of our saints, who through their miraculous lives show us the path.

Before the time of Christ, the cross was an instrument of punishment; it evoked fear and aversion. But after Christ’s death on the Cross it became the instrument of our salvation. Through the Cross, Christ destroyed the devil; from the Cross He descended into hades and, having liberated those languishing there, led them into the Kingdom of Heaven. The sign of the Cross is terrifying to demons and, as the sign of Christ, it is honored by Christians.

“O Lord, save Thy people and bless Thine inheritance. Grant victory unto Orthodox Christians over their adversaries, and by the virtue of Thy Cross, preserve Thy community.”

The beginning of this prayer is taken from the twenty-seventh Psalm. In the Old Testament the word “people” designated only those who confessed the true faith, people faithful to God. “Inheritance” referred to everything which properly belonged to God, God’s property, which in the New Testament is the Church of Christ. In praying for the salvation of God’s people (the Christians), both from eternal torments and from earthly calamities, we beseech the Lord to bless, to send down grace, His good gifts upon the whole Church as well, and inwardly strengthen her.

The petition for granting “victory to kings” (Grant victory to Orthodox Christians over their adversaries) (ie: to the bearers of Supreme authority), has its basis in Psalm 143, verse 10, and recalls the victories of King David achieved by God’s power, and likewise the victories granted Emperor Constantine through the Cross of the Lord.

This appearance of the Cross made emperors who had formerly persecuted Christians into defenders of the Church from her external enemies, into “external bishops,” to use the expression of the holy Emperor Constantine. The Church, inwardly strong by God’s grace and protected outwardly, is, for Orthodox Christians, “the city of God.” Heavenly Jerusalem has its beginning. Various calamities have shaken the world, entire peoples have disappeared, cities and states have perished, but the Church, in spite of persecutions and even internal conflicts, stands invincible; for the gates of hell shall not prevail against her (Matt. 16:18).
Today, when world leaders try in vain to establish order on earth, the only dependable instrument of peace is that about which the Church sings:

“The Cross is the guardian of the whole world; the Cross is the beauty of the Church, the Cross is the might of kings; the Cross is the confirmation of the faithful, the Cross is the glory of angels and the wounding of demons.” (Exapostilarion of the Exaltation of the Cross)

*From a sermon on the Exaltation of the Cross by St John of Shanghai and San Francisco

Source: agiazoni.gr

Ο Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Χατζηγιάγκου, Προϊστάμενος του Μητροπολιτικού Ναού της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης μιλάει για τον πρώτο Μακαρισμό του Κυρίου και εξηγεί γιατί ο Χριστός μακαρίζει τους πτωχούς τω πνεύματι.

Ο π. Ζωσιμάς (αριστερά) με τον Γέροντά του π. Σίμωνα Αρβανίτη.

Την θαυματουργική χάρη του σταυρού του πατέρα Σίμωνα [Γέροντας π. Σίμων Αρβανίτης (1901-1988)] προσκυνώ, που άφησε τον σταυρό του στον π. Ζωσιμά.
Μια Πέμπτη πρωί τον Ιανουάριο του 2002 είχα κάτι μουδιάσματα στα χέρια μου και δυσκολευόμουν στην εργασία μου. Μια μέρα μιλώντας με την κουμπάρα μου που είναι καλή χριστιανή και πιστή μου λέει:
– Ξέρεις ένα μοναχό [πρόκειται για τον π. Ζωσιμά (1937-2010)] που σε σταυρώνει με τον σταυρό του π. Σίμωνα και γίνεσαι καλά;
Πήρα από τη φίλη μου τη διεύθυνσή και την άλλη μέρα πήγαμε οικογενειακώ στο Χαλάνδρι, όπου και έμενε, βοήθησε ο Θεός και είχε χρόνο και μας σταύρωσε όλους.
Είχα φρικτούς πόνους στο κεφάλι, είχα αυχενικό και κήλη από ένα υπεράριθμο σπόνδυλο· οι γιατροί μου είχαν πει ότι με μία απότομη κίνηση πηγαίνω κατ’ ευθείαν στο χειρουργείο.
Ο μοναχός έβαλε τον σταυρό του Γέροντα στο κεφάλι μου, στα χέρια μου και την σπονδυλική μου στήλη και έγινα τελείως καλά!
[…]
Την επόμενη εβδομάδα το συζητούσα με μία συνάδελφο μου, η οποία είχε κάνει εγχείρηση και είχαν δημιουργηθεί επιπλοκές. Μου ζήτησε η φίλη μου να πάμε στον μοναχό. Πήγαμε λίγο καθυστερημένα· ο μοναχός την σταύρωσε· σταύρωσε επίσης ένα δικό μου βιβλίο με σημειώσεις, που είχα για μετάφραση, και έπρεπε να το παραδώσω σε δεκαπέντε ημέρες.
Η συνάδελφός μου μετά από δύο ημέρες μου είπε, ότι αισθάνεται θαυμάσια!
Περιττό να σας γράψω ότι, όταν έχω μπροστά μου την φωτογραφία του π. Σίμωνα και τον θερμοπαρακαλώ, μετά την παράκλησή μου αισθάνομαι σαν κάποιος να με οδηγεί από το χέρι και οι δυσκολίες τακτοποιούνται.
Στην τρίτη επίσκεψη μου είχα μεγάλη λαχτάρα να πάρω την ευλογία του σταυρού. Αυτή τη φορά μου πέρασε το αυχενικό σύνδρομο (οι φυσιοθεραπείες θα μείνουν γραμμένες στο βιβλιάριο για ανάμνηση), όπως επίσης και τα γόνατά μου που είχαν υγρό!
Δοξασμένο το όνομα του Θεού διά πρεσβειών των αγίων.
Το επόμενο Σάββατο ένα πολύ δικός μου άνθρωπος ήρθε μαζί μου στον μοναχό. Αυτός πριν ένα μήνα είχε ξεκινήσει ψυχιατρική θεραπεία με φάρμακα. Είχε ψευδαισθήσεις, παραληρηματικές ιδέες και κόντευε να χάσει τον εαυτό του.
Σταυρώθηκε με τον σταυρό του πατέρα Σίμωνα· μάλιστα του είπε κάποια πράγματα ο μοναχός, χωρίς εκείνος να αναφέρει τίποτα. Του είπε επίσης ότι θα γίνει καλά.
Σήμερα που σας γράφω σταμάτησε τα φάρμακα με την υπόδειξη του γιατρού!

Μαρτυρία της κ. Μαρίας Βασιλακοπούλου που περιέχεται στο βιβλίο του Μοναχού Ζωσιμά, “Ιερομόναχος Σίμων Αρβαρνίτης (1901-1988), Μαρτυρίες για τη ζωή και το έργο του”.

Η μοναχική εσωστρέφεια είναι δράση εσωτερική, στο βάθος της ανθρώπινης καρδιάς. Εκεί όπου ενεργούν οι στοχασμοί, οι διαλογισμοί, οι επιθυμίες, οι αναστολές, οι ονειροπολήσεις. Εσωτερική εργασία σημαίνει όργωμα του χωραφιού της ψυχής, ώστε με αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος να γνωρίσει τον εαυτό του, και να συναντηθεί προσωπικά με τον Θεό. Κάθε Άγιος είναι ένα παράδειγμα αυτής της εργασίας στον εσωτερικό χώρο της ψυχής.

Γέροντας Χριστόδουλος Καθηγούμενος Ι. Μ. Κουτλουμουσίου   

Το πρώτο Μουσείο Φλίπερ της Ελλάδας, είναι γεγονός.
Προσφέρει θέαμα και διασκέδαση σε όποιον το επισκεφτεί.

Εκεί θα βρεις, πάνω από 100 μαγικές μηχανές φλίπερ, όλες λειτουργικές, και ο επισκέπτης μπορεί να τις απολαύσει απεριόριστα, παίζοντας με αυτές.

Στο μουσείο υπάρχει επίσης καφέ, μπαρ αλλά και gift shop.

Η ιδέα, σύμφωνα με τον Πάνο Μπιτάρχα, ιδιοκτήτη του μουσείου, γεννήθηκε όταν η γυναίκα του, του έκανε δώρο ένα φλίπερ. Παίζοντας, του γεννήθηκε η επιθυμία να επιστρέψει τα φλίπερ στον κόσμο και να μπορούν όλοι να έχουν πρόσβαση στις πρώτες παιχνιδομηχανές, όπως παλιά.

Βρίσκεται σε έναν από τους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, σχεδόν δίπλα από το Μουσείο της Ακρόπολης.

Πηγή: hcity.sigmalive.com

Σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης τελέστηκε την Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2018 η εξόδιος ακολουθία και η ταφή του Πρωτοπρεσβυτέρου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας.

Να αναφερθεί ότι το σκήνωμα του κεκοιμημένου π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου είχε τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα από το απόγευμα της Τετάρτης στον Ιερό Ναό.

Στην εξόδιο ακολουθία προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γλυφάδας κ. Παύλος, συμπαραστατούμενος από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο και πλήθους Ιερέων από όλη την Αθήνα και την Ελλάδα.

Στην ομιλία του ο Μητροπολίτης Γλυφάδας εξέφρασε την λύπη του, καθώς και την λύπη του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, όπου πρίν από λίγες εβδομάδες επισκέφτηκε τον εκδημήσαντα Ιερέα στην οικία του.

»Ο π. Κωνσταντίνος γεννημένος και μεγαλωμένος εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου στην βασιλίδα των πόλεων, διατηρούσε άρρηκτους δεσμούς με την τροφό Εκκλησία του Φαναρίου και υπό την καθοδήγηση Αγιορειτών πατέρων με παραδείγματα αγίων πατέρων. Φοίτησε σε φροντιστήρια αγιωσύνης, σε σχολές θεολογικές και οικονομικές και περάτωσε τις σπουδές του σε φημισμένα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια για να αναλάβει στην συνέχεια την διακονία του κουρασμένου και ταλαιπώρου ανθρώπου» ανέφερε μεταξύ άλλων ο Σεβασμιώτατος.

Στην συνέχεια ο κ. Παύλος πρόσθεσε: »Ιερουργώντας καθημερινώς το Άχραντον Μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας, το Ιερό Θυσιαστήριο αναδείχτηκε για αυτόν ανεξάντλητη πηγή της ζωής απο την οποία εκατονταδες χριστιανών δέχτηκαν τα θεία νάματα της εκκλησίας μας. Μυσταγωγός της χάριτος του παναγίου Πνεύματος δίδασκε στην πράξη τον Ευαγγελικό λόγο και άνοιξε ως καλό ποιμένας τις πύλες στου μετανοουμένους, με ποικίλους τρόπους, πρωτοποριακούς και παραδοσιακούς σκόρπιζε με ζήλο ιεραποστολικό στην Ελλάδα και το εξωτερικό, την αλήθεια του Ευαγγελίου και την Θεολογία των Αγίων Πατέρων.»

Από την πλευρά του και ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος στην ομιλία στην προσωπικότητα του μακαριστού π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου τονίζοντας: »Ο π. Κωνσταντίνος ήταν τό δώρο του Πατριαρχείου, το δώρο της Κωνσταντινουπόλεως και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, το ότι από την Πόλη ήρθε εδώ και έφερε τόσα δώρα και τόση ευλογία. Ο π. Κωνσταντίνος δεν διέθετε καθόλου χρόνο για τίποτα άλλο απο την διδασκαλία των παιδιών, για την κατήχηση, για την εξομολόγηση και για ότι άλλο χρειάζονταν οι άνθρωποι.»

Κλείνοντας ο κ. Ειρηναίος υπογράμμισε: »Ένα δώρο αληθινό Θεού. Αισθάνομαι ότι ο Θεός έστειλε αυτό το μέγα δώρο, έδωσε τον π. Κωνσταντίνο για να είναι δώρο όλων των ανθρώπων ακόμα και της Κρήτης αλλά και όλης της Ελλάδος. Κλείνοντας θα ήθελα να πώ ότι ο π. Κωνσταντίνος πρέπει να είναι εκείνος που θα μιμούμασθε, που θα αντιγράφουμε, και θα θεωρούμε ότι εκείνος είναι ο άνθρωπος που πρέπει να ακολουθούμε τον δικό του τον δρόμο.»

Μετά το πέρας της εξοδίου ακολουθίας πραγματοποιήθηκε η ταφή του μακαριστού π. Κωνσταντίνου στο Δημοτικό Κοιμητήριο της Βούλας.

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο Ιερός Ναός κατά την διάρκεια της εξόδιου ακολουθίας όσο και το κοιμητήριο, είχε κατακλυστεί από πνευματικά του παιδιά, από μικρούς και μεγάλους οι οποίοι έσπευσαν να απότίσουν φόρο τιμής στον π. Κωνσταντίνο Στρατηγόπουλο.

Πηγή: romfea.gr

Σε ένα κόσμο φτιαγμένο για δεξιόχειρες, οι αριστερόχειρες δεν χωρούν πουθενά.
Θα μπορούσε να ήταν πολιτικό σλόγκαν προερχόμενο από το ΑΚΕΛ, εντούτοις είναι η σκληρή πραγματικότητα με την οποία έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά όσοι άνθρωποι έτυχε να γεννηθούν αριστερόχειρες, σ’ ένα κόσμο φτιαγμένο κυρίως γι’ αυτούς που γράφουν με το δεξί τους χέρι.

Το BuzzFeed δημιούργησε ένα ολιγόλεπτο χιουμοριστικό βίντεο με μερικές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη ζωή του καθημερινά ένας αριστερόχειρας.

Πηγή: city.sigmalive.com

Ο αγιασμός είναι η μετοχή του ανθρώπου στις άκτιστες θειες ενέργειες είτε στην κατάσταση της καθάρσεως από τα πάθη είτε σε αυτήν του φωτισμού του νου είτε στην τελειωτική της θεώσεως. Αυτός που βιώνει τον αγιασμό ζει μία μόνιμη έντονη πνευματική εμπειρία. Αυτή η εμπειρία, που είναι η βίωση της θείας Χάριτος, δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία γήινη χαρά, με καμία άλλη εμπειρία.

Γέροντας Εφραίμ Βατοπαιδινός

Κρίνε τον εαυτό σου, αλλά μην απελπίζεσαι εξαιτίας του.

Επίκτητος

Όποιος από μας κάνει μεγαλύτερες αποταμιεύσεις, θα ζήσει στην αιωνιότητα πιο πλούσια· όποιος κάνει μικρότερες αποταμιεύσεις θα ζήσει πιο φτωχικά. Ο Κύριος «θα πληρώσει τον καθένα κατά τα έργα του».

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Οι νικητές των «Βραβείων Stevie®», καθορίστηκαν από το μέσο όρο βαθμολογίας που έλαβαν στην κατηγορία τους από 12 επιτροπές.

Σημαντική διάκριση για την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. η οποία κατέκτησε το Stevie® bronze award στην κατηγορία «Καλύτερος Ετήσιος Απολογισμός», σύμφωνα με τα αποτελέσματα για τα «15α Ετήσια Διεθνή Βραβεία Επιχειρήσεων» (15th Annual International Business Awards®), που ανακοινώθηκαν στις 9 Αυγούστου 2018.

Τα Διεθνή Βραβεία Επιχειρήσεων θεωρούνται από τις κορυφαίες διοργανώσεις επιχειρηματικών βραβείων παγκοσμίως. Για το 2018, συμμετείχαν εταιρείες και οργανισμοί από συνολικά 74 εθνικότητες, με τις υποψηφιότητες από διάφορους κλάδους να είναι περισσότερες από 3.900 σε ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. διακρίθηκε στην κατηγορία του Καλύτερου Ετήσιου Απολογισμού (Best Annual Report).

Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, για τον φετινό Ετήσιο Απολογισμό, δημιουργήθηκε μια συνοπτική έκθεση, με καθαρό σχεδιασμό, διαγράμματα και infographics, με στόχο να τονίσει τον πυρήνα των δραστηριοτήτων της Εταιρείας. Η ιδέα του εξωφύλλου και των φωτογραφιών στο εσωτερικό του απολογισμού βασίζεται στην ανάδειξη της λεπτομέρειας στοιχείων του εξοπλισμού διύλισης, που αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του Ομίλου ΕΛΠΕ.

Οι νικητές των «Βραβείων Stevie®», καθορίστηκαν από το μέσο όρο βαθμολογίας που έλαβαν στην κατηγορία τους από 12 επιτροπές, στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 270 στελέχη παγκοσμίως.

«Οι νικητές των φετινών βραβείων Stevie στο IBAs είναι η πιο διακεκριμένη ομάδα νικητών που είχαμε μέχρι σήμερα», δήλωσε ο Michael Gallagher, πρόεδρος και ιδρυτής των βραβείων Stevie. «Αυξήσαμε τον ελάχιστο μέσο όρο βαθμολογίας που απαιτείται για διάκριση, οπότε οι νικητές του 2018 θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα υπερήφανοι για τα επιτεύγματά τους».

Τα Βραβεία Stevie® θεσμοθετήθηκαν στο 2002, με σκοπό να τιμηθούν τα εκατομμύρια στελέχη επιχειρήσεων και οι εργαζόμενοι ανά τον κόσμο, οι οποίοι καθημερινά πραγματοποιούν καινοτόμα και σημαντικά επιτεύγματα στο χώρο εργασίας τους.

Πηγή: voria.gr

Ιδιαίτερα ανησυχητικά για τους ταξιδιώτες είναι τα αποτελέσματα μιας μελέτης που έδειξε ότι τα πλαστικά καλάθια που καλούνται οι επιβάτες να τοποθετήσουν τα πράγματά τους κατά τον έλεγχο στα αεροδρόμια έχουν πολύ υψηλά επίπεδα ιών.

Εμπειρογνώμονες που πραγματοποίησαν την έρευνα εντόπισαν στοιχεία ιών στο 10% των επιφανειών αεροδρομίου που εξέτασαν. Ανάμεσά τους τα τερματικά των καταστημάτων, τα σίδερα στις σκάλες, στους μετρητές ελέγχου των διαβατηρίων και στους παιδότοπους.

Η έρευνα έγινε στο αεροδρόμιο του Ελσίνκι σε ώρες αιχμής, στο πλαίσιο έρευνας που διεξήγαγαν ειδικοί του πανεπιστημίου του Νότινχαμ και του Φινλανδικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και Πρόνοιας κατά το χειμώνα του 2016.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι ιοί εντοπίστηκαν στα πλαστικά καλάθια που τοποθετούν οι επιβάτες τα αντικείμενά τους στο σημείο ελέγχου με ακτίνες Χ των χειραποσκευών.

Μάλιστα, σημειώνουν ότι το πλύσιμο των χεριών και η τήρηση των κανόνων υγιεινής είναι κρίσιμοι παράγοντες για τον έλεγχο των περιοχών που έχουν μολυνθεί σε δημόσιους χώρους που πολλοί άνθρωποι περνούν καθημερινά.

Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Νότινχαμ, ο πιο κοινός ιός είναι ο rhinovirus, που προκαλεί το κρυολόγημα, ενώ τα επιχρίσματα έδειξαν και τον ιό της γρίπης τύπου Α.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι δεν βρέθηκαν ιοί που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού στις επιφάνειες τουαλέτας.

Ο Τζόναθαν Βαν Ταμ, καθηγητής δημόσιας υγείας του πανεπιστημίου ανέφερε ότι τα στοιχεία της έρευνας μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της πανδημίας και είναι πιο σημαντικά σε πολυσύχναστες περιοχές.

Πηγή: aftodioikisi.gr

Το να μας προσφωνούν χριστιανούς κανένα όφελος δεν μας παρέχει αν δεν ακολουθούν τα ανάλογα έργα.

Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας

Η 10ηΣεπτεμβρίου, εορτή του Οσίου Ησαΐου, του Κτίτορος της Ιεράς, Βασιλικής και Σταυροπηγιακής Μονής Κύκκου, είναι κάθε χρόνο μέρα πανήγυρης για την Ιερά Μητρόπολη Ταμασού και Ορεινής, αφού την ημέρα αυτή άγει τα Ονομαστήριά του ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας.

Οπως αναφέρει ανακοίνωση της Μητρόπολης: «Ο φετινός εορτασμός είχε ως επίκεντρο την Κοινότητα του Αναλιόντα, αφού στον ιερό ναό της Αγίας Μαρίνης φιλοξενούνται αυτές τις μέρες δύο μεγάλα πνευματικά θησαυρίσματα, το θαυματουργό εικόνισμα της Παναγίας της Ελαιωνίτισσας από το Όρος των Ελαιών στα Ιεροσόλυμα και η Τιμία Κάρα της Αγίας Ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης, η οποία έχει μεταφερθεί από την Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Ηλίων στην Εύβοια.

Την Κυριακή, 9 Σεπτεμβρίου, το εσπέρας, τελέστηκε ο πανηγυρικός εσπερινός, χοροστατούντος του εορτάζοντος Μητροπολίτου και συγχοροστατούντων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορίνθου κ. Διονυσίου και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Νεαπόλεως κ. Πορφυρίου. Στον Εσπερινό συμμετείχαν και πολλοί Κληρικοί από όλη τη Μητροπολιτική Περιφέρεια Ταμασού καθώς και Κληρικοί από άλλες περιοχές. Στον Εσπερινό, που τελέστηκε με Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και τάξη, έψαλλε χορός ιεροψαλτών με προεξάρχοντα τον Αγιορείτη Αρχιμανδρίτη Αντίπα του ιερού Ιβηριτικού Κελλίου της Αγίας Άννης.

Στο τέλος του Εσπερινού, ο Πανιερώτατος, αφού ευχαρίστησε τους συγχοροστατούντες με αυτόν Αγίους Αρχιερείς, απευθύνθηκε με συγκινητικούς λόγους προς τους Κληρικούς του, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η ονομαστική εορτή ενός Επισκόπου είναι γιορτή για όλη την Εκκλησία και ιδιαιτέρως για τους λειτουργούς, οι οποίοι αναλώνουν εαυτόν για την λαμπρή πνευματική πορεία μιας τοπικής Εκκλησίας. Ευχαρίστησε τους ιερείς για τη συνεργασία που έχουν τόσα χρόνια και τους κάλεσε να συνεχίσουν με τον ίδιο ζήλο να εργάζονται στον Αμπελώνα του Κυρίου.

Μετά το πέρας του Εσπερινού, ο Πανιερώτατος δέχθηκε τις ευχές του Εκκλησιάσματος και στη συνέχεια όλοι μαζί πορεύτηκαν στον περίβολο του ναού, όπου εκεί πραγματοποιήθηκε Φιλανθρωπική Συναυλία με Ύμνους και Κείμενα αφιερωμένα στο βίο της Παναγίας με το γνωστό Έλληνα Καλλιτέχνη Πέτρο Γαϊτάνο.

Την επομένη, Δευτέρα το πρωί, στον ίδιο ιερό ναό τελέστηκε Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Ταμασού και συλλειτουργούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Ναϊρόμπης κ. Μακαρίου, Βόστρων κ. Τιμοθέου και Κορίνθου κ. Διονυσίου, των Πανιερωτάτων Μητροπολιτών Κυρηνείας κ. Χρυσοστόμου και Λεμεσού κ. Αθανασίου και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Αμαθούντος κ. Νικολάου. Τη διακονία του λόγου ανέλαβε ο Μητροπολίτης Κορίνθου κ. Διονύσιος ο οποίος πήρε αφόρμηση από το Αποστολικό Ανάγνωσμα της ημέρας και μίλησε για τις αρετές που πρέπει να κοσμούν τη πνευματική ζωή του κάθε χριστιανού. Κατέληξε το λόγο του με ευχές προς τον άγοντα τα ονομαστήριά του, Μητροπολίτη Ταμασού.

Το απόγευμα της Δευτέρας πλήθος κόσμου έσπευσαν στο Μέγα Συνοδικό της Μητροπόλεώς μας στο Επισκοπειό, για να υποβάλουν τα σέβη τους στον Μητροπολίτη μας και να του ευχηθούν για τα ονομαστήριά του.

Με την ίδια ευκαιρία, ο Πανιερώτατος έλαβε πολλά συγχαρητήρια γράμματα από Αρχιερείς, τόσο από την Κύπρο όσο και από το Εξωτερικό, αλλά και από άτομα της Πολιτείας και το ευσεβές πλήρωμα της Εκκλησίας.

Περαίνοντας το άρθρο μας ευχόμαστε στον Πανιερώτατο Ποιμενάρχη Χρόνια πολλά και ευλογημένα και Κύριος ο Θεός να διατηρεί αυτόν υγιή, μακροημερεύοντα και ορθοτομούντα το λόγο της αληθείας».

Πηγή: vimaorthodoxias.gr